Bu konu ile ilegili diğer meseleler

BU KONU İLE İLGİLİ DİĞER MESELELER

1173 Talakla ilgili ilimler, nikâh akdi yapan erkekler üzerine "Farz-ı Ayn"dır. Dikkat edilirse talaka (Boşanmaya) niyet eden erkek; Hayız, iddet ve cim'a hususunda titiz olmak durumundadır. Kadın hayızdan kesilmiş veya henüz hayız kanı görmemişse durum ne olacaktır? Kur'an-ı Kerim'de: "Kadınlarınız içinden artık hayızdan kesilmiş olanlarla, henüz hayız görmemiş bulunanların (iddetleri) de, eğer şüphe ederseniz onların iddeti üç aydır. Hamile kadınların iddetleri ise, doğum ile birlikte sona erer. Kim Allah'tan korkarsa, Allahû Teâla kendine her işinde kolaylık verir. İşte bunlar Allah'ın size indirdiği emridir. Kim Allah'tan korkarsa (Allah) onun kusurlarını örter, onun mükâfatını büyütür."(209) hükmü beyan buyurulmuştur. Hanefi fûkahası: "Yaşının küçüklüğü veya ihtiyarlık sebebiyle hayız (adet) görmeyen kadını sünnet üzere boşamak şu şekilde olur; önce bir talak boşar, bunun üzerinden bir ay geçtikten sonra bir talak daha boşar, bir ay daha geçince bir talak daha boşar. Hamile olan kadının, cinsi temastan sonra boşanmsında bir mahzur yoktur."(210) hükmünde müttefiktir.

1174 Kendisiyle nikâh akdi yaptığı bir kadını, gerdeğe girmeden önce boşamak isteyen koca; ister hayızlı, ister temizlik döneminde boşayabilir.(211) Zira, cinsi münasebet (cima) bulunmadığı için; nesebin tesbiti ve rec'at sözkonusu değildir.

1175 TALAK'IN SAYISI: Kur'an-ı Kerim: "Talak (boşama) iki defadır. (Ondan sonrası) ya iyilikle tutmak, ya güzellikle salıvermektir. Onlara (Kadınlara) verdiğiniz bir şeyi (mehri geri) almanız size helal olmaz."(212) hükmü beyan buyurulmuştur. Dolayısıyla ehliyet sahibi bir mü'min talak (boşama) hususunda titiz olmak ve şer'i hududlara riayet etmek borcundadır.(213) Malûm olduğu üzere talakın sayısı hür kadınlar hakkında üç, cariyeler hakkında ikidir!.. Şimdi üç talak bir anda verilebilir mi? sualine cevap arayalım.

1176 Hanefi fûkahası; "Boşamaya ehil olan koca; üç talakın bir anda vaki olmasına niyyet eder ve bir defada, üç (üç defa) boşarsa, üç talak vaki olur, gerisi lagvdır."(214) hükmünde müttefiktir. Meselâ bir kimse karısına hitaben: "Seni üçten, dokuza kadar boşadım, iddetini bekle" veya "Sen benden yüz talakla boş ol" derse yalnız üç talak tahakkuk eder. Ehl-i Sünnet'in müctehid imamları; bu hususta Sahabe-i Kiram'ın icmaının teşekkül ettiğini beyan etmişlerdir.(215) Hanefi fûkahası; üç talakın bir anda kullanılmasının bid'at olduğunu, bunu yapan mükellefin sünnete muhalafet ettiği için asi (günahkar olacağını, ancak sonuç itibariyle beynunet-i kübra (büyük ayrılığın) meydana geleceği hususunda müttefiktir.

1177 Kur'an-ı Kerim'de: "Yine erkek karısını (üçüncü defa olarak) boşarsa, ondan sonra kadın kendinden başka bir kimseye nikâhlanıp varıncaya kadar, ona (birinci kocasına) helal olmaz. Bununla beraber eğer bu (yeni) koca da onu boşar da, onlar (birinci koca ile zevce) Allah'ın sınırlarını ayakta tutacaklarını (tatbik edeceklerini) zannederlerse (iddet bittikten sonra) tekrar birbirlerine dönmelerinde (Evlenmelerinde) her ikisi hakkında da vebal yoktur. Bunlar bilir, anlar bir kavm için Allah'ın açıkladığı sınırlardır."(216) hükmü beyan buyurulmuştur. Dolayısıyla talaka ehil olan koca; karısını üç defa boşarsa nikâh'ın helalliği kaybolur.(217) Tekrar evlenebilmeleri için; o kadının başka bir kimseyle evlenmesi şarttır. Peki bu evlenme, anlaşmalı şekilde yapılabilir mi? İbn-i Abbas (ra) bu durumu Resûl-i Ekrem (sav)'e sormuştur. Bunun üzerine Resûl-i Ekrem (sav): "Hayır!.. Ancak isteyerek yapılacak nikâh helal kılar, anlaşmalı (hileli) nikâh değil, ayrıca Allah'ın kitabıyla alay da değil!.. İkinci kocanın, o kadının balcığından tatması (cinsi temas, cim'a etmeleri) da şarttır."(218) buyurmuştur. Hanefi fûkahası, Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Allahû Teâla (cc) helal kılana ve kendisi için helal kılınana lanet etsin" Hadis-i Şerifini esas alarak: "Helal kılma şartıyla (anlaşmalı olarak) o kadınla evlendiği zaman nikâh mekruhtur. Eğer yeni koca; o kadınla cima ettikten sonra boşarsa, birinci kocaya helal olur. Aksi takdirde helal olmaz. Zira bu fiilde (birinci kocaya helal olabilmesi için anlaşmalı evlenmede) "Muvakkat nikâhın manası mevcuddur"(219) hükmünde müttefiktir. Esasen, Resûl-i Ekrem (sav)'in: "(Üç talakla boşanan) kadın; birinci kocasına, yeni kocasının balcığını tadıncaya kadar helal olmaz"(220) buyurduğu bilinmektedir. Sonuç olarak "Hulle"nin (Helal kılmanın) şartları şunlardır:

a) Üç talakla boşanan kadın iddet müddetini doldurmalıdır.

b) Bundan sonra başka bir erkekle; sahih bir nikâhla evlenmelidir ve aralarında cinsi temas (Cim'a) olmalıdır.

c) Ölüm veya meşru sebeblerle boşanma meydana gelmelidir. Hiçbir zaman üç talakla boşayan kimseye; bu kadın, yeniden helal olsun niyetiyle davranmamalıdır.

d) İkinci kocadan sonra da, iddetini tamamlamalıdır.

e) Kadın, birinci kocasıyla yeniden nikâh'a razı olmalıdır.

1178 İmam-ı Şafii (rha) nikâh kelimesinin, hem cinsi münasebete, hem de akid suretiyle meydana gelen evliliğe delâlet edebileceğini beyan ettikten sonra: "Kocası tarafından üç talakla boşanan ve sonra başka adamla evlenen bir kadına Resûl-i Ekrem (sav) şöyle buyurmuştur: "Sen onun, o da senin balını tadıncaya kadar ilk kocana dönmen helal olmaz." Yine Süfyan, İbn-i Şihab'tan, O da Urve'den, O da Hz. Aişe'den rivayet ettiğine göre; "Rifae'nin karısı, Resûl-i Ekrem (sav)'e gelip dedi ki: "- Ben Rifae'nin karısıydım. Sonra beni üç talakla kat'i olarak boşadı. Ben de Abdurrahman b. Zebir ile evlendim. Fakat onun erkekliği elbise saçağı gibidir." Bunun üzerine Resûl-i Ekrem (sav): "Galiba sen Rifae'ye dönmek istiyorsun!.. Hayır, sen onun, o da senin balını tadıncaya kadar bu helal olmaz" buyurdu. Sünnet kat'i olarak göstermektedir ki; ilk kocasından üç talakla boşanan bir kadın, ikinci koca ile nikâhlanıp, bu yeni kocası ile cim'ada (Cinsi münasebette) bulunmadıkça, birinci kocasına (Üç talakla boşayana) dönemez. Ancak nikâh ve cinsi münasebetten sonra (her hangi bir sebeble boşanırsa) ilk kocasına dönebilir"(221) hükmünü beyan etmektedir.

(209) Et Talak Sûresi: 4-5.

(210) Şeyh Abdulgani El Meydani, El Lübab fi şerhi'l Kitab- Beyrut: 1400 C: 3 Sh: 38-39, Ayrıca İbn-i Hümam-Fethû'l Kadir-Beyrut: 1316 C: 3 Sh: 29-30, İmam-ı Merginani-El Hidaye şerhû Bidayetü'l Mübtedi-Kahire: 1965 C: 1 Sh: 227-228.

(211) Şeyh Nizamüddin ve heyet-El Feteva-ı Hindiyye-Beyrut: 1400 C: 1 Sh: 349, Ayrıca Şeyh Abdulgani El Meydani-A.g.e. C: 1 Sh: 39.

(212) El Bakara Sûresi: 229.

(213) Not: Malum olduğu üzere Türkiye Cumhuriyeti Daru'l İslâm (Şer'i devlet) değildir. Dolayısıyla Medeni Kanun, evlenmede "Belediye Akdi"ni, boşanmada mahkemeyi esas almıştır. Ayrıca Medeni Kanun'da boşanma sayısı sınırsızdır.

(214) İmam-ı Serahsi-El Mebsut-Beyrut: ty C: 6 Sh: 68 vd, Ayrıca İmam-ı Merginani-A.g.e. C: 1 Sh: 229, İbn-i Hümam-A.g.e. C: 3 Sh: 24-26.

(215) İbn-i Abidin-Reddü'l Muhtar Ale'd Dürri'l Muhtar-İst: 1983 C: 6 Sh: 156-157, Ayrıca İbn-i Hümam-Fethû'l Kadir-Beyrut: 1216 C: 3 Sh: 26, İbn-i Kudame-El Muğni-Kahire: 1970 C: 8 Sh: 124.

(216) El Bakara Sûresi: 230.

(217) Şeyh Nizamüddin ve heyet-El Feteva-ı Hindiyye-Beyrut: 1400 C: 1 Sh: 348.

(218) İbn-i Kesir - Tefsirû'l Kur'ani'l Azim-Beyrut: C: 1 Sh: 280.

(219) İmam-ı Merginani-El Hidaye şerhû Bidayetü'l Mübtedi-Kahire: 1965 C: 2 Sh: 11, Ayrıca Molla Hüsrev-Dürerû'l Hükkam fi şerhû Gureri'l Ahkam-İst: 1307 C: 1 Sh: 386, Şeyh Nizamüddin ve heyet-El Feteva-ı Hindiyye-Beyrut: 1400 C: 1 Sh: 473.

(220) İbn-i Hümam-Fethû'l Kadir-Beyrut: 1315 C: 3 Sh: 175.

(221) İmam-ı Şafii-Er Risale-Kahire: 1979 (2 Bsm) Sh: 156-161 Madde: 444-447.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın