Fakirlere verilen yitik mal

Fakirlere Verilen Yitik Malın Sahibinin Çıkması:

Fakirlere verildikten sonra sahibi gelir de bu tasadduku kabul ederse, sevabı kendisinin olur: Çünkü mal kendisinindir. Kabul etmezse, onun kıymetini bulana veya fakire ödetir. Eğer fakirin elinde aynen duruyorsa, malını geri alır: 'Bulanın o malın kıymetini ödemesi gerekir' diyoruz. Çünkü o, başkasına âit bir malı, sahibinin izni olmaksızın bir başkasına teslim etmiştir. Şiddetli açlık halinde başkasının yemeğini yemek gibi, burada o yitiği bulanın yitik sahibine malının kıymetini ödemesine mâni olmaz.

Yitik sahibinin, malının kıymetini o malın kendisine sadaka olarak verildiği fakire de ödetebileceğini söylemiştik. Çünkü o başkasına âit bir malı sahibinin izni olmaksızın teslim almıştır.

Eğer yitik fakirin elinde halen duruyorsa, sahibinin onu geri alabileceğini söyledik; çünkü o, malını ayniyle bulmuştur. Tabii ki alacaktır.

Fakir veya bulandan hangisi kıymetini öderse, diğerine dönüp de onu alamaz: Bulan ödemişse, onu sadaka olarak verdiği fakirden geri alamaz. Çünkü kıymetini ödemiş olması sebebiyle, sadaka olarak verdiği andan itibaren onu fakire mülk etmiştir. Bundan da anlaşılıyor ki o, kendi malını sadaka olarak vermiş olmaktadır. Fakir eğer o malın kıymetini sahibine ödemişse; ödediğini, onu kendisine sadaka olarak verenden alamaz. Çünkü fakir, kendisine verilen malın bedelini ödemiştir.

Bulunan mal zengine sadaka olarak verilemez: Zira bir hadîs-i şerîfde Hz. Peygamber (sas) şöyle buyurmuştur: "Sahibigelmezse, bulan onu sadaka olarak versin. "Zekât ve fitrede olduğu gibi; sadaka zengine verilemez. [6]

Bulanın Fakir Oluşu Ve Bozulacak Malların İlânı:

Bulan fakir ise, diğer fakirler gibi kendisi faydalanır: Eğer fakiı iseler, kendi ailesine de verir. Et, süt, meyve vb. bozulacak malların ilânı, bozulmalarından korkulduğu zamana kadar yapılır: Sonra bozulmalarından korkulduğu için sadaka olarak verilirler. Bunun sahibine hem dünyevî hem uhrevî karşılık verilip verilmeyeceği hususu tartışmalıdır. [7]

Bulunan Malı Talân Yerleri:

Bulunan malın ilânı insanların toplu bulundukları yerlerde ve malın bulunduğu yerde yapılır: Malm sahibine ulaşması için takib edilecek en uygun metod budur. Yolda bir şey bulan bir adam, ne yapması gerektiğini sorduğunda Hz. Ali ona şöyle demiştir: 'O malı bulduğun yere git; sahibini bulursan, malını kendisine ver. Bulamazsan, onu başkasına sadaka olarak ver. Sonra sahibi çıkıp gelirse; ona tercih hakkını tanı; dilerse sadaka sevabını alır, dilerse ona malının kıymetini ödersin. [8]

[6] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/370-371.

[7] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/371.

[8] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/371.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın