Namaz 2.Bölüm

Fetavay-i Hindiyye Namaz 2.Bölüm

14- HASTALARIN NAMAZI
15- MİSAFİRİN (= YOLCUNUN) NAMAZI
Seferle Değişen Hükümler :
Gemide Ve Hayvan Üzerinde Kılınan Namazlarla İlgili Hükümler
Hayvan Üzerinde Kılınan Namaz :
Gemide Kılınan Namaz :
16- CUMA NAMAZI
Cuma Namazının Vücubunun Şartları :
Cuma´nınt Edasının Şartları :
Vakit :
Allahu Teâla´yı Zikretmek :
Hutbenin Sünnetleri
17- BAYRAM NAMAZLARI
Teşrik Günlerinde Alınan Tekbirler
Teşrik Tekbirlerinin Sıfatı
Teşrik Tekbirlerinin Adedi Ve Mahiyeti :
Teşrik Tekbirlerinin Şartları :
Teşrik Tekbirlerinin Vakti :
18- KÜSÛF NAMAZI
Husuf Namazı :
19- İSTİSKA ( = YAĞMUR DUASI)
20- KORKU NAMAZI
Korku Namazı Nasıl Kılınır :
21- CENAZELER..
Ölüme Hazırlanma.
Ölüyü Yıkamak.
Ölünün Kefenlenmesi
Cenazenin Taşınması
Cenaze Namazı
Cenaze Namazı Nasıl Kılınır
Kabir, Defin Ve Ölünün Kabirden Başka Bir Yere Nakledilmesi
Bu Konu İle İlgili Bazı Meseleler :
Şehidlik Ve Şehidlerle İlgili Hükümler
Şehidin Hükmü :
22- SECDELER..

14- HASTALARIN NAMAZI

Hasta olan bir kimse, ayakta durmaya gücü yetmediği zaman, —rükû´ ve secdelerini yaparak— namazını oturarak kıllar. HH-daye´de de böyledir.

«Gücü yetmeme» nin açıklanmasında, en sahih görüş: Ayakta durulunca, bir zarara uğranması halidir. Fetva da bunun üzerinedir. Mi´râcü´d - Dirâye´de de böyledir.

Keza, bir kimse, hastalığının artmasından korktuğu; iyileşmesinin gerileyeceği veya başının döndüğü zamanlarda da namazını oturarak kılar, Tebyîn´de de böyledir.

Ayakta durma yüzümden, ağrı veya acı duyan kimse de nar mazını oturarak kılabilir.

Ayakta durmaktan dolayı meşakket nev´inden bir şeyle karşılaşan kimsenin, —sırf bu yüzden— ayakta durmayı terk etmesi, caiz olmaz. Kâfi*de de böyledir.

Bir kimse, namazın tamamında ayakta duramaz; fakat bir müddet ayakta durmaya gücü yeterse, o kimseye, gücü yettiği1 kadar ayakta durması emredilir.

Meselâ : Bir kimsenin ayakta tekbir almaya gücü yetse dex Kur-´ân okumak için ayakta durmaya gücü yetmese,. veya kıyamın bir kısmına gücü yetse; bu kimseye, tekbiri ayakta alması ve gücü yettiği kadar ayakta durması emredilir. Ve bu kimse, gücü yettiği kadar ayakta durur; âciz kalınca da oturur.

Şemsü´l - Eimme Halvânî : »Bu yol sahihtir. Bir kimse, şayet bunu terk ederse; ben onun namazının caiz olmayacağından korkarım.» demiştir. Hulâsa´da da böyledir.

Bir şeye veya bir yere dayanarak ayakta durmaya gücü yeten kimsenin, namazı bu şekilde kılması gerekir. Sahih olan budur. Bu durumdaki bir kimse için, bundan başkası cai´z olmaz.

Keza, bir kimsenin bastonuna veya hizmetçisine dayanarak namaz kılmaya gücü yeterse, bu kimse, namazını bunlara dayanarak kılar. Tebyîn´de de böyledir.

Evinde, ayakta namaz kılmaya gücü yeten bir hastanın, dışarı çıktığı zaman buna gücü yetmiyeceği olursa, bu durumda âlimler arasında görüş ayrılığı vardır. Beğenilen görüş ise, bu hastanın, namazını, evinde ve ayakta, kılmasıdır. Fetva da bu kavil üzere verilir. Muzmarât´ta da böyledir.

0 Hasta olan şahıs, oturarak namaz kıldığı zaman, nasıl oturmak kolayına geliyorsa, öyle oturur. Esahh olan budur. Sirâcül -Vehhâc´da da böyledir. Sahih olan da budur. Aynî´nin Hidâye Şer-hi´nde de böyledir.

Doğruca oturmaya gücü yetmeyen kimse, ya duvara veya bir adama dayanıp yaslanarak namazım kılar. Sahih olan budur. Bu kimsenin, namazı böyle kuması vacip olur. Zehiyre´de de böyiedir.

Muhtar olan kavle göre, yatarak namaz kılmak caiz olmaz. Tebyîn´de de böyledir.

Ayakta durmaktan, rükû´a eğilmekten ve secdeye varmaktan âciz olan kimsenin, namazı oturarak kılmaya gücü yetiyorsa oturarak îmâ ile kılar. Secdelerini, rükû´Ianndan daha faz]a eğilmek sureti ile yapar. Fetâvâyi Kâdîhân´da da böyledir.

Eğer, her ikisi (rükû´ ve secde) müsavi bir şekilde yapılırsa, namaz caiz olmaz. Bahrü´r - Râik´ta da böyledir.

Keza, rükû´ ve secdeden aciz olduğu halde, ayakta durmaya gücü yeten kimsenin de namazını oturarak ve îmâ ile kılması müstehap olur. Bu kimse, şayet îma ile ayakta kılmış olsa, bize göre yine namazı caizdir, Fetâvâyi Kâdîhân´da da böyledir.

îmâ ile namaz kılan kimse, sehiv secdelerini de imâ ile yapar. Muhıyt´te de böyledir.

İmâ ile namaz kılan kimsenin, bir tahtayı veya bir yastığı, kendisine doğru kaldırıp, onun üzerine secde etmesi mekruhtur. Böyle yapan kimsenin durumuna bakılır : Eğer, bu kimsenin başı rükû´ için eğiliyorsa ve sonra da secdeler için daha fazla eğiliyorsa, namazı caiz olur. Hulâsa´da da böyledir.

Fakat, böyle yapmakla, o kimse, kötü bir iş yapmış olur. Muzmarât´ta da böyledir.

Hasta olan kimsenin, başı eğilmiyor da, tahtayı veya yastığı alnının, üzerine koyuyorsa, —namazı— caiz olmaz, Esahh olan görüş buidur. Fakat, yastık yere konmuş ise ve hasta olan şahıs bunun üzerine secde ediyorsa, namazı caiz olur. Hulâsa´da da böyledir.

Alnında yara olmasından dolayı, alnını yere koymaya gücü yetmiyen kimsenin, imâ ile namaz kılması caiz olmaz. Bu kimse, burnu üzerine secde eder. Şayet, burnu üzerine secde etmeyip, imâ ile namaz kılarsa, namazı caiz olmaz. Zehiyre´de de böyledir.

Namaz kılacak kimsenin, oturmaya da gücü yetmezse, sırtının üzerine yatar ve ayaklarını kıbleye doğru uzatır. Oturan kimseye benzemek için de başının altına bir yastık koyar. Böylece rük´û´ ve secdeyi, imâ ile yapma ihtimali güçlenmiş olur.

Bu »durumdaki bir kimse, yanı üzeri yatıp da yüzünü kıbleye çevirirse, yine imâ ile kılması caiz olur. Fakat, birinci şekil daha evladır. Kâfî´de de böyledir

Bu durumda, bir kimsenin, sağ; tarafına yatmaya gücü yetmezse, sol yanı üzerine yatabilir. Sirâcü´l - Vehhâc´da da böyledir.

Bu durumda da yüzü kıbleye dönük olur, Gunye´de de böyledir.

Bir kimse, sağlam bir halde namaza başlar, fakat sonradan, kendisinin ayakta durmasına mani olacak bir hastalık gelirse, bu kimse, namazını, oturarak rükû´ ve secdelerle kılar. Eğer buna da gücü yetmezse, namazını, oturduğu yerden imâ ile kılar. Buna da gücü yetmiyen kimse ise, namazını, yattığı yerden imâ ile kılar. Tebyîn´de de böyledir.

İmâmeyn´e göre : Oturduğu yerden, rükû´ ve sücûd ile namaz kılmakta oları kimse, namaz İçinde sıhhata kavuşursa, kalan kısmım ayakta bina eder. Hidâye-´de de böyledir.

Namazın bir kısmını imâ ile kılıp,, sonradan rükû´ ve sucuda gücü yeten kimse, bütün âlimlere göre, namazını yeniden kılar Hidâye´de de böyledir.

Bu, rükû ve secdelere gücünün yetmesinden sonradır. Fakat bir kimse, namaza başladıktan sonra ve namaz bitmeden önce güç kazanırsa, kalan kısmı bina etmesi sahih olur. CevheretÜ´n-Neyyire´de de böyledir.

îmâ ile namaz kumaya da gücü yetmiyen kimseden, namazın farziyyeti düşer. Zâhirü´r-rivâye de böyledir. Gözlerle ve kaş-larîa, imâ etmeye de itibar edilmez.

Bu kimsenin hastalığı sonradan hafiflerse, kılamadığı namazları kaza edip etmiyeceği hususunda da ihtilaf edilmiştir: Bazıları: «Eğer bu kimsenin aczi, bir gün bir geceden fazla olursa, namazlarını kaza etmesi gerekmez. Fakat, bundan az olursa, kaza lazım olur.» demişlerdir. Bayılma gibi... Sahih olan görüş budur. Fetâvâyi Kâdîhânda da böyledir. Fetva da bunun üzerinedir. Zâîiiriyye´de de böyledir.

Bu hastalıktan dolayı ölen kimsenin üzerine, bir şey lazım . gelmez; fidye de gerekmez. Muhıyt´te de böyledir.

Bir kimse, oturarak dört rek´at namaz kılsa, dördüncü rek´-atte de otursa, teşehhüdden Önce kiraaltte bulunsa, ve rükû´ eylese; bu davranışı, ayakta durma yerindedir. Yani, fazla rek´ate kalkan kimse ne yaparsa, bu kimse de öyle yapacaktır. Fetâvâyi Kâdîhânî da da böyledir.

Hâvî´de : «Bu kimse, sehvinden dolayı secde eder.» denilmiştir. Tatarhâniyye´de de böyledir.

Bir kimse, ikinci rek´atin ikinci secdesinden başını kaldırırken, kıyama niyyet etse ve okumasa; sonra da yanıldığını anlasa, döner; teşehhüdü okur ve sehiv secdesi yapar. Fetâvâyi Kâdihân´da da böyledir.

Oturarak namaz kılan hasta, dördüncü rek´atin son oturuşunun secdesinden, üçüncü rek´at zannı ile başını kaldırsa, kıraatte bulunsa ve imâ ile rükû´ yapsa ve secde etse, namazı fesada gider.

Şayet, bu kimse, üçüncü rek´ati, ikinci rek´at zannederek okumaya başlasa, sonra da yanıldığını anlasa, teşehhüde dönmez; namazına devam eder. Namazın sonunda da sehvi için secde eder. Mu-hıyt´te de böyledir.

Tecrîd´de : «Hasta olan kimse, namaz kılarken, kıraat, tes-bihat ve teşe.hhüd gibi, sağlam kimselerin yaptıklarının hepsini yapar. Fakat, bunlardan aciz olursa, hepsini de terk eder.» denilmiştir. Tatarhâniyye´de de böyledir.

Hastanın, sağlamdan ayrıldığı noktalar, gücünün yetmediği şeylerdir. Hasta, gücünün yettiği hususlarda sağlam gibidir.

Hasta bir kimse, kıble istikametini bilir, fakat oraya dönmeye gücü yetmez ve kendisini kıbleye döndürecek bir kimse de bulamazsa, zahirür- rivâyede bulunduğu durumda namazım kılar. Ve o namazı iade etmez. Fakat, kendisini kıbleye çevirerek birini bulursa, münasip olan, o kimseden, kendisini kıbleye çevirmesini istemesidir. Bu durumda, böyle yapmaz da, kıble yönünden başka bir istikamete yönelmiş olarak namazını kılarse, bu namaz caiz olmaz.

Keza, hasla olan bir şahıs, pis bir döşekte veya yaygıda oturduğu halde, temiz bir yaygı bulamaz veya temiz bir yaygı bulabildiği hailde, kendisini onun üzerine götürecek bîr kimse bulamazsa; bu şahıs, o pis döşek üzerinde namazını kı´ar. Eğer, döşeğini değiştirecek bir kimse bulunursa, bunu yapmasını o kimseden ister. Şayet, bunu talep etme...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın