İktisat ticaret

8- İKTİSAT-TİCARET

1- Dövize Endeksli Tahvil-Gelir Ortaklığı Senedi

Soru: Türk bankacılık sisteminin arzu edilen randımanı verememesi üzerine hükümet yetkilileri "Sermaye Piyasasını canlandırmaya yöneldiler. Bunun için:

a- Şirketleri halka açılmaya teşvik gayesiyle, hisselerinin muayyen bir bölümünü borsada satan şirketlere kurumlar vergisi indirimi uygulanacaktır.

b- Çeşitli kamu kuruluşlarının "hisseleri" veya "gelirleri” (Gelir Ortaklığı Senedi) veya (Tahvil) biçiminde halka satılmaktadır.

1- İster devlet kuruluşu, ister özel sektör şirketi olsun, hisse senedi ihraç eden bütün müesseseler şu veya bu şekilde faizle iştigal etmektedirler. Bu durumda bir müslüman, bu müesseselerin hisselerini satın alıp onlara ortak olabilir mî? Veya genel olarak, bir müslümanın hisse senedi almasının şartları nelerdir?

2- Özellikleri açıkladığımız Dövize Endeksli Gelir Ortaklığı Senedi ve Dövize Endeksli Tahvillerin hükmü nedir, bir müslüman tasarruflarını bunları satın alarak değerlendirebilir mi? [1159]

Gelir Ortaklığı Senedi (G.O.S.) Örnek: Hasan Uğurlu Barajı G.O.S.

a- Barajın geliri için tahmini bir değer biçiliyor.

578 milyon Alman Markı, veya 311 milyon ABD Doları

b- Baraj gelirlerinin muayyen bir kısmı için G.O.S. ihraç ediliyor. Gelirin %18'i İçin DM üzerinden = 140 milyon DM, gelirin % 18'i için Dolar üzerinden= 56 milyon Dolar.

c- Senet satışları, satış günündeki T.C. Merkez Bankası "Efektif Alış Kuru" üzerinden TL. olarak yapılmaktadır.

d- G.O.S. beş yıl vadelidir. Gelir payları yılda iki defa TL. cinsinden gerçekleşecek gelire göre ödenecektir.

e- Anapara ödemesi 5. yılın sonunda 10. gelir payı ödemesiyle beraber ve T.C. Merkez Bankası "Efektif Alış Kuru" üzerinden TL. olarak yapılacaktır.

f- Senet sahibleri senetlerini diledikleri anda banka şubelerinden T.C. Merkez Bankası "Efektif Alış Kuru" üzerinden hesaplanacak değerine işlemiş gelirin de ilavesiyle paraya çevirebilirler.

g- Bütün bu meselelerde döviz (DM veya Dolar) bir ölçüdür sadece. Muameleler baştan sona TL. üzerinden yapılmaktadır.

h- Senetler hamiline yazılı olarak düzenlenmiştir,

i) Senet gelirleri her türlü vergiden muaftır,

k) Senetler devlet ihalelerinde teminat olarak kullanılabilirler. [1160]

[1159] Doç. Dr. Faruk Beşer, Fetvalarla Çağdaş Hayat, Nün Yayıncılık, İstanbul 1997: 435.

[1160] Doç. Dr. Faruk Beşer, Fetvalarla Çağdaş Hayat, Nün Yayıncılık, İstanbul 1997: 436.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın