Sayfayı Yazdır - Kadılık vazifesi için talepde bulunmak

Kadılık Vazifesi İçin Talepde Bulunmak:

Kadılık vazifesini almak için talepde bulunmak doğru değildir: Zira Hz. Peygamber (sas) Abdurrahman b. Semûre (ra) ye şöyle buyurmuştur: "Ey Abdurrahman! Makam ve mansıp talebinde bulunma. Eğer talebin üzerine sana vazife verilirse; ha sen, ha vazifen. Ama sen istemeden sana verilirse, o vazifeyi ifâ etmen için (Allah (cc) tarafından) sana yardım edilir."[6]

Başka bir hadîs-i şerîfde de Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: " Bir iş talebinde bulunan kimse emanete hıyanet eder." Hz. Ömer (ra) in de şöyle dediği rivayet edilir; 'kadılığa tayin edilme talebinde bulunan kimse adaletli davranamaz.'

Adaletle hüküm vermekte acze düşeceğinden korkan kimsenin de bu vazifeye gitmesi mekrûhdur: Çünkü bu mahzurludur. Kişinin kendi hür iradesiyle kadılığa atanmasının mekruh olduğu söylenmiştir. Zira bir hadîs-i şerîfde Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: "Kadılığa tayin edilen kimse bıçaksız olarak boğazlanmış

gibi olur." [7] Denildi ki, bu hadîs-i şerîfın mânası; kadılığı isterse,

bıçakla boğazlanmış gibi olur'demektir. Başka bir görüşe göre denildi ki; ehil olmadığı halde kadılığa tayin edilen kimse, bıçaksız boğazlanmış gibi olur.

Bu vazifeyi yerine getirmede kendine güvenen birisi için böyle bir sakınca yoktur: Zira sahabe ve tabiînin büyükleri kadılık vazifesine tayin edilmişlerdir. Bize numune olarak onlar kâfidir. Rasûlullah (sas) da Hz. Ali (ra) yi kadılığa tayin etmişti. Eğer mekruh olsa idi, tayin etmezdi.

Bir hadîs-i şerîfde Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: "Hâkim hüküm verdiğinde isabet ederse, iki sevap kazanır. "} [8]

Ebû Bekir er-Râzî'nin benimsediği görüşe göre; kadılık vazifesinden uzak durmak gerekir. Başka bir görüşe göre, bu vazifeye girmek ruhsat, terketmekse azimettir, denilmiştir. Sahih olan da budur.

Yapacak kimse bulunmadığından dolayı, kadılık işi kendisine kalan kimsenin bu vazifeyi üzerine alması farz olur: Biz bunu açıklamıştık. Ama üzerine almazsa, kabule zorlanamaz. Bir beldede kadılığa ehil bir zümre bulunur da, bunlar vazifeyi kabullenmezler ama, sultanın kendisi hasımların dâvalanna bakarsa; vazifeyi kabul etmeyenler günahkâr olmazlar. Ama sultan dâvalara bakma imkânım bulamazsa, o zaman günahkâr olurlar. Vazifeyi kabullenmezler de, sultan câhil birini kadılığa tâyin ederse; hepsi günahkâr olurlar. [9]

Zâlim Devlet Reisinin Kadılığa Tayin Teklifini Kabul:

Zâlim devlet reislerinin kadılığa tâyin tekliflerini kabul etmek caizdir: Hz. Ali (ra) haklı olduğu halde ashab, Muâviye (ra) nin kadılığa tayin teklifini kabul etmişlerdi. Zâlim olmasına rağmen, Haccâc'ın kadılık teklifini tabiîn kabul etmişlerdir. Çünkü vazifeyi kabul etmekle hak yerini bulur, zulmün önüne geçilir. Vazifeyi alan bunu yapma imkânını bulamazsa, vazifeyi kabul etmek caiz değildir. [10]

Kadınların Kadılığı:

Kadının, şâhidliğinin kabul edildiği sahalarda kadı olması caizdir (İmam Şâfıî): Ancak yine de mekruhtur. Çünkü kadılık vazifesini yürütürken, erkeklerle konuşur. Oysa kadınların hayatında esas olan, erkeklerden gizlenmeleridir.Ebû Hanîfe'nin şöyle dediği rivayet edilmiştir; kadı ancak bir sene müddetle vazifede bırakılır. Çünkü kadılıkla uğraşırsa, ilmi unutur.

Bundan dolayı bir seneyi doldurunca, devlet reisi onu alıp yerine başka birini tayin eder ki, dersle meşgul olsun. [11]

[6] Bu hadîsi Buharî, Müslim, Ebû Dâvud, Tirmizî, Neseî, İbn. Mâce ve Ahmed rivâyet etmiştir

[7] Bu hadîsi Ebû Dâvud ve Tirmizî rivâyet etmiştir

[8] Bu hadîsi Buharî, Müslim, Ebû Dâvud, Tirmizî, Neseî, îbn. Mâce ve Ahmed rivayet etmiştir

[9] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/101-102.

[10] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/102.

[11] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/102-103.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => el-İhtiyar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 03 Nisan 2011, 14:15:27