๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => el-İhtiyar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 03 Nisan 2011, 14:07:52



Konu Başlığı: Kadıyı hüküm vermekten alıkoyan haller
Gönderen: Sümeyye üzerinde 03 Nisan 2011, 14:07:52
Kadıyı Hüküm Vermekten Alıkoyan Haller:




Kadıya; keder, uyuklama, kızgınlık gelir, acıkır, susar veya dünya hayatı ile alâkalı herhangi bir ihtiyaç arız olursa; hüküm vermekden   geri   durur: Bu   hususda Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: "Kadı öfkeli iken hüküm vermesin." [17]Başka bir rivayete göre; "Tok iken hüküm vermesin, "buyurulmuştur. Çünkü hüküm vermek için düşünmeye ihtiyacı vardır. Öfke ve tokluk gibi haller sağlıklı düşünmeye mâni olur ve muhakemeye halel verir. Muhakeme gününde kadı'nın nafile oruç tutması mekruhtur. Çünkü oruçlu iken mutlaka açlık hisseder.   Kaza meclisinde uzun müddet oturarak kendini yormaz. Çünkü böyle yaparsa, büyük ihtimalle bıkkınlık hissedip sıkılır. Kaza meclisinde günün iki ucunda oturur.

Hasımların anlaş acaklarını umarsa, onları bir iki defa mahkemeden geri çevirir. Zira Hz. Ömer; "Barışmcaya kadar, hasımları geri çevirin" demiştir. Anlaşacaklarını ummuyorsa, -erteleme gerekçesi kalmadığından dolayı- aralarındaki mes'eleyi karara bağlar ve kararını infaz eder.

Dâva meclisinde kendisi için ne bir şey satar, ne de satın alabilir: Alış veriş yaparsa, töhmet altında kalır. Ama mahkeme haricinde alış veriş yapmasının bir mahzuru yoktur. Rivayet edildiğine göre; Ebû Hanîfe bunu bile mekruh saymıştır. Kadı ancak tanımadığı ve kendisine iltimas yapmayacağı kimselerle alış veriş yapabilir. [18]



[17] Bu hadîsi Buharî, Müslim, Ebû Dâvud, Tirmizî, Neseî, tbn. Mâce ve Ahmed rivayet etmiştir

[18] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/107-108.