๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => el-İhtiyar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 13 Mart 2011, 14:46:47



Konu Başlığı: Vasiyyet etme salahiyeti olanlar
Gönderen: Sümeyye üzerinde 13 Mart 2011, 14:46:47
Vasiyyet Etme Salahiyeti Olanlar:





Vasiyyet, bağışlaması sahih olan kimse tarafından yapılırsa, sahih olur: Çocuğun, delinin, mükâtep kölenin ve ticarete izinli kölenin vasiyyette bulunması sahih olmaz. Çünkü vasiyyet sırf bir bağışlamadır. Bunun karşılığında malî bir amel veya dünyevî bir fayda elde edilmez. Bu tıpkı hibede bulunmak ve köleyi azad etmek gibidir.

Çocuk vasiyyette bulunduktan sonra bülûğa erer ve ölürse, deli vasiyyette bulunduktan sonra ayılıp akıllanır ve ölürse; bu ikisi vasiyyette bulunurken bağışlama ehliyetine sahip olmadıklarından, vasiyyetleri geçerli olmaz. Bir çocuk; 'ben bülûğa erersem, malımın üçte biri falana vasiyyettir' derse; bu sözü söylerken tasarruf ehliyetine sahip olmadığı için, vasiyyeti sahih olmaz. Lehdar da ne o anda, ne de bülûğa ermesinden sonra o çocuğun malının üçte birine sahip olamaz. Bu, aynı ifade kalıpları ile yapılan boşama ve azad etmenin geçersizliği gibidir.

Ticarete izinli köle ile mükâtep köleye gelince; bunlar vasiyyetlerini azadlıklan sonrasına izafe ederlerse, vasiyyetlerinin sahih olmayışı bunlan ehliyet sahibi olmalarından değil de, o esnada efendilerinin kendileri üzerinde bulunan hakkından dolayıdır. Efendinin hakkı üzerlerinden kalktıktan sonra bulunacakları vasiyyet sahih olur. [11]

 

Maldan Vasiyyet Etmede Ölçü:

Vasiyyetin, malın üçte birinden az olması müstehabdır: Zira Rasûlullah (sas) vasiyyetten bahsederken;

“Üçte bir çoktur.” [12] buyurmuştur. Hz. Ali (ra) nin de şöyle dediği rivayet edilmiştir; 'malımın beşte birini vasiyyet etmem, dörtte birini vasiyyet etmemden daha sevimlidir. Malımın dörtte birini vasiyyet etmem, üçte birini vasiyyet etmemden daha sevimlidir.' Çünkü mal sahibinin az bir malını vasiyyet etmesi veya hiç etmemesi, kendi hakkını mirasçılara bırakmakla onlara iyilik etmiş olur. Malının tam olarak üçte birini vasiyyet eden, mirasçılarına iyilik etmiş olmaz. Çünkü hakkını tam olarak kullanmıştır.

Mirasçılar fakir olup kendilerine düşecek hisse ile zenginleşmeyeceklerse, vasiyyette bulunmamak daha iyi olur: Çünkü böyle yapmakla mirasçılarına iyilik etmiş ve onlara sadaka vermiş olur. Peygamber Efendimiz (sas) şöyle buyurmuştur;   

“Sadakanın en iyisi; (sana karşı) içinde düşmanlık gizleyen akrabaya verilen sadakadır.”

“Akraba muhtaç iken başkasına sadaka verilmez.”

Vasiyyette bulunmamak Rasûlullah (sas) ın da buyurduğu gibi akrabalar için;

“Sadaka ve iyiliktir.” Çünkü onlar fakirdirler, bu onlar için bir sadaka olur. Onlar akrabadırlar, bu onlar için bir iyilik olur. Mirasçılar zengin iseler, ya da mirası almakla zenginleşeceklerse; bir görüşe göre denildi ki; bu durumda mal sahibinin vasiyyette bulunması daha iyi olur. Başka bir görüşe göre de denildi ki; mal sahibi bu durumda muhayyerdir. Çünkü vasiyyette bulunmak başkalarına sadaka veya ihsandır.

Bulunmamak da akrabalara karşı bir iyiliktir ki; bunların hepsi de hayırlı işlerdir. [13]



[11] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/330-331.

[12] Bu hadîsi Buharî, Müslim, Tirmizî, Ebû Dâvud, Neseî, İbn. Mâce ve Ahmed rivayet etmiştir.

[13] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/331-332.



Konu Başlığı: Ynt: Vasiyyet etme salahiyeti olanlar
Gönderen: Sevgi. üzerinde 09 Eylül 2020, 14:06:56
Esselâmü Aleyküm. Bu faydalı bilgiler için Allah sizlerden razı olsun kardeşim.


Konu Başlığı: Ynt: Vasiyyet etme salahiyeti olanlar
Gönderen: Mehmed. üzerinde 09 Eylül 2020, 23:37:49
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri ilim öğrenen kullarından eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun