Beraberinde su bulunan ama, suyu kullandığı takdirde susuz kalmaktan korkan kimse de teyemmüm eder. Çünkü bu kimse de ya ölüm korkusu veya daha mühim bir şeyle meşgul olduğundan dolayı, hükmen sudan yoksundur. Kuyu başında duran, ama suyu çekecek âleti olmayan kimse de hükmen sudan yoksundur. Bir kimse yerin cüzlerinden olan bir şeyle teyemmüm eder. Zira Allah (cc) buyurdu ki:

“Tayyib olan said ile teyemmüm edin.” [42] Âyeti kerîmede geçen said kelimesi lügate göre; yerden yükselen, yer üzerindeki şeydir. Tayyib kelimesi ise, temiz demektir. Saîd kelimesini bu mânada kullanmak; sadece bitkilerin bittiği toprak mânasında kabul etmekten daha uygundur. Çünkü âyet-i kerîmeden kasıt, temizlenmektir. Zira Allah (cc) buyurdu ki;

“Fakat sizi temiz kılmak ister.” [43] Şu halde temiz olanın kastedilmiş olması daha uygundur ki; bu da                                   “Teyemmüm sadece toprak ve kum ile olur” diyen İmam Ebû Yûsuf’a ve “Teyemmüm sadece toprak ile olur, başkasıyla değil” diyen İmam Şafii'ye karşı bir delildir. Bu imamlar böyle derlerken, âyeti kerîmede geçen tayyib kelimesiyle bitki bitiren yer kastedildiğini söylemişlerdir. Oysa tayyib kelimesi temiz, bitki bitiren yer ve helâl mânasına gelen müşterek bir kelimedir. Âyeti kerîmede bizim söylediğimiz şeyin kastedilmiş olması daha uygundur. Şunu da belirtelim ki, yumuşak olmayan ve ateşde şekillenip, ondan etkilenmeyen her şey, yer cinsindendir. Çünkü ateşden etkilenmemek ve ateşde yumuşamamak, yerin tabiatındandır.

Evvelce açıkladığımız sebepden dolayı teyemmümde temizlenmeye, hades halini gidermek veya namaz kılmayı mübah kılmak için niyyet etmek şarttır: İmam Züfer'e göre abdestte olduğu gibi, teyemmümde de niyyet etmek şart değildir. Bize göre kişi teyemmüm etmekle emrolunmuş ise, bilinmeli ki; teyemmüm demek, 'kasdetmek' demektir. Kasd ise niyyettir. Şu halde teyemmümde niyyet gereklidir. Ama abdest böyle değildir; abdest alacak kişi uzuvlarını yıkamakla emrolunmuştur ki, o emir zaten yerine getiriliyor. Kaldı ki, teyemmümde kullanılan toprak kirli ve tozludur. Şu halde toprak, namaz kılma isteği gibi bir zaruret sebebiyle temizleyici olmaktadır ki, o da ancak niyyetle olabilir. Ama abdest böyle değildir: Çünkü su haddizatında temizleyicidir. Bu sebeple, onunla yapılan temizliğin vukuu için niyyete ihtiyaç yoktur. Ama bir ibadet ve Allah (cc) a yaklaştırıcı kurbetlerden birinin vukuu için tabii ki niyyete ihtiyaç vardır.

Abdestsiz, cünüb ve aybaşı halindeki kadın bu bakımdan aynı hükme tabidir: Zira âyeti kerîmeden böyle anlaşılıyor. Ayrıca Ammar b. Yasir (ra) cünüb olduğunda toprakda yuvarlanınca, Hz. Peygamber (sas) ona şöyle buyurmuştu:

“Toprağa iki defa el vurman senin için kâfi olur. Birinci vuruşun yüz için, ikincisi ise; dirseklere kadar ellerin içindir.” Aybaşı halindeki kadın da lohusa ve cünüb gibidir. [44]


[42] Nisa: 4/43.

[43] Mâide: 5/6.

[44] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 1/41.42

Allah razi olsun hocam selâm ve dua ile

Esselâmü Aleyküm. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim

Esselamu aleyküm.rabbim razı olsun bilgilerden kardeşim...

Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun

Aleyküm selâm. su bulunduğu halde susuz kalmaya korkan biri teyemmüm etmesinde mahsur olmadığı belirtilmiş. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim