๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => el-İhtiyar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 14 Mart 2011, 15:06:02



Konu Başlığı: Yolda çarpışarak ölenlerin tazminatı
Gönderen: Sümeyye üzerinde 14 Mart 2011, 15:06:02
Yolda Çarpışarak Ölenlerin Tazminatı:



İki atlı veya iki yaya çarpışıp ölseler, her ikisinin de âkilesi diğerinin diyetini öder: Çünkü her birinin öldürme fiili her ikisinin fiiline değil diğerinin fiiline izafe edilir. Zira öldürmek, mahzurlu bir sebebe izafe edilir. İkisinden her birinin fiili, yani yolda yürümesi kendisi açısından mübah, fakat arkadaşı açısından mahzurludur. Çünkü evvelce de açıkladığımız gibi bu fiilin mübah olması, selamet şartına bağlıdır. Kendisi açısından mübah olduğu için fiilinin mûteberliği sakıt olur ve öldürülmesi tamamen diğerinin fiiline izafe edilir. Çünkü diğerinin fiili onun hakkında mahzurludur ve o kuyuyu kazanla birlikte yürüyen gibidir. Çünkü telef ikisinin fiili ile, yani kazma ve yürüme sebebiyle hâsıl olmuştur. Bununla beraber telef sadece kazanın fiiline izafe edilir.

Çünkü onun fiili mahzurludur. Telef, yürüyenin fiiline izafe edilmez. Çünkü onun fiili mübahtır.

Çarpışan iki kişi kasıtlı olarak çarpışıp ölmüşlerse; ikisinden her biri yarım diyet ile mükellef olur. Çünkü ikisinden her birinin fiili mahzurludur. Dolayısıyla telef her ikisinin fiiline izafe edilir. Eğer ikisi de köle iseler, kanları heder olur. Hatâen çarpışıp ölmeleri halinde cinayet, diyet ödeme veya kendilerini teslim bakımından her birine taallûk ettiğinden ve bu da efendilerinin dahli olmaksızın karşılıksız kaldığından, mecburi olarak sakıt olur. Kasten çarpışıp ölmeleri halinde ikisinden her biri cinayet işledikten sonra öldüğü için, kısas düşer. [26]

 

Gemilerin Çarpışması:

İbn. Rüstem'in Nevadir' inde şöyle bir hâdise nakledilir: Binek üzerinde gitmekte olan bir adama binek üzerindeki bir başkası gelip arkadan çarparsa; arkadan gelen ölürse, öndekinin tazminat ödemesi gerekmez. Öndeki ölürse, tazminatını arkadakinin ödemesi gerekir. İki geminin çarpışması da böyledir.

Üzerlerinde süvarileri olan iki binek hayvanı karşı karşıya gelip çarpışırlar da, bu hayvanlardan biri ölürse; diğerinin süvarisinin tazminat ödemesi gerekir. [27]

 

İpe Asılmış Kimselerin Ölümü:

İki kişi karşılıklı bir ipe asılır, ip kopar ve ölürlerse, bakılır; eğer sırt üstü düşmüşlerse, heder olurlar: Çünkü her ikisinin ölümü arkadaşının kuvvetine değil de, kendi fiiline ve kuvvetine izafe edilir. Yüz üstü düşmüşlerse; her birinin âkilesi diğerine diyetini verir: Çünkü o arkadaşının kuvveti ve çekmesi ile düşmüştür. Biri sırt üstü, diğeri de yüz üstü düşmüşse; yüz üstü düşen için arka üstü düşenin âkilesi diyetini öder: Çünkü o, diğerinin kuvveti ile ölmüştür ve arka üstü düşenin kanı heder olur: Çünkü o kendi kuvveti ile düşüp ölmüştür. Dışarıdan biri ipi kesmişse, ikisinin de diyetini ipi kesenin âkilesi öder: Çünkü ölümleri onun kesme fiiline izafe edilir ve ölmelerinin sebebi odur. [28]




[26] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/296-297.

[27] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/297.

[28] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/297.



Konu Başlığı: Ynt: Yolda çarpışarak ölenlerin tazminatı
Gönderen: Züleyha üzerinde 03 Mart 2020, 11:30:36
Allah razi olsun hocam selâm ve dua ile


Konu Başlığı: Ynt: Yolda çarpışarak ölenlerin tazminatı
Gönderen: Mehmed. üzerinde 03 Mart 2020, 18:04:50
Esselamü aleyküm Rabbim bizleri ilim öğrenen kullarından eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun


Konu Başlığı: Ynt: Yolda çarpışarak ölenlerin tazminatı
Gönderen: Sevgi. üzerinde 20 Mart 2020, 06:26:57
Aleyküm selâm. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim. Rabbim ilmimizi artırsın inşaAllah