|
Konu Başlığı: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 20 Mayıs 2011, 16:11:47 Ayıp Ve Kusurları Araştırmak Yüce şeriatımız tecessüs (ayıpları araştırmak) dan men'etmiştir. İnsanların ayıplarını dışa vurmayı caiz görmemiştir. Allah Teâlâ buyururki : "...Birbirinizin kusurunu araştırmayın." 411 Resûlullah (s.a.v.) buyurur ki; "Devlet başkanı insanlar hakkında şüpheye düştüğü vakit onları ifsâd eder."412 Diğer bir rivayette Allahm resûlu: "Şüphesiz insanların ayıplarının (açığa çıkması için) peşine takıldığın zaman onları bozmuş olursun. 413 Münker işleyen birini, açıkça işlemesi müstesna muaheze etmek doğru değildir. Abdullah İbn-i Mes'ud'a: "Falan adam sakalına şarap damlattı,: diye haber verilince: Ayıpları açığa vurmaktan men' olduk. Fakat açıktan bir şey işlesin onu (hemen) hesaba çekeriz." buyurdu. 414 İslâm Hukuku, bir kimse işlediği suçu, bulunduğu topluluk içinde açıktan yapmayıp, toplumun her kesimine yayılması için yaptığını gizler ve suç haddi aşmazsa Resulullah'ın (s.a.v) şu hadisine dayanarak durumu hükme bağlanmıştır: "Şu pisliklerden kim görür, karşılaşırsa Allah'ın örtüsünden münasip bir örtü ile örtsün. Kim o pislikleri açığa vurup perdeyi aralarsa Allah'ın kitabında onun hakkındaki cezasını uygularız. "415 Bu açıklamalardan anlaşılıyorki, işlediği hatasını örtüp de onu açıktan yapmayan kimse şeriatın emrine uygun davranmış olur. Fakat açıktan suç işleyen ise diğer bir suçu irtikap etmiş demektir. Bu nedenle İslam uleması der'ki; "ma'rufu emr münkeri nehyetme görevini tahakkuk ettirmek için halkın kendi aralarında fısıldaşıp gizli konuştuklarını ifşa etmesini istemek doğru değildir. Aynı şekilde evine girmekle adamın gizlice işlediği suç, evinde "dinleme hırsızlığı" yapması, hariçten bilmek istemesi ve İşlediği günahı almak için komşunun evinde cereyan eden bir iç olayım öğrenmek istemesi de doğru değildir. Zaten evinde günah işlediği doğrulanan kimse Allah katında sorumludur. Ma'siyet evine münhasır kaldığı sürece, herhangi bir kimsenin müdahale hakkı olamaz. Bu konuda tarihde Hz. Ömer (r.a) ile bir adam arasında geçen vak'a anlatılır. Şöyle ki: “Hz. Ömer (r.a) adamın birinin evine pencereden içeri girer ve adamı istenmeyen bir halde yakalayarak: Bu yaptığın nedir?” diye adama çıkışınca, o da: “Ey mü'minlerin emîri! Ben Allah'a bir açıdan isyan ettiysem, sen üç açıdan günah işledin" diye cevap verince, Hz. Ömer (r.a): “Nedir onlar?” diye sorunca adam: Allah Teâlâ: "Gizli kusurları araştırmayın" 416 buyurdu. Sen araştırdın. Allah Teâlâ; "Evlere kapılardan giriniz."417 buyurdu. Sen pencereden girdin. Allah Teâlâ: "İçinde bulunanlara selâm verip onlara ünsiyet etmeden başkalarının evine girmeyiniz." 418 buyurduğu halde, sen selâm vermeden içeri girdin, dedi. Bunun üzerine tevbe elmek şartıyla Hz. Ömer (r.a) kendisini bıraktı. 419 Kaval, utar ve benzeri çalgı âletlerinin ve sarhoşların kendi aralarında alışıp kullana geldikleri edeb dışı sövme sesleri, evin dışındaki kimselerce -münker belirtileri olduğu açıkça- anlaşılır, evin duvarlarından dışarı taşarak sokaktaki halk tarafından işitilmekle beraber, Allâme el-Mâverdî'ye göre eve girmek caiz değildir. Onu ayıp görerek münker görevini dışarıda yapması gerekir. Gizli işlenen ma'siyetin emarelerinin dışarıya taşması içerde işlendiğinin ortaya çıktığı şüphesiz. Fakat münkeri nehiy için gizlenen masiyetleri ortaya çıkarmak caiz değildir. 420 Fakat İmam Gazâlî bu görüşün aksini savunur. Ona göre bu emareleri ortaya çıkan bir münkeri ayıp görmek yeterli olmayıp, işlendiği eve girerek içki kadehlerini kırmak ve içkiyi dökmek lazımdır. Buna ilâveten de şöyle der Gazâlî: Yükselen sarhoş naralarını sokaktakiler duyduğu zaman münkeri nehyedebilir. Bazan şarap kapları ve çalgı aletleri koltuk ve etek altlarına gizlenebilir. Fasık bir kimsenin eteğinin altında ne olduğunu anlamak için açtırıp bakmak caiz değildir. Onun kötü bir insan olması, koltuğunda taşıdığı şeyin içki olduğuna delâlet etmez. (Zira onun da başka maddelere ihtiyacı vardır. Sirke veya benzeri başka bir şey de olabilir. Artık bu gizlediği helâl birşey olsa onu gizlemezdi deyip delil olarak ileri sürülemez. Çünkü bir yandan gizlemesi ve bir yandan şarap kokusu zan ifâde eder. Bu hususlarda zan, ilim gibidir). Ud da böyledir. Üzerinde ince bir bez bulunduğu zaman şekliyle tanınır. Şeklin delâleti, koku ve sesin delâleti gibidir. Delilleri belli olan şey gizli sayılmaz. (Bizler, Allah Teâlâ'nın gizlediklerini gizlemekle, açığa çıkan kötülükleri de inkâr ve reddetmeğe memuruz.) 421 İmam Gazâlî'nin ileri sürüğü bu görüş, bize, bu konuya doğru yaklaşma şansını bahsetmiştir. Şüphesiz ki kişiyi ilgilendiren şahsî işlerinden birine müdahale etmek doğru değildir. Fakat emâreleriyle ortaya çıkan ve tüm halkın farkına vardığı herhangi bir amel şahsî sayılmaz. Onu nehyetmek farzdır. Aksi halde ma'rufu emr münkeri nehiy görevi hakkıyla yerine getirilmiş olmaz. Hatta bu ma'rufu emr ve münkeri nehiy kanunu tatbik edilmesine rağmen hâlâ günah işlenip yaygınlaştığım ve suça hürriyet derecesinde üstünlük tanındığını ifade eder. Münker işlendikten sonra onun nerede işlendiği bilinmezse, el-Mâverdî'ye göre bunu araştırmak, izlemek ve meselâ "falan adam zina edecek veya öldürmek için köyden birini alıp dağa çıkardı" şeklinde kesin bir haber ortaya çıkınca acilen müdahale etmek caizdir. Bu durumda gevşek ve tedbirsiz davranmak caiz değildir. Çünkü bir kişi haramı çiğneyip zina edecek ve haksız yere adam öldürecektir. 422 Bütün bu açıklamalardan anlaşılmıştır.ki "ayıp araştırmamak" ma'rufu emr münkeri nehyetmenin en mühim âdâbındandır. Ancak geniş kapsamlı (bir operason) olmamak kaydıyla bazı zamanlarda bu yola başvurmak caizdir. İmam Gazâlî: "Bizler, Allah Teâla'nın gizlediklerini gizlemekle karşımıza çıkan kötülükleri de münker görüp red ile emrolunduk." 423 Gazâlî ilâveten şunu söyler: "Tecessüs (ayıpları araştırmak) demek, tanımaya vesile olacak emare ve delilleri aramaktır. Tanıma delilleri kendiliğinden ortaya çıkmış ve tanıyıp anlama ifâde etmişse gereği ile amel olunur. Fakat bu hususta bilgiye vesile olacak emareleri araştırmağa müsade yoktur." 424 Bu meseleyi çözmede, genel bir kaide olması bakımından İmam Gazâlî'nin görüşü ne kadar da haklıdır. 411 el-Hucurât: 49/12. 412 Ebu Davûd, Kitabu'l-Edeb (Tecessüs babın) da rivayet etti. 413 A.g.e 414 A.g.e 415 a)- İmam Maük-el-Muvatta'-Kitabu'l-Hudud (yaptığı zina fiilini bizzat itiraf eden) babında rivayet etti. (c: 3/43).b) Ahkâm-üs-Sultaniyye-et-Mâverdî: sh: 285 ( Tere) 416 Hucurat: 49/12. 417 Bakara: 2/189. 418 Nûr: 24/27. 419 İhya: 2/285 420 el-Ahkâmü's-Sultaniyye: 243. 421 İhyâ-u Ulûm-id-Dîn: 2/285 422 el-Ahkâm-üs-Suhaniyye: 243 423 İhya: 2/285 424 Age: 2/286 Konu Başlığı: Ynt: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: Hafsa Nur 6.D üzerinde 25 Mart 2014, 20:25:36 teşekkür ederim ödevim de yardımcı oldunuz
Konu Başlığı: Ynt: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: Vatan Var Olsun ! üzerinde 25 Mart 2014, 21:08:50 Efendimiz sav'in önerdiği gibi bir hayat sürmek çok güzel ama bir o kadar da zor. İnsan insanla deneniyor her an. Rabbim imtihanlardan başarı ile geçebilmemizi nasib eylesin bizlere.
Konu Başlığı: Ynt: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: Rüveyha üzerinde 26 Mart 2014, 12:19:41 Mevlam bizleri ayıpları , günahları setr edenlerden eylesin..Mevlam örtücü olmayı,Rasülüllahın(SallAllahü aleyhi vesellem)ahlakıyla ahlaklanmayı bizlere nasip eylesin inşaAllah.
Konu Başlığı: Ynt: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: KeReM @ üzerinde 17 Eylül 2014, 21:15:37 Allah razı olsun. Rabbim ayıp ve kusurları örtenlerden nasip eylesin inşallah.
Konu Başlığı: Ynt: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: Ceren üzerinde 17 Eylül 2014, 21:19:10 Esselamu aleykum.Rabbim bizi müminlerin ayıbını örten,saklayan kullarından eylesin.
Konu Başlığı: Ynt: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: İsra Mirac (Esra) üzerinde 19 Ekim 2018, 12:21:31 Hadiste "Her kim bir Müslüman kardeşinin ayıp ve kusurlanını kimsenin görmediği ve görmesini istemediği şeylerini örterse, Allahu Tealada kıyamet gününde onun ayıplarını örter. Her kim müslüman kardeşinin meydana çıkmasını istemediği bir şeyi ortaya çıkarır ve dile verirse, Allah da onun ayıplarını, kimsenin bilmesini istemediği hallerini meydana çıkarır. Bu suretle kendi evinin içinde de olsa onu rezil eder. Müslüman kardeşinin ayıplarını örten ölüyü diriltmiş gibidir." (Müslim,) buyurulmuştur.
Konu Başlığı: Ynt: Ayıp ve kusurları araştırmak Gönderen: Mehmed. üzerinde 19 Ekim 2018, 16:42:42 Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri doğru işler yapanlardan eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun
|