|
Konu Başlığı: Katıklar ve mânası Gönderen: Sümeyye üzerinde 22 Mart 2011, 12:33:34 Katıklar Ve Mânası: Katık; tuz, zeytinyağı ve sirke gibi kendileri katık yapılan şeylerdir: Katık kelimesinde uyum ve yapışma mânası vardır. Katılan şeyle içine katıldığı şey birleşip tek şey gibi olur. Katığın Arapçası olan 'idam' kelimesi muvafakat mânasmdadır. Yanyana mânasına gelen 'mücaveze' kelimesi ise, hakiki mânada bir muvafakat değildir. 'Edeme'îlahü beyneküma' denildiğinde bu;'Allah (cc) aranızda bir uyum ve muvafakat meydana getirsin' mânasına gelir. Bir kadınla evlenen Muğîre (ra) ye Peygamber Efendimiz (sas) şöyle buyurmuştur: "Eğer ona baksaydm, bu sizin aranızda uyum ve muvafakat meydana gelmesi bakımından daha uygun olurdu. [42] Yenmesinde başka bir yiyeceğe uyumuna ihtiyaç duyulan şeyler katıktır. Ama yalnız olarak yenilebilen şeyler ekmekle beraber yenseler de, katık değildirler. Meselâ; ekmeği ekmekle yemek gibi... Bu durumda ekmek katık olamaz. Sirke, zeytinyağı, süt, bal ve et suyu -açıkladığımız sebepden dolayı- katıktırlar. Tuz da böyledir. Çünkü tuz yalnız olarak yenemez. Zira o ekmeğe katılınca erir ve ona tâbi olur. Et, kebap, yumurta ve peynir katık değildirler. Çünkü bunlar yalnız olarak yenebilirler ve ekmeğe karışmazlar. İmam Muhammed'den rivayet edilen bir görüşe göre; âdeten ekmekle yenilebilen her şey katıktır. Örfe uyulduğunda muhtar olan görüş budur. Ebû Yûsuf dan rivayet olunduğuna göre; kuru ceviz katıktır. Aynı zamanda Ebû Yûsufdan rivayet edilen bir görüşe göre İmam Muhammed dedi ki; 'kuru hurma, ceviz, innâb, kavun, bakliyat ve diğer meyveler katık değildirler. Çünkü bunlar ekmeksiz olarak yenirler, ekmeğe tâbi değildirler. Hatta bunlar ekmekle beraber bir yerde yeniyorsa, o yerdeki halkın örfüne uyularak bunlar katık olurlar. Bu bâbda asıl kaide budur. [43] Öğünler Ve Zamanlan: Ğadâ, yani kahvaltı; fecrin doğuşundan öğleye kadar olan zaman içinde yenilen yemektir: Çünkü bu kahvaltı olarak yenen yemektir. Günün yarısından sonra yenen yemeğe kahvaltı denmez. Aşâ, yani akşam yemeği; Öğleden gece yansına kadar olan zaman içinde yenilen yemektir: Çünkü bu akşamleyin yenen yemektir. Bunun vakti de zevalden sonra başlar. Rivayet olunduğuna göre Peygamber Efendimiz (sas) iki aşâ namazından birini iki rek'at olarak kılmıştır. Buradaki aşâ kelimesiyle öğlen veya ikindi namazı kastedilmiştir. Sahur; gece yarısından fecrin doğuşuna kadar olan zaman içinde yenilen yemektir: Bu seher kelimesinden türemiştir. Böyle olunca sahur; sehere yakın zamanda yenilen yemeğe denilir. Sonra ğadâ ve aşâ normalde doymak maksadıyla yenilen yemeklerden ibarettirler. Bir-iki lokma yenen şeye yemek denmez. Ancak yandan fazla doyunca, yemek yenmiş olur. Meselâ; 'ben ğadâ yemedim, sadece bir-iki lokma yedim' denir. Bu hususda her beldede oradaki insanların âdeti nazar-i itibara alınır. 'Ğadâ yemeyeceğim' diye yemin eden bir kimse nazarî 'M olup süt içerse, yemini bozulmuş olmaz. Bedevi [44] ise, -âdet nazar-ı itibara alınarak- yemini bozulur. Kerhî dedi ki; 'ğadâ yemeyeceğine yemin eder de, kuru hurma, pirinç yahut başka bir şeyi doyuncaya kadar yerse, yemini bozulmuş olmaz. Ekmek yemedikçe ğadâ yemiş olmaz. Keza, eti ekmeksiz yerse -örf nazar-ı itibara alınarak- yemini bozulmuş olmaz. [45] [42] Bu hadîsi Tirmizî, Neseî, Ahmed ve İbn. Hibbân tahric etmiştir. [43] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/386-387. [44] Hazarı; şehir ve köy halkı gibi yerleşik olarak bir yerde oturan ve sefer halinde bulunmayanlara-denilir. (Mütercim). [45] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/387-388. Konu Başlığı: Ynt: Katıklar ve mânası Gönderen: Mehmed. üzerinde 17 Temmuz 2020, 16:26:30 Esselamu aleyküm Rabbim paylaşım için razı olsun
Konu Başlığı: Ynt: Katıklar ve mânası Gönderen: Sevgi. üzerinde 18 Temmuz 2020, 04:06:42 Aleyküm Selâm. Bilgiler için Allah sizlerden razı olsun kardeşim
|