|
Konu Başlığı: Kadılığın vecihleri Gönderen: Sümeyye üzerinde 03 Nisan 2011, 14:20:55 Kadılığın Vecihleri; Kazanın beş veçhi vardır; 1- Vâcib olan kaza; bu kaza vazifesinin kişinin üzerinde kalması, bu işi 'kendisinden başka yapmaya lâyık birinin bulunmaması' halinde yapılacak olan kaza vazifesidir. Çünkü bu durumda kendisi bu vazifeyi yapmayacak olursa, hüküm zayi olur. Kabul etmesi ise; emr-i bil- mâruf ve nehy-i ani'l- münker olur, mazlumun hakkını zâlimden almak olur ki; bu da farz-ı kifayedir. 2- Müstehab olan kaza; bu, kaza vazifesini yapmaya lâyık birisinin bulunması, ama kendisinin bu vazifeye daha lâyık olması ve bu vazifeyi daha iyi bir şekilde yerine getirebilecek olmasıdır. 3- Yapıp yapmamakda muhayyer olunan kaza; bu, kaza vazifesine liyakat ve dirayet hususunda kendisinin başka biri ile müsavi olmasıdır. Bu durumda kişi kaza vazifesini kabul edip etmemekte muhayyerdir. 4- Mekruh olan kaza; bu, kişinin kaza (kadılık) vazifesine lâyık olması ama, kendisinden elyak (daha çok lâyık) ve dirayetli olan birinin bulunmasıdır. 5- Haram olan kaza; bu, kişinin bu vazifenin üstesinden gelemeyeceğini, başkalarınca bilinmeyen heveslere tâbi olmak gibi, iç dünyasında kötülükler olduğunu ve adaletli davranamayacağını bilmesi halidir. Bu durumda kaza vazifesini kabul etmesi haramdır. Kaza vazifesini üstlenen kadı'mn kendisinin, aile efradının, geçimlerinden mes'ûl olduğu kimselerin ve yardımcılarının erzakı ve yeterli miktarda nafakaları beytü'l- malden karşılanır. Çünkü o kendisini umumun hakkına adamıştır. Beytü'l- malden kâfi derecede nafakasını alamazsa, belki de insanların mallarına tamah eder. Bu sebeple demişler ki; insanların mallarına tamah etmemesi için; devlet reisinin kadılık vazifesine servet sahibi kimseyi tayin etmesi müstehab olur. Çünkü maaşa tenezzül etmemesi daha iyidir. Hz. Ebûbekir (ra) halife saçilince geçimini sağlamak için pazara çıkmış; onu gören Hz. Ömer (ra) kendisini pazardan geri çevirmiş, sonra ona günlük iki dirhem maaş bağlanması hususunda icmâ etmişlerdi. Kendi maaşından artırarak biriktirdiği parayla satın aldığı bir abası vardı. Vefat edeceği zaman Hz. Âişe (ra) ye, 'beytu'l-male iade etmesi için, o abayı Ömer'e teslim et' demişti. Bu da gösteriyor ki, kadı; muhtaç olmadığı zaman beytü'l- malden maaş alamaz. Muhtar olan görüş budur. [3] [3] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/97-98. Konu Başlığı: Ynt: Kadılığın vecihleri Gönderen: Züleyha üzerinde 28 Mart 2020, 11:20:00 Rabbim ilmimizle amel ettirsin inşallah selametle...
Konu Başlığı: Ynt: Kadılığın vecihleri Gönderen: Sevgi. üzerinde 29 Mart 2020, 02:43:59 Esselâmü Aleyküm. Rabbim emeği geçenlerden razı olsun inşaAllah.
Konu Başlığı: Ynt: Kadılığın vecihleri Gönderen: Mehmed. üzerinde 15 Nisan 2020, 20:31:15 Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun
|