|
Konu Başlığı: Yedinci örnek Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 31 Mayıs 2011, 16:16:00 Yedinci Örnek: Az, basit ve değersiz şeylerde güçlüğü kaldırmak ve balkı sıkıntıya düşürmemek için delilin gereği terk edilir. Çok sayıda ölçekle alınan bir malda pek az bir fazlalık caiz görülmüştür. İkisinden biri diğerine tâbi olduğu takdirde sarf[34] yoluyla satış ca'iz görülmüştür. Keza tam dirhemle eksik dirhemin[35] aralarındaki çok basit farklılıktan dolayı takas edilmesi caiz görülmüştür. Aslında bunların hepsi yasaklanmıştır. Çünkü hadiste şöyle buyurulmuştur: "Gümüşle gümüş, altımla altun, bir birinin aynısı ve eşit olmak üzere takas edilir. Her kim artırır, (birinin) fazla olmasını dilerse, mutlaka (aldığı fazlalık) faizdir."[36] Caiz olmasının gerekçesi basit ve değersiz bir şeyin yok hükmünde olmasıdır. Bunun içindir ki çoğunlukla değersiz şeylere yönelmiş bir amaç olmaz. Basit bir şeyin üzerinde ısrarla durmak sıkıntı ve güçlüğe yol açar. Bunlar ise yükümlüden kaldırılmıştır. [34] Sarf, altunun altunla, gümüşün gümüşle satışında alınıp verilenden birinin diğerine göre fazlalığıdır. Çevirenin notu: Buradaki fazlalık günümüzün ifadesiyle mili gramla ifade edilecek kadar basit bir şeydir. Aksi halde az sonra gelecek hadiste de ifade edildiği üzere altın ve gümüş takaslarında fazlalık caiz değildir, (Çeviren) [35] Dirhem, gram gibi küçük değerde bir ağırlık ölçüsü birimidir. Fakat buradaki anlamı başkadır. Burada para birimi olarak kullanılmıştır. Yazarın ifadesinden lira gibi basılmış madeni para olarak iki dirhemin değiştirilmesi anlaşılmalıdır, (çeviren) [36] Ubadetübnü Sâmit’in rivayetinde birbiri ile takas edilmesinde eşitliğe riayet edilmesi gereken maddeler altun, gümüş, buğday, hurma, arpa ve tuz olarak sayılmıştır. Hadisi Müslim, Müsâkât kitabında 1587 genel numara ile Ebu Davud, Büyü' kitabında 3349 ve 3350 numara ile. 3/541 de. Nesâi, Büyü' kitabında 7/274 ve 275 de, İbn Mâce, Ticaret kitabında 2254 numara ile. Dârimi, Büyü' kitabında 2579 numara ile rivayet etmiştir. |