Ünite 8 Ders Özetleri

SKOLASTİK FELSEFE RÖNESANS

1) Skolastik felsefe 8-15. yy arasında kalan dönemi kapsar.
2) Skolastik felsefe okullarda okutulan ve tartışılan bir felsefi düşünceyi gösterir.
3) Skolastik felsefe soru , tartışma ve sonuç olarak üç aşaması bulunmaktadır.
4) Skolastik felsefe hazırlık erken yüksek ve skolastiğin gerileme dönemi olmak üzere dört döneme ayrılır.
5) Skolastik felsefe’nin 8 – 9 yy arasında kalan hazırlık döneminde platon ile yeni plotoncu felsefe baskın olmayı sürdürmüştür.
6) Skolatik felsefenin hazırlık döneminde en etkin filozof john scutus Eriguenadır.
7) Skolastik felsefenin 2. dönemi 9-12 yy olan erken dönemdir
8) Bu dönemin en önemli özeliği sistem kurmak değil teknik problemlerle uğraşmaktır.
9)Bu dönemde inanç ile akıl arasında uzlaşma arayışını en iyi biçimde dile getiren aziz ansenlmus olmuştur.
10)Skolastik felsefenin 2. dönemndeki 2. temel tartışma tümellerin ontolojik mantıksal ve epistamolojik statü meselesidir.
11)Bu tartışmada realizm ve nominalizm arasında bir uzlaşma aranmış ve bu yaklaşımı en iyi ele alan filozof abelardus olmuştur
12) Skolastik felsefenin en önemli dönemi yüksek skolastik dönemdir
13) Bu dönemin zirveye taşınmasında iki önemli neden yatmaktadır. Birincisi aristotales’in eserlerinin Arapçadan Latinceye çevirilmesi ikincisi Avrupada üniversitelerin programlarında felsefenin yer alması olmuştur .
14) Bu dönemin en önemli düşünürleri Aguinalı Thomas , Roger bacen ve duns scotus dur
15) Skolastiğin son döneminde realizm bırakılmış nominalizm benimsenmiş tüm bu gelişmeler rönesansın doğuşunu haber veren gelişmelerdir.
16) Skolastiğin büyük filozoflarından birincisi aziz anselmus dur. Bu düşünürün en önemli eserleri
a) Doğru üzerine konuşma b) Yaradan ın üzerine monolog c) Neden tanrı insan filozofumuzun çağının ve felsefenin içinde adının unutulmaması ontolojik delil üzerine getirmiş olduğu yorumdur.
17) Aguinalı Thomas : Hiç kuşkusuz skolastiğin en önemli düşünürüdür.
a) Eserleri : Kafirlere karşı : Bu eseri Latin ibni-rüştçülüğüne karşı Katolik inancını savunmak için yazmıştır
b) summa thoologica -- agiunolalı Thomas antik yunan felsefesi ile hristiyan dünya görüşünü aristotales felsefesine bağdaştırabilmiş bir düşünür olarak felsefe tarihinde şeçkinleşmiştir.
18) Rönesans yeniden doğuş anlamına gelen 15 & 16 yy meydana gelen genel bir yaklaşımdır. Rönesans ilk defa italyada görülmüştür.
19) Reform hareketleride Almanyada başlamış ve önderi martin luter adında bir rahiptir
20)Deizm :anrıya inanmakla beraber belli başlı hiçbir dinin dogmalarını benimsemeyen ayrıca tanrının evreni kendisinin belirlediği yasalarla yarattığını ve bundan sonrada evrenin işleyişini bu yasalara bağlı kıldığını idda eden görüştür. .jean budin doğal din anlayışının iki temsilcisinden birisidir ikinisi herbert of charbury dir
21) Hümanzm,plaonculuk,aristotalescilik hristiyanlık çerçevesinde çizilen dünya görüşünü aşmak cesaratini göstermek suretiyle Rönesans ruhunu yansıtan felsefi akımlar olarak öne çıkmıştır. ( İtalyan şair petrarca hümanizn akımının ilk temsilisidir.)
22) Rönesans felsefesinin pratik başarılarından biri bilim diğeri siyaset olmak üzere iki alanda oldukça belirgin olmuştur.
23) Doğaüstü ve tanrısal açıklamalardan arındırmaya çalışarak doğayı kendi içinde açıklamaya çalışan akıma Rönesans felsefi akımı denir.
24) Skolastik felsefenin en temel özelliği nedir.?
Cevap = skolastik felsefenin en temel özelliği din ile felsefe arasında çok yakın bir ilişki kurmasıdır.
25) Skolastik felsefenin aristotales ile tanışması kim sayesinde olmuştur.?
Cevap= Müslüman Endülüs felsefesi ve ibn-i rüşt sayesinde olmuştur
Skolastik Felsefe Nedir?
Skolastik felsefe, Latince kökenli schola (okul) kelimesinden türetilen scholasticus teriminden gelmektedir ve kelime anlamı olarak okul felsefesi demektir. Bu anlam önemlidir, zira skolastik felsefe, ortaçağ düşüncesinde doğru'nun zaten mevcut olduğu düşüncesine ve felsefenin okullarda okutularak öğretilmesine dayanan bir yaklaşım sergiler. Bu felsefenin temeli teolojidir, ona dayanır ve onu desteklemeye çalışır.
Tarihsel ve Felsefi Çerçeve
Skolastik felsefe, Patristik felsefenin sürdürülmesi ve orada bir öğretiye dönüştürülmüş olan Hıristiyan inancının felsefi anlamda temellendirilip sistematize edilmesi yönündeki çabalardan meydana gelmiştir. Ortaçağın belirli bir döneminden itibaren tüm felsefe etkinliği skolastik zemininde gerçekleştiği için, ortaçağ felsefesi denildiğinde akla gelen genellikle skolastik felsefedir. Oldukça geniş bir tarihsel dönemi kapsar. İkinci bir nokta, hem Hıristiyan skolastiğinin hem de İslam skolastiğinin söz konusu olmasıdır.
Felsefe tarihi içinde Skolastiğin üç ayrı dönem olarak ele alınması söz konusudur:
- Erken Dönem Skolastik (800-1200'lü yıllar)
- Yükseliş Döneminde Skolastik (1200-1300'lü yıllar)
- Geç Dönem Skolastik (1300-1500'lü yıllar)
Bu dönemlerde skolastik felsefenin belirli bir açıdan ortaya atılan sorunları farklı niteliklerle çözmeye yöneldiği söylenebilir. Ancak bununla birlikte skolastik felsefe denilince anlaşılan genel bir nitelik söz konusudur. Bu genel nitelik ilk olarak Aristotelesçi bir özellik olarak belirtilmelidir. Patristik felsefede Platon ve Platonizm öne çıkmaktaydı, buna karşılık skolastik felsefede Aristotelizmin ilham kaynağı olduğu görülür. Aristo felsefesi Platon'unkinden daha kesin olarak düşünürleri bilgeliğe yönlendirir, bunun anlamı salt Tanrı'yı bilmeye çalışmamak, olgular dünyasıyla da ilgili olmaktır.
Bir okul felsefesi olarak skolastik, ilk olarak teoloji öğretmenleri tarafından, hem sistematikleştirilmiş teolojinin öğretilmesini, hem de antikçağ okullarında öğretilen Yedi özgür sanat'ın (Septem artes liberales) öğretilmesini kapsar. Daha sonraları bu okulun bütün öğreti ve çalışmalarını kapsayacak nitelikte ifade edilir olmuştur.
Skolastiğin yöntemsel olarak ortak karakteristiği ise felsefeyi dinin, ya da aklı inancın alanına uygulayarak bu alandaki meseleleri kavranılır kılmaktır. Özelikle inanca ve vahye, akıl temelli getirilen itirazlar bu şekilde aşılmaya çalışılmıştır. Bu anlamda da skolastik felsefe yeni bir şeyler bulmak ya da düşünceler üretmek arayışında değildir, aksine zaten mevcut olanlar içerisinde skolastik felsefe uygun olanları temellendirmek ve uygun olmayanları çürütmek çabasında olmuştur. Bu çaba için gerekli mantığı Aristoteles'te ve Euclides (Öklid) geometrisinde bulmuştur.
Böylece ana belitler daha baştan saptanmış bulunuyordu. Bu dönemin özlü sözü ve düşüncesi, Augustinus'un: "Anlamak için inanıyorum." düşüncesidir.
Bu düşünceye göre hem inanç hem de onun anlatımı ve dili doğru olarak mevcuttur. Realizm düşüncesinin temeli olan bu düşünce Skolastiğin temel önermesidir. Buna göre bilgi, çeşitli önermeler ve çıkarsamalarla, tanrısal gerçeğin ortaya konulmasından ve yansıtılmasından, kanıtlanmasından başka bir şey değildir. Skolastik bu nedenle görelikçiliğe, öznelliğe ve kuşkuculuğa karşı savaşır. Skolastik yalnızca tek bir doğrunun ve ona bağlı tek bir doğruluk sisteminin varlığını kabul eder. Nominalizm bunlara bağlı olarak daha sonra Skolastiğin çözülmesinde önemli rol oynayacaktır.
Skolastik felsefenin genel ahlaki tutumu konusunda iki öğenin altını çizmek gerekir. Skolastik emir ahlakını ve değer ahlakını üstlenir durumdadır. Buna göre, önemli olan iyi'ye uygun davranmaktır; çünkü iyi hem tanrının buyruğudur, hem de Tanrı bizzat tüm iyiliğin kendisidir. Skolastik felsefe, başlangıcında ve gelişiminde inanç ile bilgiyi uzlaştırmaya çalışmış ve bu temelde dinsel dogmalara felsefi bir temel bulmaya ve bunları sistemleştirmeye yönelmiştir. Ancak son dönemlerinde bu projenin başarılamayacağı kesinlik kazanmış, tam aksi yönde bizzat iç tartışmaları sebebiyle bilgi ile inanç ayrışması kesinlik kazanmıştır.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın