|
Konu Başlığı: Kuyular Gönderen: Sümeyye üzerinde 13 Haziran 2011, 16:32:40 KUYULAR Kuyuya bir pislik düşer de, o pislik çıkarılır ve sonra suyu tamamen boşaltılırsa, o kuyu temizlenmiş olur: Ama kıyasa göre temizlenmiş olmaz. Çünkü su necis olunca, çamur da necis olur. Bu durumdaki kuyunun suyu tamamen boşaltılsa bile, çamuru dipde kalır. Dipten kaynayan su her çıktıkça, çamura bulaşdığından ötürü necis olur. fakat biz selefin icmâına ve onlardan nakledilen mânası mâkul olmayan rivayetlere dayanarak bu konuda kıyasa muhalefet ettik. Anlaşılan o ki; selef bu hususda simâî delillere dayanarak böyle demişlerdir. Sahralardaki kuyulara deve, koyun, keçi, at ve sığır tersi düşer ve bakan kimse bunları çok görmezse, kuyu pislenmiş olmaz: Zira sahra kuyularının ağzında koruyucu setler bulunmaz, hayvanlar çevrelerine pislerler. Rüzgârlar da o pislikleri kuyuya atar. Çok miktardakinde değil, ama azında zaruret vardır. İmam Muhammed'e göre pislikler suyun üzerinin dörtte birini kaplarsa çoktur. Üçte birini kaplarsa çoktur diyenler olduğu gibi, şu görüşü ileri sürenler de vardır; her su çekiminde kovada mutlaka pislik görülürse, o kuyudaki pislik çok miktarda demektir. Ama muhtar ve mezhebin sahibinden nakledilen görüş şudur; bakan kimsenin çok görmediği pislik, az miktarda demektir. Pisliğin yaşı, kurusu, kırığı, kırık olmayanı kaçınılması mümkün olmayan umumi bir bela olduğundan dolayı aynı hükmü taşırlar. Şehirlerdeki kuyular da bu hükme tabidirler. Bir kavle göre bizim bu hususda anlattıklarımız zaruretten sayılır, diğerlerine itibar edilmez. Güvercin ve serçe tersleri kuyu suyunu bozmazlar (İmam Şâfii): Çünkü bu dışkılar necis değildir. Bu mevzu inşâallah ileride anlatılacaktır. Serçe, fare ve bunlara benzer hayvanlar kuyuya düşüp ölürlerse; kuyudan 20 kovadan 30 kovaya kadar su çekilince, kuyu temizlenmiş olur: Rivayete göre Hz. Ali (ra) bu durumda bir kaç kova su çekermiş. Enes (ra) ise 20 kova su çekermiş. Nehaî ise, 20 veya 30 kova çekermiş. 20 kova çekilmesi vâcib, 30 kova çekilmesi müstehabdır. İmam Muhammed iki fare için 20 kova, üç fare için 40 kova çekilmesi gerektiğini söylemiştir. İmam Ebû Yûsuf ise, bir ilâ dört fare için 20 kova, beş ilâ dokuz fare için 40 kova çekilmesini; on fare için ise, kuyudaki suyun tamamen boşaltılması gerektiğini söylemiştir. Güvercin, tavuk ve benzerleri düşüp ölürlerse 40 kovadan 60 kovaya kadar su çekilir: Ebû Saîd el- Hudrî (ra) den böyle rivayet edilmiştir. Güvercin ve tavuk farenin iki kat büyüklüğünde olduğu için, çekilmesi gereken suyu da iki kat artırdık. İnsan, koyun ve köpek gibi canlılar kuyuya düşüp ölürlerse, kuyu tamamen boşaltılır: Zemzem kuyusuna bir zenci düşüp öldüğü zaman İbn Abbas (ra) ile İbn Zübeyr (ra) böyle bir hüküm vermişlerdi. İnsan ve bu misaldeki diğer canlılar ağır olduklarından dolayı, suyun dibine iner ve tamamına bulaşırlar. Kuyuya düşen bir hayvan şişer yahut dağılırsa, o kuyunun da bütün suyu boşaltılır: Çünkü bunlarda etrafa yayılan ıslak necaset mutlaka vardır. Böyle olunca da kuyuya yeni yeni pislikler düşmüş gibi olur; suyun tamamının boşaltılması gerekir. Kuyuya bir canlı düşer ve o canlı olarak çıkarılırsa; eğer insan veya eti yenen hayvanlar gibi temiz bir mahlûk ise, ayrıca bedeninin üzerinde bir pislik de yoksa; o zaman kuyudan, su çekmek gerekmez. Eğer çıkarıldığı yerin üzerinde pislik varsa, su tamamen boşaltılır. Yırtıcı kuşlar ve vahşi hayvanlar da bu hükme tabidirler. Sahih olan görüş de budur. Katır ve eşek de böyledirler; bunlar sebebiyle kuyudaki su şüpheli olmaz. Çünkü bu hayvanların bedenleri temizdir. Eğer su bunların salyalarına ulaşırsa onun hükmünü alır. Kudurî dedi ki; Kuyuya düşen adam eğer abdestsiz ise, kuyudan 20 kova, eğer cünüb ise 40 kova su çekmek gerekir. İmam Muhammed dedi ki; bu durumdaki adam kuyuya düştüğünde gusül veya abdeste niyyet ederse, kuyu suyu kullanılmış ve fasid olmuş olur. Ama böyle bir niyyeti olmazsa, su kullanılmış ve fasid sayılmaz. Ebû Hanîfe'ye göre kuyuya düşen kâfir ise, suyun tamamını boşaltmak gerekir. Çünkü çoğunlukla kâfirlerin bedenlerinde pislik olur. Her kuyu için o kuyunun kendi kovası nazar-ı itibara alınır: Çünkü selef uleması bu hususda bir kayıt koymuş değildir. Şu kaide nakit meselelerinde olduğu gibi, bu meselede de mutad olan duruma bakılır. Rivayete göre Ebû Hanîfe bir kovayı bir sa' olarak takdir etmiştir. Bir kuyunun tamamını boşaltma imkânı olmazsa, ondan 200 ilâ 300 kova kadar su çekilir: Çünkü çoğunlukla kuyuların suyu bundan fazla miktarda olmaz. Bu da insanlar için en kolay olan hükümdür. İmam Muhammed'den rivayet edilen görüş budur. Ebû Hanîfe dedi ki; su kendilerini yoruncaya kadar çekilir. O bu hususda bir ölçü belirlememiştir. Kişinin; kuyunun temizlendiğine dair olan zannının gâlib olmasına kadar su çekimine devam edilir. Bu işden anlayan iki adamın sözüne göre hareket edilir. Çekilmesi gerektiği kadar su çekilir ve artık kuyunun temizlenmiş olduğuna hükmedilirse; o zaman kova da, kovanın bağlı olduğu ip de, makara da, çevresi de, suyu çekenin eli de temizlenmiş olur. Bu hüküm İmam Ebû Yûsuf (r. aleyh) dan rivayet edilmiştir. [38] [38] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 1/35-38. Konu Başlığı: Ynt: Kuyular Gönderen: Züleyha üzerinde 26 Şubat 2020, 02:29:17 Allah razi olsun hocam selâm ve dua ile
Konu Başlığı: Ynt: Kuyular Gönderen: Sevgi. üzerinde 19 Nisan 2020, 20:31:26 Esselâmü Aleyküm. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim
Konu Başlığı: Ynt: Kuyular Gönderen: Mehmed. üzerinde 20 Nisan 2020, 08:03:05 Ve Aleykümüsselam Rabbim bizleri ilim öğrenen kullarından eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun
|