İddet

İDDET

[/size][/b]

İddet, rahminin döl suyundan temizlenmesi için kadının beklediği zamana denir.

Nikah iddeti ikiye ayrılır:

1- Ayrılma iddeti: Koca hayatta iken nikahın feshi veya boşama sebebi ile karısından ayrılmasına bağlı olan iddettir. Bu iddet, cinsel ilişkiden sonra veya erkeğin menisini karısının rahmine akıttıktan sonra meydana gelen ayrılma ile vacib olan iddettir. Kadın rahminin dölden beri olduğuna kani olsa bile, imam'ın son kavline göre ikisinin beraber halvette kalması iddeti vacib kılmaz.

Kur' sahibi hür kadının iddeti üç kur'dur. Kur', temizlik manasınadır.

Koca, karısını temizlik halinde iken boşarsa, üçüncü temizlik dönemine girince iddeti biter. Hayız halinde iken boşarsa, dördüncü temizlik dönemine girince iddeti biter. Bir kavle göre ise her iki halde de hayız haline girdikten sonra bir gün ve gecenin geçmesi şarttır.

Hayız görmeyen kadının temizlik süresi iddet süresinden sayılır mı sayılmaz mı, bu konuda farklı iki görüş vardır: Kur', ya temizlikten hayız haline geçiştir veya iki kan (iki hayız veya hayız ile nifas kanı) arasını ayıran temizliktir. İkinci kavil en zahir kavildir. Bu kavil boşamadan sonraki temizlik süresi iddetten sayılmaz şeklindedir,

İstihaze kadının iddeti, kur'lara dönen adetine göredir. Yani iddeti adet veya temyiz ile sabit olan kur' iledir. Belli bir adeti olmayan (mutahayyire) kadının iddeti ise, boşandığı andan itibaren üç aydır. Zayıf kavle göre ise hayız görmekten ümitsiz kaldıktan sonra üç aydır.

Ümraü veledin (çocuk annesi), mukâtebenin ve cariyenin iddeti iki kur' ile tamamlanır. Bunlardan biri ric'i talâkla boşanır ve iddet esnasında azad edilirse, en zahir kavle göre iddetini hür olan kadının iddeti gibi tamamlar. Üç talâkla boşanır ve iddet esnasında azad edilirse, en zahir kavle göre cariyenin iddeti gibi iddet bekler.

Hayız görmemiş hür olan küçük yaştaki kadın ile hayız halinden tamamen kesilmiş kadının iddeti, hilâl ayı ile üç aydır.

Bir kadm ayın ortasında boşanırsa, hilâl ayı ile iki ay daha bekler ve ayın geri kalan kısmını üçüncü aydan tamamlar. İddet esnasında hayız görürse, iddetini kur'a göre tamamlar ve geçen temizlik süresi iddetten sayılmaz.

Cariyenin iddet süresi bir buçuk aydır. Bir kavle göre iki, başka bir kavle göre ise üç aydır.

Hür veya cariye olan bir kadının emzirme veya bir hastalık sebebi ile hayız kanı kesilirse, hayız görünceye kadar sabreder veya temelli hayız halinden kesilme çağma gelmişse aylara göre iddet bekler. Kanı bir sebep olmaksızın kesilmişse keza imam'ın son kavline göre aylara göre iddet bekler, imam'ın ilk kavline göre ise dokuz ay bekler. Bir kavle göre ise dört yıl bekledikten sonra iddetini aylara göre tamamlar.

Hayızdan kesilmiş kadının hayız hali tekrar başlar ve önceki iddeti aylara göre ise, imam'ın son kavline göre kur' ile iddetini tamamlaması vacibtir. İddet süresinden sonra hayız görürse, bu hususta birkaç kavil vardır. En zahir kavle göre, eğer evlenmiş ise kendisine bir şey lazım gelmez, evlenmemişse iddetini üç temizlik dönemine göre tamamlar.

Kadının tamamen hayız halinden kesilmesinin son sınırı, anne ve baba tarafı olan akrabalarının hayızdan kesilme zamanına göre dikkate alınır. Bir kavle göre ise her kadının hayız halinden kesilme sınırı kendi hayız haline göre dikkate alınır. Ben diyorum ki, bu son görüş ezher olan görüştür. ALLAH daha iyi bilir.

2-Doğum iddeti: Hamile olan kadının iddeti doğumla son bulur. Bunun da iki şartı vardır:

a- Lian yolu ile muhtemelen de olsa cenin, iddette hakkı olan erkeğin nesebinden olmalıdır. Lian ile nesebi inkar edilen çocuk gibi.

b-Rahimdeki çocuğun tamamiyle dışarı çıkarak, hatta kadın iki çocuğa hamile ise, ikinci çocuk rahimden tamamen ayrılıp doğ-m alıdır.

İkizlerin arasına altı aydan az bir süre girer ve bu çocuklar ikiz sayılırsa, iddet ikinci çocuğun doğumu ile sona erer. Çocuk ölü olarak dışarıya çıksa bile iddet onunla sona erer. Ancak çocuk kan parçası şeklinde doğarsa, onunla iddet sona ermez.

İnsan gibi şekil alması gizli olup ancak ebelerce cenin olduğu bildirilen et parçası şeklindeki doğumla iddet sona erer. İnsan gibi şekillenmemiş ve ebelerin: "Şekli insan şekli gibidir" dedikleri et parçası halinde olan doğumla da iddet sona erer. Mezhep alimlerin-ce kabul edilen rivayet budur.

Kadın kur' hesabı ile veya aylar hesabı ile iddet bekleyenler-dense ve kocasından hamile kaldığı belli ise, doğum yapmakla iddeti sona erer. Kadm hamlinde şüpheye düşerse, şüphesi zail oluncaya kadar evlenemez. Şayet iddet ve nikahtan sonra hamile olduğuna şüphe ederse, nikahı devam eder. Ancak nikah akdinden itibaren enaz altı ay geçmeden doğum yaparsa, nikahının batıl olduğuna hüküm verilir ve çocuk ilk kocaya ait olur. İddetten sonra fakat nikah akdinden önce hamile olduğuna şüphe ederse, şüphesi kalkıncaya kadar sabretmelidir. Şayet sabretmez de evlenirse, mezhep alim-lerince kabul edilen rivayete göre nikahı hemen geçersiz olmaz. Nikahın geçersiz olmasını gerektiren bir delil varsa geçersiz olduğuna hükmedilir.

Bir kimse, karısını bain talâkla boşar da dört yıl geçtikten sonra başkası ile evlenmeden doğum yaparsa, çocuk kendisine nispet edilir. Dört yıldan fazla bir zaman geçtikten sonra doğum yaparsa çocuk ilk kocaya nispet edilmez.

Koca karısını ric'i talâkla boşarsa, dört yıllık süre boşama gününden itibaren hesaplanır. Bir kavle göre ise iddetin sona erdiği tarihten itibaren hesaplanır.

Bir kimse iddeti sona eren bir kadınla evlenir de henüz altı ay geçmeden kadın doğum yaparsa, sanki o kadınla evlenmemiş gibidir. Çocuk ilk kocaya ait olur. Altı ay geçtikten sonra doğum yaparsa çocuk ikinci kocaya ait olur.

Bir kimse iddeti devam etmekte olan bir kadınla evlenirse nikah fasittir. Kadın doğum yapar da ilk kocaya nispet etme imkanı olursa, ona nispet edilir ve iddeti doğum yapmakla sona erer. Şüpheli cinsel ilişkiden dolayı ikinci koca için de ikinci kez iddet beklemeye başlar veya çocuğun ikinci kocaya nispet edilmesi mümkün ise, ikinci kocaya nispet edilir. İkisinden birisine nispet etme imkanı varsa, çocuk benzerliklerden anlayana (kaife) gösterilir. Kaif çocuğu onlardan birisine nispet ederse, sadece ona nispet etme imkanı varmış gibi çocuk ona nispet edilir.

1. İki iddetin İç İçe Girmesi

Kadm bir erkeğin aynı cinsten iki iddeti ile yükümlü olabilir. Meselâ, adamın biri karısını boşar da kadın kur' veya ay hesabına göre iddet beklemekte iken kendisine helal olur zannı ile onunla cinsel temasta bulunursa veya ric'i talâkla boşadığı karsının kendisine haram olmadığını zannederek onunla cinsel ilişkide bulunursa, kadına iki iddet vacib olur. Birisi talâk iddeti diğeri de cinsel temas iddetidir. Talak iddetinin geri kalanı cinsel temas iddetine girer.

Şayet iddetlerden biri doğum diğeri kur' iddeti ise, en sahih kavle göre bu iddetler de içi içe girerler. Kadm doğum yapmakla her iki iddet tamamlanmış olur ve iddet henüz bitmeden koca karısına dönebilir. Bir kavle göre ise hamilelik ikinci cinsel ilişki sebebi ile olmuşsa doğumdan önce ona dönemez.

Kadın iki erkeğin iddeti ile yükümlü olabilir. Şöyle ki; bir kadm kocasının iddetini ve şüphe iddetini beklemekteyken bir şahıs şüphe sonucu yada fâsid bir nikah akdine dayanarak kendisi ile cinsel ilişkide bulunursa veya kadm şüpheli cinsel ilişki iddeti esnasında boşanırsa bu iddetler içi içe giremez.

Kadın hamile ise önce doğum müddetini bekler. Hamile değilse ve boşama şüpheli ilişkiden Önce ise, önce talâk iddetini tamamlar sonra diğerini (şüpheli ilişki iddetini yeniden) beklemeye başlar. Talak ric'i talâk ise kocası ona dönebilir. Ancak ona dönmesiyle iddeti bitmiş olur ve şüpheli ilişki iddeti başlar. Kadm bu ikinci iddeti bitirinceye kadar kocası (cinsel ilişki açısından) ondan faydalanamaz. Şüpheli cinsel ilişki boşamadan önce olmuşsa önce talâk iddetini bekler. Zayıf kavle göre ise önce cinsel ilişki iddeti bekler.

2. Boşanmış Kadınla İddet Esnasında Muaşeret

Boşanmış kadm hayız hesabı veya kur' hesabı ile iddet bekliyorsa, cinsel ilişki olmaksızın kocasının kendisi ile muaşerette bulunması halinde iddetin son bulmasını engelleyip engellemediği hususunda birkaç vecih vardır. En sahih veçhe göre, kadm bain talâkla boşanmış ise muaşeret ile iddet son bulur. Bain talâk ile boşanmamış ise iddeti son bulmaz.

Kadın kur' veya aylara göre iddetini bekledikten sonra kocası artık ona dönemez. Çünkü iddet için gerekli olan zaman dolmuştur. Ben diyorum ki, iddeti bitinceye kadar kadına bağlı kalır ve iddeti döneminde boşanabilir. Yabancı bir şahıs cinsel ilişki dışında kendisi ile muaşerette bulunursa, iddeti biter ve iddet işlemeye devam emez. ALLAH daha iyi bilir.

Bir kimse caiz olduğunu zannederek iddet dönemindeki kadınla evlenir ve onunla cinsel ilişkide bulunursa, cinsel ilişkide bulunduğu andan itibaren iddeti kesilmiş olur. Bir görüşe veya bir veçhe göre iddeti nikah akdinden itibaren kesilmiş olur.

Koca ric'i talâkla boşadığı karışma ric'at eder de karısı hamile değilse, sonra onu tekrar boşarsa, iddeti yeniden b...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın