Namazdan sonraki dua konusunda tartışılan nokta

Namazdan Sonraki Dua Konusunda Tartışılan Nokta

Namazdan sonra toplu duayı savunan kişi daha sonra namazdan sonra yapılacak duanın cevazına dair genel deliller getirdi ve bu konuda İmam Mâlik'ten ve diğerlerinden çeşitli sözler nakletti. Halbuki tartışılan nokta bu değildir, (yani namazdan sonra dua yapmanın caiz olup olmadığı tartışılmamaktadır.) Üstelik bu delillerin söz konusu duanın topluca ve açıktan yapılması keyfiyetini de kapsadığım iddia etmiş, arkasından da şöyle demiştir: Hadisler, rivayetler, insanların uygulamaları ve âlimlerin sözleri açıkça bu manayı ifade etmektedirler. -Dedi ki- malumdur ki Hz, Peygamber (s.a) namazlarda imamdı ve bu duaları sadece kendisi için yapmıyordu. Çünkü O'nun sünnetinde şöyle bir ifade geçmektedir:
"Bir kimsenin onların izni olmadan bir topluluğa imam olması caiz değildir. Onları da katmaksızın duayı sadece kendisi için yapmasın. Kim böyle yaparsa o topluluğa ihanet etmiş olur."[94] Ey akıl sahipleri! Düşünün ki Hz. Peygamberdin namazların arkasından (söylediği) işitilen dualarının çoğunluğu sadece kendisi için yaptığı dualardır. Bu zat ise şöyle söylüyor: Hz. Peygamber (s.a) cemaati de içine katmaksızın sadece kendisi için dua etmezdi. Bu bir çelişkidir.
Hz. Allah'tan başarı isteriz.
İnsanlar hadisi "İmamın namaz içerisinde secdelerde ve başka yerlerde (meselâ rükuda) yaptığı dualara" hamletmişlerdir. Yoksa bu tevili yapanın hamlettiği gibi değil.
İmam Mâlik'e göre bu hadis ile amel etmek sahih olmayınca o, imamın kendisine uyanlar için dua etmeyip sırf, kendisi için dua etmesini caiz görmüştür. O bu görüşünü "Nevadır" isimli kitabında zikretmiştir.
Alimlerin ve selefin geçen sözleri Mâlik'in karşısına bir çelişki olarak çıkınca o, onların sözlerini birbirine karıştırarak yorumlamaya yönelmiştir. Böylece Mâlik düşünmeden söylenmiş bir sözün içine düşmüştür. Öylesine ki mesele apaçık olduğu için söyledikleri çelişki ve savunmadan kurtulmamıştır. Onun (bu konudaki) naklettiği hadisleri tevilindeki durumu da aynıdır. Fakat uzun olacağı için tamamını burada söylemeyi terk ettim. Ancak onu buranın dışında (başka bir yerde) zikrettim. Bundan dolayı Allah'a hamd olsun.[95]

[94] Müellifin sözünün bu şekilde akışı bunun tek bir hadis olduğu zannını uyandırıyor. Gerçekte o iki hadisten ibaret birer nasstır. Hadis kitaplarında bulduğumuza göre durum budur. Benim bu sözümün doğruluğu dikkate alınırsa; bu metne bir ekleme yapmak demektir. Buna göre nasslardan/ibarelerden birisi Mâlik ibn Huveyris'in hadisidir ki O Hz. Peygamberin şöyle buyurduğunu işitmiştir: "Her kim bir topluluğu ziyaret ederse, onlara imamlık yapmasın; onların imamı içlerinden bir adam olsun" Bu hadisi Tirmizî Kitabu Mevâkiti’s-Salât'da 356 numara ile; Ebû Dâvud, K. Salat'da 529 numara ile; Nesâi, K. İmamet’de 2/80'de: Mâlik. Muvatta'ında Salâtü'l-Cemâa'da; Ahmed Müsned'inde, 314'AS- 5/53'de rivayet etmiştir. Diğer nas/îbare ise Sevban'ın rivayet ettiği hadistir ki onda Hz. Peyganber şöyle buyurdı: "Bir kul imam olup da sırf kendisine dua edip diğerlerine (cemaate) dua etmezlikte bulunmasın. Eğer böyle yaparsa onlara (yani cemaate) hainlik etmiş olur." Bu hadisi İbn Mâce. Kitabu ikameti’s- Salat'da 923 numara ile rivayet etmiştir. Tirmizî'de bu rivayet şöyledir: "Bir kişiye (başka) birinin izni olmaksızın evinin içine bakması helâl değildir. Eğer (izinsiz) bakarsa (eve) girmiş demektir. Bir kimseye bir topluluğa imam olup da sadece kendisi için dua edip onlara dua etmemesi de helâl değildir. Şayet böyle yaparsa onlara hainlik etmiş olur. Bir kimsenin (def-i hâcet) sıkıntısı varken namaza kalkması da helâl değildir." Tirmizi bu hadisi Mevâkitu's-Salât bölümünde 2/189'da 357 numara ile Sevbân'dan rivayet etmiştir.
[95] İmam Şatıbi, el-İ’tisam Kitap Dünyası Yayınları: 1/409-410.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın