๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => el-İhtiyar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 15 Mart 2011, 13:36:44



Konu Başlığı: Kısasın tatbik edilmemesi
Gönderen: Sümeyye üzerinde 15 Mart 2011, 13:36:44
Kısasın Tatbik Edilmemesi:




Ancak şu hallerde kısas tatbik edilmez:


1- Maktülün velilerinin katili effetmeleriyle: Zira bu hususda hak sahipleri onlardır.

2- Katilin rızasıyla malından bir şey vermek karşılığında yapılan sulh antlaşmasına göre malın verilmesinin gerekmesi ile: Çünkü hak onundur. Bir bedel karşılığında kendisiyle sulh anlaşması yapılır da, karşı taraf buna razı olursa; diğer haklarda olduğu gibi bu caiz olur ve bedelin de katilin malından verilmesi vâcib olur. Bu hususda Peygamber Efendimiz (sas) şöyle buyurmuştur:

“Âkile (katilin akrabaları) kasten öldürmede ve sulhde malî bedel ödemeyi üstlenmez.” Bu durumda hem kasten öldürme ve hem de sulh vardır. Bu sulh anlaşması gereğince ödenmesi gereken malî bedeli katilin akrabaları üstlenmez. Aksine peşin, vadeli veya taksitli her ne şart koşmuşlarsa, o şarta uygun olarak malî bedelin katilin malından ödenmesi gerekir. Peygamber Efendimiz (sas) şöyle buyurmuştur:   

“Müminler şartlara uyarlar.” [10] Her hangi bir şart koşmamışlarsa; mutlak olarak yapılan diğer bedelli akidlerdeki gibi umumî kaideye uyarlar. Bunun dayanağı şu âyet-i kerîmedir:

“Her kimin cezası kardeşi (öldürülenin velisi) tarafından bir miktar bağışlanırsa, artık (taraflar) hakkaniyete uymalı ve (öldüren) ona (gereken diyeti) güzellikle ödemelidir.” [11] Bununla tarafların sulh olmaları kastedilmektedir. Bu böyledir: Çünkü kasten öldürmenin gereği ayniyle kısastır. Bu cinayetten dolayı malî bedel vermek gerekmez. Ancak katilin rızasıyla karşı tarafla sulh yapılması halinde malî bedel verilir. Bunu şu âyet-i kerîme açıklamaktadır:

“Tevrat'ta onlara şöyle yazdık: Cana can (karşılıklı cezadır).” [12] Eğer kasten işlenen cinayetlerde malî bedel de vermek yahut kısas ve malî bedelden biri gerekse idi, cana can kısasından bahsedilmezdi. Bizden evvelkilerin Şeriatleri haklarında nesh sabit olmamışsa bizim için de bağlayıcıdır. Kısas veya diyetten birinin tercih edilebileceğini bildiren hadîs-i sentlerin hepsi ahad haberlerdir. Kitab'ın hükmü bunlarla neshedilemez.

“(Öldürülenler hakkında) kısas size farz kılındı.” [13] âyet-i kerîmesinde geçen kısas kelimesi lügatte denklik ve mümaselet mânasındadır. Can mal ile değil, ancak can ile denkleştirilebilir. Ya da şöyle diyebiliriz; âyet-i kerîmede kısasdan söz edildi ama diyetten söz edilmedi. Eğer kısas veya diyetten birini tercih etmek yahut diyet ödemek gerekir, deniliyorsa; bu hüküm âhad haberle sabit olmuş olur ki, bu Kitab'ın hükmüne ilâve yapmaktır. İlâve yapmak neshtir. Oysa Kitab, âhad haberle neshedilemez. Peygamber Efendimiz (sas) şöyle buyurmuştur:   “Kasten öldürmenin hükmü kısastır.” [14] 

“Allah (cc) ın hükmü kısastır.” Bu hükme sanlmak gerektiği daha evvel anlatılmıştı.

3- Maktülün velilerinden birinin sulha yanaşması ve affetmesi ile: Bu durumda mirasçılardan geriye kalanların   diyetten hissesi; âkile, yani katilin aşireti üzerine lâzım gelir: Çünkü bu mirasçılann ortak hakkıdır. Rasûlullah (sas) Eşyem ed- Dabbâni'nin diyetine onun karısını da mirasçı kılmıştı. [15]





[10] Bu hadîsi Ebû Dâvud, Hâkim ve Taberânî rivayet etmiştir.

[11] Bakara: 2/178.

[12] Mâide: 5/45.

[13] Bakara: 2/178.

[14] Bu hadîsi El- Kebîr'de Taberânî rivayet etmiştir.

[15] Bunu Ebû Dâvûd ve Tirmizî rivayet etmiştir. Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/243-245.


Konu Başlığı: Ynt: Kısasın tatbik edilmemesi
Gönderen: Züleyha üzerinde 30 Mart 2020, 11:03:52
Çok değerli bilgiler Allah razı olsun hocam selametle


Konu Başlığı: Ynt: Kısasın tatbik edilmemesi
Gönderen: Mehmed. üzerinde 31 Mart 2020, 19:39:55
Esselamu aleyküm Rabbim paylaşım için razı olsun


Konu Başlığı: Ynt: Kısasın tatbik edilmemesi
Gönderen: Sevgi. üzerinde 01 Nisan 2020, 06:12:59
Aleyküm selâm. Rabbim kimseyi rızasına uygun olmıyan halleri nasip etmesin inşaAllah
Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim