Ganimetlerin islâm ülkesine taşınması

Ganimetlerin İslâm Ülkesine Taşınması:

Devlet reisinin ganimetleri taşıyacak vasıtaları yoksa, onları İslâm ülkesine çıkarmaları için, mücahidlere emanet olarak verir. Ganimetler yurda getirildikten sonra taksim edilirler: Evvelce de açıkladığımız gibi ganimetlerin dâr-ı harpte taksim edilmeleri caiz olmaz. Ganimetlerin İslâm Ülkesine taşınması şarttır. Ganimetler arasında yük taşıyacak hayvanlar varsa, mallar onlara yüklenir. Çünkü taşıyan da, taşınan da ganimetçilerindir. Aynı şekilde devlet reisinin de fazladan yük taşıyacak hayvanları varsa, ganimet malları onlara da yüklenir. Çünkü bunlar da müslümanların malıdır: Eğer devlet reisinin yanında yoksa, ganimetçilerden fazladan yük hayvanı bulunan biri de varsa, rızası alınarak ganimet malları onun hayvanına yüklenir. Ama razı olmazsa, bu mallar onun hayvanına yüklenmez. Çünkü rızası olmadan müslümanın malından faydalanmak helâl olmaz. Bu rivayet Siyer-i Sağîr'dedir. Siyer-i Kebîr'de anlatıldığına göre; razı olmasa da, emsal kira bedeli ödenerek bu mallar onun hayvanına yüklenir. Çünkü bu zarurettir, zaruret hali ise müstesnadır. Meselâ; bir hayvanın kira müddeti çölde veya geminin kira müddeti denizde veya ekini taşımak için tutulan vasıtanın kira müddeti yolda sona erese, ecr-i misil ile yeni bir kira akdi yapılır. Burada da aynı hüküm geçerlidir.

Ganimet malını taşıyacak hiç bir vasıta bulunamazsa; cinsine göre bunlar boğazlanır, yakılır ve öldürülürler. Bu daha evvel anlatılmıştı. [64]

Îslâm Askerlerinin Dâr-ı Harpde İhtiyaçlarını Karşılamaları:

Askerler, ihtiyaç duydukları zaman düşman ülkesindeki otlakları hayvanlarına otlatır, gıda maddelerini yiyebilir, yağlardan faydalanır, ele geçirdiği silahla harbeder ve havanlara biner, elde ettiği elbiseleri giyer: Zira İbn. Ömer (ra) in rivayet ettiğine göre, Peygamber Efendimiz (sas) zamanında asklerler bir miktar yiyecek ve balı ganimet olarak elde etmişlerdi de, Rasûlullah (sas) onlardan beşte biri almamıştı. Evfâ b. ebî Evfâ'dan rivayet edildiğine göre; Peygamber Efendimiz (sas) Hayber harbinde elde edilen ganimetlerden beşte biri almamıştır. Bu savaşta adam ihtiyaç duyduğu şeyi gidip alırdı.

Hz. Ömer (ra) Şam'daki İslâm ordusunun komutanına şu emri yazıp göndermişti: 'Askerlere emir ver; yesinler, yedirsinler, ama bunları altın ve gümüş karşılığında satmasınlar. Her kim bunları gümüş karşılığında satarsa, elde ettiği paranın beşte biri alınır. Çünkü mücahidlerin yiyecek ve yemleri İslâm ülkesinden dâr-ı harbe taşımaları çok zordur. Kendilerine erzak da gönderilememektedir. Düşmanları da bunları onlara satmaz. Eğer bu hususda askerlerimize izin vermezsek, işleri zorlaşır.’

Ya da şöyle diyebiliriz: yiyecek ve yemi dâr-ı harpten İslâm ülkesine getirmek mümkün değildir. Bunda karşılıklı engelleme cereyan etmez. Bu sebeple bunlardan faydalanmaları caizdir. Bu şeylerin bir kısmını altın ve gümüş karşılığında satmaları, başka eşyalarla mübadele etmeleri caiz olmaz. Ancak ihtiyaç için yiyecek maddelerini yemeleri ve yemleri hayvanlarına yedirmeleri mübah kılınmıştır. Yemeğini başkasına mübah kılan kimse gibi, bunların bu maddeleri başkalarına satmaları caiz olmaz. Satarlarsa, elde ettikleri parayı ganimet mallarına katarlar. Çünkü bu para artık diğer mallar gibi içinde karşılıklı engellemelerin cereyan ettiği bir mal olur.

Mücahidler ülkelerine döndükleri zaman ise, bunların hiç birisini yapamazlar: Çünkü artık ihtiyaç ortadan kalkmıştır. Zira İslâm ülkesine getirildikten sonra ganimetçilerin hakları o mallarda yerleşmiş olmaktadır. Diğerlerinin izni olmadan bazıları bu mallardan faydalanamazlar. [65]

Yanında Ganimet Malından Bir Şey Kalması:

Ganimetler taksim edilmeden evvel yanlarında bulunan fazla şeylerini de geri verirler. Taksimden sonra ise, o eşyaları sadaka olarak verirler: Ki, bunlar hak sahiplerine paylaştırılsın. Taksim yapılırsa, onları sadaka olarak verirler, tabii eğer zengin iseler. Ama muhtaç iseler, onlardan faydalanırlar. Çünkü artık bu malları asker topluluğu arasında paylaştırmak mümkün olmaz ve bu hak sahibine ulaştırılması mümkün olmayan bir mal gibi olur. Bunun hükmü lukata bahsinde anlatıldığı gibidir. İslâm ülkesine döndükten sonra o mallardan faydalanırlarsa ve faydalanan zenginse, açıkladığımız sebepden dolayı o malın kıymetini taksimden sonra sadaka olarak verir. Taksimden evvel ise, hakkı sahibine ulaştırmak için onları ganimet mallarına katar. Eğer fakirse, taksimden evvel o malın kıymetini geri verir. Ama taksimden sonra bir şey vermesi gerekmez. Sığırı veya koyunu boğazlamışlarsa; bunların derilerini ganimet mallarına katarlar. Çünkü onların derilere ihtiyacı yoktur. Bu mallardan zengin de olsa, fakir de olsa; ancak ganimetten pay alacak ve kendisine az miktarda bağış verilecek olanlar faydalanabilirler. Beraberlerindeki kadın, çocuk ve kölelere ganimetteki yiyeceklerden yedirebilirler, ama işçilerine yediremezler. Orduya sonradan katılan takviye birliğindeki asklerler de bu hükme tabidirler.

Mücahid, ganimetteki yiyecekleri bir tacire hediye ederse, onlardan yemesi uygun olmaz. Ancak buğday ekmeği ve pişmiş eti yemesinde bir sakınca yoktur. Çünkü bunlara tüketmekle mâlik olur. [66]

[64] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/63-64.

[65] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/64-65.

[66] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/65.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın