Rehin Verenin Rehin Mala Karşı Cinayet İşlemesinde Onu Tazmini
Rehin veren rehindeki mala karşı bir cinayet işlerse, tezminat Ödemekle mükellef olur. Çünkü malî bakımdan kendisi o mala karşı yabancı bir kimse gibidir. Zira hakkını tahsil etmek ve onu yanında alıkoymak hususunda başkasının, yani rehin alanın onda hakki vardır. Rehin alan yanında rehin olarak bulunan mala karşı bir cinayet işlerse, o miktar borçdan düşülür. Onun fiili olmaksızın bir cinayet durumunda borçdan düşüldüğüne göre; onun fiili ile bir cinayet işlenmesi halinde haydi haydi düşülür.
Rehindeki malın (köle veya hayvanın) rehin verene veya onun malına karşı cinayet işlemesi halinde bu karşılıksız kalır. Bu cinayetten kasıt; malî ceza ödemeyi gerektiren cinayettir. Bu karşılıksız kalır. Çünkü bu kölenin efendisine karşı işlediği bir cinayettir.
Rehindeki malın rehin alana karşı cinayet işlemesi halinde de aynı hüküm geçerlidir. Zira bu cinayet nazar-ı itibara alınacak olsa, kendi mes'ûliyetindeyken meydana geldiği için, rehini o cinayetten temizlemesi gerekir. Nazar-ı itibara alınmadığı için tazminat ödemesi gerekmez. Bu cinayette kensisinin bir faydası olmadığı için tazminat ödemekten kurtulur.
Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed dediler ki; rehindeki malın rehin alana karşı işlediği cinayet nazar-ı itibara alınır. Çünkü bu cinayet mal sahibinden başkasına karşı işlenmiştir; nazar-ı itibara alınmasında fayda vardır. Bu fayda onu cinayet işlemeye itmiştir. Bu sebeple rehin bozulur. Rehin alan cinayeti talep etmezse, rehin bırakılmış olan mal olduğu gibi rehinde kalmaya devam eder. Rehin veren kişi rehindeki malına karşı cinayet işlerse; borcu ile rehindeki malın kıymeti müsavi ise, işlenmesinde kendisinin bir menfaati olmadığı için, bu cinayet nazar-ı itibara alınmaz. Bu hususda ittifak vardır. Kıymeti borçdan fazla olsa da, Ebû Hanîfe'ye göre aynı hüküm geçerli olur. Ebû Hanîfe'den gelen bir rivayette şöyle denilmektedir; bu cinayet emanet miktannca muteber olur. Çünkü emanetteki mal emanetçiye karşı cinayet işlemiştir. [9][9] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/72-73.[
Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
