Sarfın caiz olmasının şartları

SARF'IN CAİZ OLMASININ ŞARTLARI

1427 Parayı, para karşılığında satmak veya değiştirmek için bazı şartlara riayet gerekir. Bu şartlar bulunmazsa "Sarf akdi" sahih olmaz. Şimdi bunlar üzerinde duralım:

1) Sarf'ın sahih olması için, tarafların birbirlerinden ayrılmadan önce, (nakdi) karşılıklı olarak birbirlerine teslim etmeleri şarttır. Bedai'de de böyledir. "Teslim etmek"ten maksad, bizzat el ile almaktır. Fethû'l Kadir'de de böyle zikredilmiştir.

2) Sarf akdinde; tarafların birbirlerine "muhayyerlik şart" koşma hakları yoktur. Yani "- Ben şu kadar altını, şu kadar liraya satın aldım, ama üç gün muhayyerlik hakkı istiyorum" diyemez.

3) Sarf akdi sırasında; taraflardan herhangi birisinin bedeli te'cil etme hakkı da yoktur. Te'cil şartı, sarfı ifsad eder. Mesela, bana 10 gr. altın ver, bedelinin yarısını şimdi, kalanını da bir hafta sonra vereyim" dese, bu akid sahih değildir.

4) Altın altınla veya gümüş gümüşle satıldığı zaman, bunların miktarlarının veznen (tartı bakımından) birbirine müsavi olması şarttır. Zira, cins birliği mevcuttur, fazlalık faiz olur. Ancak altın ile gümüş satışa konu olursa, müsavi olması gerekmez. Zira, cins birliği söz konusu değildir. Gümüşle tezyin edilmiş bir kılıcı veya gümüşlenmiş bir at gemini; halis gümüşle tartarak ve fazla vererek satın almak, tezyinat fazla ise caizdir.(122).

1428 Sarf akdinin bedelinde, havale ve kefalet caizdir. Kefil olan veya kendisine havale edilen şahısla, akid yapanların aynı meclisten ayrılmadan önce, teslim alırlarsa bu akid sahih olur. Sarf akdi hususunda vekâlet de caizdir. Bir kimse, bir başka şahsı: "- Şu dirhemleri al, bununla alabildiğin kadar dinar al" diye vekil tayin etse, müvekkili namına dinarlar satın alan bu vekilin, bu dinarlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkı yoktur.(123)

(122) İmam-ı Kasani-El Bedaiû's Senai-Beyrut: 1974 C: 5, Sh: 218-219. Ayrıca İbn-i Hümam-Fethû'l Kadir-Beyrut: 1316 C: 5, Sh: 370-371. Ayrıca Şeyh Nizamüddin ve heyet-A.g.e. C: 3, Sh: 217-218.

(123) Şeyh Nizamüddin ve heyet-A.g.e. C: 3, Sh: 242-246.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın