Soru: Bir günlük gazetenin vermiş olduğu takvim yap­rağında, dilencilere para verilmemesi gerekir, diye yazılı. Ne yapmalıyız?

Cevap: Hangi yaprağında yazıldığını belirtmediğiniz için ora­da verilen hükmü bütünlüğü içerisinde bilemiyoruz. Ancak ko­nuyu özetlersek şöyle diyebiliriz:

1- Öncelikle dilenme İslâm nazarında çok kötü bîr kazanç yo­ludur. Rasûlüllah Efendimiz (sav):

"Kişi ister, ister., nihayet kıya­met gününe yüzünde bir parçacık et yokken gelir",

"İhtiyacı yokken dilenen, ateş topluyor demektir" [804] buyururlar. Kur'ân-ı Kerim; iffetlerinden ötürü ihtiyaçsız sanılan, insanlardan ısrarla istemeyen fukarayı över ve verilecek olanların onlar ol­duğunu bildirir. [805] Dilenmenin kötülüğü konusunda ayrıca çok ve açık hadisler mevcuttur. [806]

2- Ancak bazı Kur'ân ayetlerine, Rasûlüllah (sav)'ın fiiline ve sözlerine baktığımızda dilenene verilmemesini ve onun reddedil­mesini değil, aksinin olması gerektiğini görürüz:

Kur'ân'da iyiliğe (birre) ulaşma yolları sayılırken, akraba, yetimler, miskinler ve yolda kalmışlarla beraber dilenenlere de malı gönül hoşnutluğu ile vermekten söz edilir. [807] Aynı ayette arkasından zekât da zikredildiğine göre, onlara verilen zekâtın dışında bir verme ola­caktır. Ayrıca iki ayette daha takva ehli ve cennet ikramına lâyık insanların özellikleri sayılırken "onlar ki, mallarında dilencinin ve mahrumun bir hakkı vardır" ifadesi kullanılır. [808] Demek ki, hakikaten mahrum olana da, mahrum olup olmadığı bilinmeyen dilenciye de vermek gerekir.

Ayrıca Kur'ân'da: "İsteyeni (dilenciyi) de azarlama" diye bir ayet daha vardır. [809] Gerçi bunu "dilenen" değil de "soran", yani dini öğrenmek için soru soran şeklinde anlayanlar da ol­muştur. [810]

Ama ilk akla gelen mânâ dilenendir ve bunda diğer mânâ bu­lunsa dahi dilenci mânâsını da içermediğine dair hiçbir işaret yoktur.

3- Rasûlüllah Efendimiz fiili hayatı boyunca kendisinden kibar­ca isteyenlere verdiği gibi, kabaca isteyenleri de boş çevirmemiş ve "bunlar ya çirkin sözlerle benden mal istemek ya da beni cimri göstermek arasında beni muhayyer bıraktılar. Ben cimri değilim" buyurarak onlara da vermiştir. [811]

4- Efendimizin sözlerinden anlaşılan da budur:

"Sizden biriniz (kendisinden) dileneni boş çevirmesin ve istediğinde vermemezlik etmesin, hatta kolunda iki altın bilezik görse dahi" [812],

"Eğer miskin (dilenciler) yalan söylemiyor olsalardı, onları boş çeviren iflah olmazdı" [813]

"Dilenciyi az (da olsa) bir şeyle ya da güzellikle geri çevirin. Çünkü insan ve cin olmayan (melek) si­ze uğrayıp Allah (cc)'ın bahşettiği nimetler konusunda nasıl dav­randığınıza bakıyor olabilirler" [814]

"Kimden Allah (cc) için diye istenir de verirse ona yetmiş hasene yazılır" [815]

"Allah (cc) için, deyip dilenen mel'undur, Allah (cc) için diyerek dileneni boş çeviren de melundur, yeterki bir kötülük istemiş olmasın", "Allah (cc) için diye, sadece cennet istenir" [816]

Bu hadislerin sıhhat derecelerini tek tek araştırmış değiliz. Ancak çok ve aynı anlamda oluşları aksi yönde de bir hadisin bulunmayışı dilencile­re de vermenin uygun olduğunu gösterir.

5- İbrahim b. Edhem:

"Dilenciler ne iyi adamlardır; ahirete bi­zim için azık taşıyorlar" dermiş. İbrahim en-Nehaî de:

"Dilenci ahiretin postacısıdır. Kapınıza kadar gelir ve yakınlarınıza bir şey göndermek istiyor musunuz? Diye sorar" dermiş. [817]

6- Ancak kişi yollarda oturup herkese el uzatanlara birşey vermek zorunda değildir. Bizzat kendisinden dilenen olur ve "Allah (cc) için, Allah (cc) rızası için" diye dilenirse ona az da ol­sa mutlaka bir şey vermeli ve öyle diyerek dilenmesinin çok kö­tü olduğunu ona uygun bir dille anlatmalıdır. Cami içlerinde dile­nenlere ise bir şey vermemesi -Allah'u a'lem- daha uygun olur. Çünkü böylece bir, bidatin önüne geçmiş olur. İhtiyacı olmadığı halde dilenmeyi bir meslek haline getirdiğini bildiği kişilere de -bizzat kendisinden istemedikçe- vermemesi daha uygundur. Ama her halükârda dilenciyi azarlamamak bir Allah emridir. Di­lenciye hem verip, hem de onu inciten bir davranışta bulunmaktansa güzel bir sözle onu savmak da Allah (cc) emridir. [818]


[804] el-Hindî, VI/495; İbn Hacer, Buluğ'l-Meram, (Şerhi) 11/l44

[805] K. Bakara: 2/273.

[806] bk.,el-Hindî,agk

[807] K. Bakara: 2/177.

[808] bk. K. Zâriyât: 51/19; Me'âric: 70/25.

[809] K. Duhâ, 10.

[810] bk, Kurtubî, XX/10I.

[811] bk., Müslim, Zekât, 127 (Davudoglu, V/479 vd).

[812] Kurtubî, XX/I01

[813] el-Hindî, VI/362

[814] Kurtubî, agek.; Benzer hadis için bk., el-Hindî, VI/390.

[815] el-Hindî, VI/36I

[816] el-Hindî, Vl/502-503.

[817] Kurtubî, XX/101

[818] bk., K. Bakara: 2/263. Doç. Dr. Faruk Beşer, Fetvalarla Çağdaş Hayat, Nün Yayıncılık, İstanbul 1997: 309-311.

Bu konuda daha hassas olmaya çalışacağım inş.Allah c.c. razı olsun kardeşim.Dua ile..

Paylaşım için Allah razi olsun

Aleykumselam.Peygamber efendimiz dilenmenin dinen uygun olmadigini ve kiyamet gününde yuzunde et parcasi olmadan dirilecegini vurgulamıştir.Bizlerde dilencilere para vermeyip onalri daha korusune tesvik etmemeliyiz.Rabbim razi olsun bilgilerden kardesim....

  Aleyna Ve Aleykümüsselăm ecmain. Emeklerinize sağlık kardeşim.Vesileniz ile bu konuda daha iyi bilgilenmiş olduk elhamdülilah.

Ve aleykümüsselam ve rahmetüllah.  Emek ile kazanmak dinlenerek kazanmmaktan hayırlıdır. Rabbim paylaşım için razı olsun.

Bismillah...
Bir insan para kazanmak istiyorsa peçete satmalıdır ama yine dilencilik yapmamalıdır. Bizler de bunlara kanmamalıyız.
Allah cc. razı olsun.

Selamun Aleyküm ve rahmetullah. Bir insanın eli ayağı tutuyor ise en ağır işlerde çalışmalıdır ama dilencilik yapmamalıdır. Çünkü eli ayağı tutuyor iken dilencilik yaparsa aldığı para haram olur. Rabbim paylaşım için razı olsun.

Selamün aleyküm. Dilenmek en kötü para kazanma  yoludur. Ama dilenen kişiye de kalbini kırmamak gerek . Uygun bir dille anlatılmalıdır . Bizzat istenilirse verilmelidir. Ama  bir yerlere oturup herkesten isteyene verilmek zorunda değildir. Rabbim kendisinden başkasına muhtaç etmesin. Alın teriyle kazancımızı kazanalım inşallah.

Aleykum selam..Rabbim öncelikle zor durumda olan kardeşlerimizin sıkıntılarını gidersin.. Insanların iyi niyetini kullanarak maddi çıkarlar elde etmeye calisnlari Rabbim ıslah etsin.. Ama biz yine de gücümüz yettiği kadarıyla kapımıza geleni boş cevirmemeliyiz.. Ben böyle düşünüyorum.. Biz verelim temiz niyetle Rabbimde bize mükafatını verecektir

Merakettigim bir konuydu.Allah razi olsun.insallah bundan sonra daha hassas ve dikkatli davranacagim.

#Esselamu aleykum..Bence dilenmek çok gereksiz bir şeydir..Yani hiç paran yoksa hiçbir yerden kazancın yoksa aç ellerini Allah a.c. ye ibadet et dua et isteğinim söyle Rabbim zaten bunun karşılığpını verecektir..Hani iş ararsın falan eğer bulamıyorsan iş Allah a.c. zaten yarımda bulunur..Rabbim razı olsun..#

Selamünaleyküm dilenmenin kotu birsey oldugunu bilmiyordum.bu konuyu yazan arkadasima abime ablam cok teşekkür ediyorum

selamun aleyküm
allah c.c
paylaşım için razı olsun
beni bu konu hakkında bilgilendirdiğiniz için teşekkür ederim

Dilenen kimse ateside topluyor demektir..
Dilenen kimsenin ihtiyacı olsun olmasın bir miktar ne verecekse vermemiş gerektiğini  okudum paylasimda. . Allah razi olsun

İhtiyacı olmadığı halde dilenen kişilerin vay haline
Allah c.c razı olsun

Dilencilği meslek haline bişey diyemiyorum insanların dini duygularını sömürüyorlar ve ihtiyacı olan insanları engelliyorlar. Kötü şekilde davranmak tabiki de olmaz ama uygun bir dille söylememiz gerekir en azından. İhtiyacı olan insan tavrından halinden bellidir zaten

Ben de bu konuyla ilgili çok tereddütlüydüm. Artık dilenen lişinin gerçekten ihtiyacı olup olmadığını anlamak mümkün değil. İhtiyaçları yokken dileniyorlarsa hesabını Allah soracaktır zaten fakat burda bizim niyetimiz önemli. insan sadaka vermek istediği zaman bile gerçekten ihtiyacı var mı diye sormaktan alıkoyamıyor kendini. Verenin niyeti halisse Allah bunu zayi etmeyecektir.Yalan ile dileneni de Allah ıslah eylesin.

Bir dilenci gördüm de mutlaka az da olsa bir şeyler vermeye çalışırım Çünkü her dilencinin ağzında Allah rızası için kelimesi var Sırf onun için rıza-i ilahi için mutlaka verilmelidir Öyle ki bir de gerçekten ihtiyaç sahibi ise verilmemesi çok yanlış olur bizler dünya hayatında çeşitli imtihanlarla sınanıyoruz işte bu olay bile bizlerin imtihan edilmesidir verilen malın Allah için harcanması ne güzel bir harcamadır Allah razı olsun paylaşım için