๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => el İtisam => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 02 Haziran 2011, 18:29:28



Konu Başlığı: Batıl kıyaslara verilen cevaplar
Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 02 Haziran 2011, 18:29:28
Fasıl
 
Batıl Kıyaslara Verilen Cevaplar



Görüşüne destek arayan kişi daha sonra kıyas ile delil getirme yoluna başvurmuş ve şöyle demiştir:
Selefin böyle bir şey yapmadığı doğru olsa bile, yine selef, kendisinden öncekilerin yapmadığı hayırlı bazı şeyleri yapmıştır. Sonra şöyle dedi: Ömer ibn Abdilaziz dedi ki:
"İşledikleri yeni suçların durumuna göre insanlar için yeni yeni hükümler ortaya çıkar." Aynı şekilde yine onların ortaya koydukları tembelliğin durumuna göre de onları hayra teşvik edici yeni metotlar geliştirilir.
Usûle göre böyle bir istidlal geçerli değildir:
Birincisi, bu istidlal nassa aykırıdır. Buradaki nas, İmam Mâlik'in Mes'eletü'l-Utbiyye'de[88]  işaret ettiği şeydir.   Bu nassin karşısında kıyas fâsid/geçersiz olur.
İkincisi, bu, henüz kabul edilir/sahih bir yolla sabit olmayan bir nassın üzerine yapılmış bir kıyastır. Böyle bir kıyas yapılamaz.
Üçüncüsü; Ömer ibn Abdilaziz'in sözü ictihadi bir ferdir, yanılması da, isabet etmesi de mümkün olan müctehid bir kişi tarafından söylenmiştir. Asl'ın hakikati ise Peygamber'den (s.a) ve icma ehlinden kaynaklanıyor olmasıdır. Bu söz, bunlardan herhangi birinden kaynaklanmamaktadır.
Dördüncüsü bu, aralarında müşterek bir anlam ve yön bulunmayan şeylerin birbiriyle kıyasıdır. İnşaallah böyle bir kıyasın ne anlama geldiği ileride mesâilin mürsele ile bid'atler arasındaki fark anlatılırken söylenecektir.
Onun "Selef kendisinden öncekilerin yapmadığı bazı şeyleri yapmıştır" sözüne gelince, selefi böyle bir ithamın muhatabı olmaktan tenzih ederiz.
Onun "hayırlı şeyler" sözüne gelince, selefin yaptığı işler hayır­lıdır. Onun makisi (kıyas konusu olan) fer'î delilinin hayır olması ise sadece bir iddiadan ibarettir. Çünkü bir şeyin hayır veya şer olması ancak şeriatle sabit olur. Veya bu şekilde dua yapmanın şer'an hayırlı olduğu da şer'î delille sabit olur.[89]



[88] el-Utbiyye: Müellifine nisbet edilen bir kitaptır. Kitabın müellifi Endülüslü fakih Muhammed; ibn Ahmed ibn Abdilaziz el-Utbi el-Kurtubi'dir. 254 yılında vefat etmiştir. Maliki mezhebinin meselelerini ihtiva eden bir eserdir. İbn Rüşd el-Ced. bu kitabı el-Beyân ve't.-Tahsîl ismiyle şerhetmiştir. (Bk. Keşf ez-Zunûn, 2/1124 ve Şezeratü'z-Zeheb. 2/129)
[89] İmam Şatıbi, el-İ’tisam Kitap Dünyası Yayınları: 1/407.