Lehdarın vasiyyeti kabul etmesi şartı

Lehdarın Vasiyyeti Kabul Etmesi Şartı:

Vasiyyetin geçerli olması için, vasiyyet edenin ölümünden sonra vasiyyetin lehdar tarafından kabul edilmesi esastır: Öyle ki, lehdar vasiyyet edenin ölümünden evvel bu vasiyyeti kabul ya da reddederse, bu bir hüküm ifade etmez. Çünkü vasiyyetin hükmü, vasiyyet edilen mala lehdarın mâlik olmasıdır. Mâlik olması da vasiyyet edenin ölümünden sonra sabit olur. Ölümünden evvel meydana gelen şey, akidden evvel meydana gelen şey gibi nazar-ı itibara alınmaz. Lehdar kabul etmekle, kendisi için vasiyyet edilen mala mâlik olur. Çünkü bu, akidle yapılan bir mülketmedir. Diğerlerinde olduğu gibi, bu akdin geçerliliği lehdarın kabulüne bağlıdır. Mirasda ise hüküm bunun hilâfinadır. Çünkü bu terekede ölünün halefi olmaktır. Öyle ki, mirasçı için ayıp muhayyerliği sabit olur. Ama bu muhayyerlik kendisi için vasiyyette bulunulan kimse hakkında sabit değildir. Bu muhayyerlik mirasçı için Şer'an zorunlu olarak sabit olur. Kendisi için vasiyyette bulunulan kimse vasiyyet edilen mala kabulsüz mâlik olursa, vasiyyet eden onun iradesi olmaksızın o malı mülkedinmeğe onu mecbur tutabilir. Oysa bu icbarı ancak velayeti altında bulunan kimselere yapabilir. Halbu ki, lehdar üzerinde onun böyle bir velayeti yoktur. Böyle yapması caiz olsaydı, ona zarar verecek bir şeyi onun için vasiyyet edebilirdi: Meselâ onun talâkını o mala mâlik olması şartına bağlamak gibi. Bu caiz olmaz. Vasiyyetin geçerliliği için lehdarın kabulü şart olduğuna göre, lehdar kabul etmeden o mala mâlik olmaz. Ancak vasiyyet edenin ölümünden sonra lehdar da vasiyyeti kabul etmeden ölürse, vasiyyet edilen o mala lehdarın mirasçıları mâlik olurlar. Kıyasa göre ve açıkladığımız sebepden dolayı bu vasiyyetin iptali gerekir. Ancak biz istihsan kaidesine uyduk ve vasiyyet edilen o mala, lehdarın mirasçıları mâlik olurlar, dedik. Çünkü vasiyyet eden açısından bu tamamlanmıştır ve onun tarafından bu vasiyyete bir fesih gelmez. Bu vasiyyetin tatbikatında meydana gelen duraklama lehdanrın hakkından dolayıdır ki, o da onu zarardan korumak ve minnet altında kalmasına mâni olmaktır. Öldükten sonra minnet altında kalması söz konusu olmayacağına göre, bu vasiyyet mecburî olarak geçerlilik kazanır. Bu tıpkı şuna benzer; muhayyerlik hakkına sahip olan bir müşteri satınalma akdini kesinleştirmeden ölürse, satın almış olduğu mal, mülkiyetine girer. [16]

[16] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/433-434.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın