Cenazenin yıkanması

CENAZENİN YIKANMASI

Ölünün yıkanması farz-i kifayedir: Zira Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur:

“Müslümanın müslüman üzerinde altı hakkı vardır.” [213]

Böyle buyururken, öldükden sonra müslümanın yıkanmasını da saymıştır. Öyle ki; ölen bir müslümanın cenazesi yıkanmazsa, diğer bütün müslümanlar günahkâr olurlar. Cenazeyi yıkamak için bir kişi belirlenirse, o kişinin yıkama ücreti alması helâl olmaz.

Cenazenin yıkanmasının aslı şudur: Melekler Adem (as) in naaşını yıkamış ve oğullarına da; “Ölülerinize tatbik edilecek sünnet (usul, kaide) budur.” demişlerdi. Yıkanması için üzerindeki elbiseler çıkarılır ki; temizlenmesine imkân bulunsun ve su bedenin her tarafına ulaşsın. Ayrıca hayattayken de böyle yıkandığı nazar-ı itibara alınmalıdır. Hz. Peygamber (sas) vefat edince elbisesi çıkarılmaksızın yıkanmıştı. Bu bir hürmet gereği olarak, O'na has bir durumdur.

Üç, beş gibi tek sayıyla tütsülenmiş bir teneşirin üstüne konur: Üzerine su dökmek için teneşirin üzerine konur. Pis kokuları gidermek için de tütsülenir. Tütsüleme tek sayıyla yapılır. Çünkü Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur:

“Ölüyü tütsülediğinizde onu tek sayıyla tütsüleyin.” [214]

Avret yerleri de örtülür: Çünkü onun avret yerine bakmak caiz değildir. Ölü bu bakımdan diri gibidir. Zayıf bir kavle göre; yıkama esnasında ölünün galiz avretinin örtülmesi yeterli olur. Yıkayıcı, eli onun avret yerine değmesin diye; eline bir bez sarıp, örtünün altından ölünün avret yerini yıkar.

Namaz abdesti gibi, kendisine abdest aldırılır: Çünkü abdest almak, gusledecek kimse için sünnettir. Hz. Peygamber (sas) kızı Zeyneb (ra) i yıkayan kadınlara;

“Yıkamaya sağ tarafından başlayın.” [215] diye emretmiştir.

Ancak ağzına ve burnuna su verilmez: Çünkü ağzına ve burnuna verilen suyun çıkarılması zordur. Zaten ölü için böyle bir şey düşünülemez.

Ölünün suyu kaynatılır. Bulunabilirse, suyuna sedir yaprakları ve çöven otu konur: Çünkü bu gibi maddelerle temizlik daha iyi sağlanır. Zaten asıl maksat da temizliğin daha iyi sağlanmasıdır. Sıcak su da kirleri daha iyi giderir.

Ölünün abdesti tamamlanınca, evvelâ başı ve sakalı, taranmaksızın hatmî denilen bir ot ile yıkanır: Bu ot saç ve sakalı iyi temizler. Taramaya ihtiyaç yoktur. Saçından ve tırnağından bir şey alınmaz. Sünnet edilmez. Çünkü bu gibi şeyler zinet içindir. Ölünün ise, zinete ihtiyacı kalmamıştır. Hz. Âişe (ra) “Ölülerinizin saçlarını niçin kesiyorsunuz?” diyerek bunun gereksizliğini bildirmiştir.

Sonra sol tarafına yatırılır ve altına su kavuştuğu anlaşılıncaya kadar yıkanır. Daha sonra sağ tarafına çevrilir ve aynı şekilde yıkanır: Çünkü yıkamaya sağdan başlamak sünnettir.

Yıkandıkdan sonra oturtulup karnı ovulur: Çünkü karnında bir şey kalmış olabilir. Ve o şeyin daha sonra çıkıp kefeni kirletmesi muhtemeldir. Rivayete göre Hz. Ali (ra) Rasûlullah (sas) ı yıkadığında onu göğsüne yaslayıp karnını ovmuş, karnından her hangi bir necaset çıkmayınca da; “Sen sağken de, ölüyken de hoş ve temizsin, yâ Rasûlallah (sas)” demiştir. Bir şey çıkarsa, o da yıkanır ki, necaset giderilmiş olsun.

Fakat bunun için ölü tekrar yıkanmaz: Çünkü yıkama şekli nass ile bilinmektedir ve o da gerçekleşmiştir.

Sonra havlu ile kurulanır ki, kefeni ıslanıp da ölü tahkir edilmiş olmasın.

Baş ve sakalına hanut denilen güzel bir koku sürülür: Çünkü hanut, ölülerin kokusudur.

Secdede yere temas eden uzuvlarına da kâfur sürülür: Çünkü koku sürünmek sünnettir. Hususen secde uzuvlarına sürmek, bu uzuvların şereflendirilmesi içindir. [216]

[213] Bu hadîsi Ahmed b. Hanbel, Tirmizî ve İbn Mâce rivayet etmiştir.

[214] Bu hadîsi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiştir.

[215] Bu hadîsi Buharî, Müslim ve Ahmed b. Hanbel rivayet etmiştir.

[216] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 1/183-185.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın