๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => el-İhtiyar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 23 Mart 2011, 14:44:26



Konu Başlığı: Yeminin çeşitleri
Gönderen: Sümeyye üzerinde 23 Mart 2011, 14:44:26
 

Yeminin Çeşitleri:




Şer'îistilanda yemin iki çeşittir:


1- Kasem: Bu, üzerine yemin edilenin büyük olmasını gerektirir. Bu sebeple  biz; 'ALLAH (cc) dan başkası üzerine yemin etmek caiz olmaz' dedik. Bir hadîs-i şerîfde Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: "Kim yemin edecekse, ALLAH (cc) a yemin etsin, yoksa bıraksın. [3]

Bunda lügat mânası da vardır. Çünkü bunda yemin vardır. Bunda kuvvet mânası da vardır: Zira insanlar ALLAH (cc) a yemin ettikleri zaman, sözlerini kuvvetlendirip tevsik ederler. Antlaşma ve muahede yaptıkları zaman sağ ellerini tutarlar.

2- Şart  ve  ceza:  Cezayı   öylesine   şarta  bağlamaktır  ki, şart bulununca,   ceza  gelir.   'Yarın   sana  gelmezsem,   kölem  hür  olsun' ifadesinde olduğu gibi... Bu türlü yemin Şer'î istilanda sabit olur. Bu türlü şart koşmalarda da kuvvetlendirme ve tevsik etme mânalan vardır. Ancak lûgatçilerden böyle bir mâna nakledilmemiştir. Zira yemin kişiyi; üzerine yemin edilen şeyi yapmaya veya ondan menetmeğe sevketmek için akdedilir. Doğrusu insan bir işin maslahat olduğunu bilir. Ama tabiatı o işten nefret ettiği için o işi yapmaz. Yine bir işin fesatlı olduğunu bilir, ama o işe olan meyli ve şiddetli arzusu sebebiyle o işi yapmaktan geri durmaz. Bu sebeple o işi yapmaya ya da o işden geri durmaya olan azmini pekiştirmek için yemine ihtiyaç duyar. Nitekim ALLAH (cc) a yemin etmek, kişiyi o işi yapmaya sevk eder. Yahut ALLAH (cc) adına ettiği yemini çiğnediği takdirde mâruz kalacağı vebaldan dolayı o işi yapmaktan geri durur. Gerekirse, keffaret öder.

Aynı şekilde şart ve cezada da kişiyi; nikâhın sona ermesi, kölesi üzerindeki mülkiyetinin ortadan kalkması ve diğer bazı neticelerle karşılaşmaması için bir işi yapmaya veya o işden geri durmaya sevkeder.

Bu iki çeşit yeminden her biri kişiyi bir işi yapmaya sevkettiğinden veya o işi yapmaktan menettiğinden; şart ve cezayı da yemin grubuna kattık. Çünkü şart ve ceza da kasemle ortak mânadadır.

Muahede ve dâvalarda sözü pekiştirip tevsik etmek için yemin meşru görülmüştür. Bu hususda ALLAH (cc) şöyle buyurmuştur:

"(ALLAH (cc) kasıtsız olarak ağzınızdan çıkıveren yeminlerinizden dolayı sizi mes 'ûl tutmaz). Fakat bilerek ettiğiniz yeminlerden dolayı sizi mes'ûl tutar. "(Mâide: 89).

Bir  hadîs-i şerîfde de Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: "Babalarınız   ve tâğutlar adına yemin etmeyin. Kim yemin edecekse,

ALLAH (cc) adına yemin etsin, yoksa bıraksın. [4] En iyisi ALLAH (cc) adına az yemin etmektir. [5]

 

Yemin ALLAH (Cc) Adına Olmalıdır:



ALLAH (cc) dan başkası adına yemin etmeğe gelince; bunun mekruh olduğu söylenmiştir. Zira bir hadîs-i şerîfde Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: "Talâka yemin eden ve ettiren meî'ûndur."

Bir görüşe göre denildi ki; yemin gelecek zamana izafe edilirse mekruh olmaz da, geçmiş zamana izafe edilirse mekruh olur. Bu güzel bir görüştür. Çünkü gelecek zamana tevcih edilen yemin müslümanlar arasındaki sözleşme ve antlaşmalarda yadırganmaksızm kullanılmaktadır. Yukarıda geçen hadîs-i şerîf geçmiş zamana müteveccih olarak edilen yemin mânasına hamledilmiştir. Bu hususda icmâ edilmiştir. Ayfıca bu, hafif hareketli kimselerin yeminidir. [6]





[3] Bu hadîsi Buharı, Müslim, Ebû Dâvud, Tirmizî, Neseî, İbn. Mâce, Mâlik ve Ahmed rivayet etmiştir.

[4] Bu hadîsi Müslim ve Neseî rivayet etmiştir

[5] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/338-339.

[6] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/340.



Konu Başlığı: Ynt: Yeminin çeşitleri
Gönderen: Mehmed. üzerinde 09 Haziran 2020, 20:37:50
Esselamu aleyküm Rabbim bizleri ilim öğrenen kullarından eylesin


Konu Başlığı: Ynt: Yeminin çeşitleri
Gönderen: Es-Sabur üzerinde 10 Haziran 2020, 06:40:53
Yemin Allah için edilir hem yemin edip hem sözünü tutmayan kişi günah işlemiş olur


Konu Başlığı: Ynt: Yeminin çeşitleri
Gönderen: Sevgi. üzerinde 11 Haziran 2020, 06:54:40
Aleyküm Selâm. bilgiler için Allah razı olsun kardeşim