Mubah diyenlerin delilleri

b- Mubah Diyenlerin Delilleri Ve Bunlara Gelebilecek İtirazlar

ba- Deliller

Sigarayı mubah gören İslâm âlimleri mevcut olmuştur. Onlara göre:

1- "Eşyada aslolan ibahadır". Zira Allah (cc) yeryüzündeki herşeyi insanlar için yarattığını haber vermiştir. [905] Binaenaleyh ibadetler dışında herhangi bir şey sâri' tarafından menedilmemişse insanların onu haram sayması mümkün değildir. Kur'ân açıkça şöyle söylemektedir.

"De ki, bana vahyolunanlar arasında kan, domuz eti -ki o pisliktir- ya da bîr günah olarak Allah'tan başkası adına kesilen hayvandan başkasını yemenin haram olduğuna dair birşey bulamıyorum..." [906]

Binaenaleyh, sigaranın haram olduğunu söylemenin bir dayanağı yoktur.

2- Kur'ân-ı Kerîm'de Allah:

"De ki, Allah'ın kulları için çıkardığı zineti ve rızıkları kim haram kılabilir?.," [907] buyurmuştur ki, bunu bir önceki âyetle birlikte düşündüğümüzde sigaraya haram denemeyeceği anlaşılır. Bunu destekler mahiyette Hz. Peygamber de şöyle buyurmuştur:

"Allah birtakım farzları mecbur tutmuştur, onları zayi etmeyin. Bir takım sınırlar koymuştur, onları aşmayın. Bazı şeylerden de, unuttuğu için değil ama sırf size merhametinden ötürü söz etmemiştir, onları da araştırmayın... " [908]

Buna göre şeriat koyucunun sigaradan söz etmemesi onun haram olmadığını gösterir.

3- Sarhoş edici ve zararlı şeyler haram olsa dahi sigaranın sarhoş ediciliği ve zararı sabit değildir.

4- Bazı insanlar için zararı sabit olsa dahi bu sadece onları ilgilendirir. Yani mahzuru onlar içindir. Bu, sigaranın herkes için haram olmasını gerektirmez.

Ancak meseleye bu açıdan bakanlar dahi "Eşyada asiolan ibahadır zararlılarda aslolan ise hürmettir" kaidesini kabul ederler ve zaran kesinkes sabit ve mutarrif olan birşeyin haram olacağını söylerler. Meseleye yumuşak bakan İbn Abidin de bu esası vurgular. [909]

5- Sigaraya haramdır demek şer'i bir hüküm koymaktır. Bu ise ya bedihi delillerle ya da nazar ve istidlal ile mümkün olabilir. Birincisi sözkonusu değildir. Çünkü böyle bir delil yoktur. İkincisi de yoktur. Çünkü nazar ve istidlal ya müctehidden ya da müctehit olmayandan sadır olur. Bunların da birincisi sözkonusu değildir. Çünkü müctehidlerden böyle birşey sadır olmamıştır. İkincisinin ise değeri yoktur. Zira şeriat adına söz hakkına sahip olanlar müctehitlerdir. [910]

Ebu Said el-Hadimi'nin bu tesbiti, Bininci Hicrî, yıldan sonra müctehid çıkmadığı esasına bina edilmiştir ki, tartışılabilirliğine daha önce işaret etmiştir. [911]

[905] K. Bakara: 2/29.

[906] K. En'âm: 6/145.

[907] K.A'râf: 7/31

[908] Taberânî, Kebîr, XXII/222 (No: 589); (İbn Kayyim, A’lam,'1/71-72; el-Hindî, Kenz, 1/194).

[909] bkz., İbn Abidin, Fetâvâ, 11/303, 304. Sigaraya yumuşak bakıp onun mubah, ya da ona yakın bir yerde olduğunu söyleyenler arasında şu âlimleri sayabiliriz: Abdulganî en-Nabiusî (es-Sulhu beyne'l-İhvân fî-İbâhat-i şurbi'd-Duhân adlı bir kitapçığını bu konuya tahsis etmiştir), İbn Abidîn, Muhammed el-Abbâsî el-Mehdî, Ahmed b. Muharnmed el-Hamevî; Malikilerden Ali el-Echûrî, (Bu konuda Ğâyetü'l-beyân li-hill-i şurb-i mâla yugayyibü'l-akle mine'd-duhân adlı bir kitapçığı vardır) Dussukî, es-Sâvî, el-Emîr gibi Malikiler de bu görüştedirler; Şafiilerden el-Hafnî, el-Haiebî, er-Raşidî, eş-Şebramellisi, el-Bâbilli, Abdulkadir b. Muhammed b. Yahya el-Hüseynî et-Taberî (Raful-iştibâk an-tenâvuli’t-tenbâk adlı risalesi bu konudadır); Hanbelilerden de el-Keremî (Konu ile ilgili el-Burhân fî şe'n-i şurbi'd-duhân adlı bir risales vardır). Keza, Şevânî de sigaranın mubah olduğunu söyleyenler arasında yer alır. (bkz., el-Mevsû'atü'l-fıkhiyye, Kuveyt, X/I(ll 105)

[910] Ebu Saîd Muhammed el-Hâdimî, Resâil, 234.

[911] Doç. Dr. Faruk Beşer, Fetvalarla Çağdaş Hayat, Nün Yayıncılık, İstanbul 1997: 342-344.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın