Gurbete gelin gidenin hali nicedir

Gurbete gelin gidenin hali nicedir?

Ocak 2008 28.SAYI

Evlilik bir genç kızın hayatında en önemli dönüm noktalarından biri şüphesiz. O güne kadar belki de annesinin dizinin dibinden ayrılmamış biri için yeni bir ev, yeni bir aile ve en önemlisi artık bir ömür aynı yastığa baş koyacağı hayat arkadaşına alışmak bir yandan heyecan verirken bir o kadar da endişeye sebep olur. Zamanla genç hanım, yeni hayatına adapte olur bir şekilde. Artık bir eş, bir gelin olarak farklı sorumlulukları da vardır. Mutlu bir yuva için her iki taraf da sevgiyle yaklaşır birbirine. Böylelikle ev “yuva”ya dönüşür. Ancak evlilik beraberinde “gurbet”i de getirmişse işte o zaman zorlaşır genç hanımların işi.

Eşinin mesleği ya da görevi gereği gurbete gidenler olduğu gibi, eşinin ailesi başka bir şehirde yaşadığı için başka memlekete gelin gidenler de çoğunluktadır. Öyle ki Anadolu’nun neresine giderseniz gidin mutlaka o yöreye ait “gurbete giden gelin”lerle ilgili yanık bir türkü çalınır kulağınıza. Belki bu yüzden kına gecelerinde bile gelini ağlatmak için özellikle “Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar” türküsü söylenir genç kızlar tarafından.

Yalnızlığı anlamlı hale dönüştürmek…

Zordur gurbette gelin olmak… Çünkü doğup büyüdüğü şehirden, ailesinden, arkadaşlarından, akranlarından, akrabalarından uzaktadır genç hanım. Belki eşinden başka tanıdığı, güvenebileceği kimse yoktur gelin gittiği yerde. Komşuluk ilişkileri kavileşene kadar yalnızlığa alışmak ve yalnızlığı anlamlı bir hale dönüştürmek düşer genç evlilere. Eşinin çalıştığı saatleri kitap okuyarak, faydalı bir takım hobilerle ilgilenerek geçirebilecekleri gibi gittikleri yerde hayır faaliyetleri, sohbet halkaları oluşturarak da yalnızlıklarıyla baş edebilirler. Mesela önce yakın çevrelerindeki komşularını her Cuma Kur’an okumaya davet edip hem komşuluk ilişkilerini pekiştirmiş hem de yeni arkadaşlar edinmiş olurlar.

Uzun yıllardır eşinin mesleğinden dolayı Anadolu’yu karış karış gezen Sakine Hanım, başlangıçta çok sıkıntı çektiğini itiraf ediyor. Acılarını kendi başına yaşamak zorunda kaldığını anlatan Sakine Hanım “Ama dost edindiğiniz zaman da onlardan ayrılmak hiç kolay değil” diye konuşuyor ve şöyle devam ediyor sözlerine: “Sürekli gurbette yaşadığımızdan dolayı belli bir zaman sonra memleketimiz gurbet oluyor. Çünkü yılın sadece 20 günü ailemizin yanına gidebiliyoruz. O kısacık zaman da hasretliği dindirmeye yetmiyor. ‘Buna da şükür’ diyoruz yine de.”

Gurbet, sıla oluyor bir zaman sonra

Gurbette yuva kuran Meryem Hanım ise “Artık benim için arkadaşlarım akrabalarımdan çok daha yakın” diye konuşuyor. “Uzakta olduğumuz için ailemizden en yakınlarımızla paylaşamadığımız güzellikleri ve sıkıntıları gelin geldiğim yerde arkadaş olduğum ve kardeşim kadar sevdiğim arkadaşlarımla paylaşıyorum” dese de ailenin yerini hiçbir şeyin dolduramadığını da ekliyor sözlerine. Ama aradaki mesafe ister istemez akrabalarla olan ilişkilerin daha bir resmileşmesine sebep oluyor. Gidilen yerde ikinci bir ailesi oluyor gurbet gelinlerinin. Hatta bazen yuva kurup gittikleri şehre o kadar alışıyorlar ki memleketlerine döndüklerinde yabancılık çekmeye başlıyorlar.

Başka bir şehirde yuva kurmanın en zor yanı ise anne babalara hasret kalmak. Sakine Hanım, “Anne babanızı her gördüğünüzde biraz daha yaşlanmış oluyorlar. Kardeşlerinizin, yeğenlerinizin büyüdüğüne şahit olamıyorsunuz. Çoğu zaman siz ailenizin, aileniz sizin zor zamanlarında yanınında olamıyor” diyor derin bir iç geçirerek. Meryem Hanım, aileler kadar dostlardan, alışılan çevreden ayrı kalmanın da üzücü olduğuna dikkat çekiyor ve ekliyor: “Ama hayat böyle bir şey. Annelerimiz de yuvadan uçmuş, nasip nerdeyse orada yaşamaya başlamışlar. Şimdi biz gurbetteyiz. Bakalım bizim yavrularımız yuvalarını nerede kuracaklar?”

İster gurbet diyarına gidilsin ister aynı mekanda gelin olunsun bir yolculuk başlamıştır. Baba evinden uğurlanan genç kız, eşinin evine yolcudur.

Genç kızın eşine götüreceği en güzel çeyizi iffeti, zarafeti ve güzel ahlakıdır. Eğitimci yazar Vehbi Vakkasoğlu zarafet sahibi bir hanımı tarif ederken: “Zarif bir hanımefendiyi kırabilmek için bir erkeğin çok kaba ve yontulmamış olması gerekir. Yani hanımların zarif oluşu muhataplarını da öyle olmaya zorlar” diyor.

Evlilikte mutluluk aranır ve mutluluk da bir bedel ister. Sevgi, hoşgörü, vefa, sabır en büyük kalkanıdır eşlerin. Seven sevdiğine karışır. Azeri şairi Nabi, ne güzel söyler: “Onlar buluştular aylı geceydi / Oğlan fısıltıyla “sevirem” dedi./ Koyda aşkımıza ay şahit olsun / Aşkından dönenin gözü kör olsun. / Onlar buluştular aylı geceydi / Oğlan fısıltıyla “sevirem” dedi.”

Hilal ARSLAN
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın