Muhammed El-Muntasır B. Mütevekkil´in Halifeliği

Muhammed El-Muntasır B. Mütevekkil´in Halifeliği

Hicretin İkiyüzkırküçüncü Senesi

İbrahim B. Abbas.

Hicretin İkiyüzkırkdördüncü Senesi

Hicretin İkiyüzkırkbeşinci Senesi

İbn Ravendi

Zünnun El-Mısrî

Hicretin İkîyüzkırkaltıncı Senesi

Dabül B. Alî

Ahmed B. Ebi´l-Havarî

Hicretin İkiyüzkırkyedinci Senesi

Mütevekkil Alallah1n Biyografisi

Muhammed El-Muntasır B. Mütevekkil´in Halifeliği

Nahivci Ebu Osman El-Mazinî

Hicretin İkiyüzkırksekizînci Senesi

Müstain Billah´ın Halifeliği

Hicretin İkiyüzkırkdokuzuncu Senesi

Ali B. El-Cehm..

Hicretin İkiyüzellinci Senesi

Hicretin İkiyüzellîbirinci Senesi

Hicretin İkiyüzelliikinci Senesi Müstain´den Sonra Mütevekkil Alallah´ın Oğlu Mutez Billahtn Hilafete Geçmesi

Müstain´in Öldürülmesi

Hicretin İkiyüzelliüçüncü Senesi

Sirri Es-Sakatî

Hicretin İki Yüzelî Dördüncü Senesi

Ebü´l-Hasan Ali El-Hadi

Hicretin İkiyüzellibeşinci Senesi

Halife Mutez´in Ölümü.

Mühtedı Bıllahtn Hilafeti

Ehl-İ Beyt´ten Olduğunu İddia Eden Başka Bir Haricinin Basra´da İsyan Etmesi

Hicretin İkiyüzellibeşînci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler.

Mutezile´den Kelamcı Cahiz.

Muhammed B. Kerram..

Hicretin İkiyüzellialtıncı Senesi

Mühtedi Billah´ın Hal´ Edilmesi Ve Mutemid Ahmed B. Mütevekkilin Hilafete Geçişi

Mutemid Alallah´ın Halifeliği

Hicretin İkiyüzkırküçüncü Senesi

Bu senenin zilkade ayında, halife Mütevekkil Alallah, ikamet etmek üzere Irak´tan Şam´a gitti. Şam´da iken kurban bayramı vakti oldu. Iraklılar, halifenin kendi aralarından çıkıp gitmesine çok üzüldüler.

Bununla ilgili olarak Yezid b. Muhammed el-Mühellebî, şöyle bir şiir söylemiştir:

"Öyle sanıyorum ki Şam şehri Irak´a karşı yürek soğutup sevindi, halifenin Irak´tan ayrılıp Şam´a gelişi nedeniyle.

Eğer halife Irak´ı ve sakinlerini terkederse, işte o zaman güzel ve zarif Irak, boşanmış kadın gibi olur, belaya uğrar."

Bu senede daha önceki senenin hac emiri ve aynı zamanda Mekke valisi olan zat insanlara haccettirdi.

İbn Cerir´in de dediği gibi bu senede vefat eden meşhur şahsiyetler arasında İbrahim b. Abbas da vardır. [1]

İbrahim B. Abbas

Bu zat, köy divanlarının mütevellisi idi.

Asıl adı şöyledir: İbrahim b. Abbas b. Muhammed b. Sol es-Solî. Şair ve katipti. Muhammed b. Yahya es-Solî´nin amcasıydı. Dedesi Sol Bekir, Gürcan meliki idi. Aslen oralıdır. Sonradan Mecusi olmuştu. Daha sonra da Yezid b. Mühelleb b. Ebi Süfra vasıtasıyla Müslüman oldu.

İbrahim b. Abbas´m bir şiir divanı vardır. îbn Hallikan bunu söylemiş v© bu divanından bazı şiirleri güzel bulup seçmiştir:

"Nice musibetler var kî, yiğit adam o musibetler karşısında sıkıntıya düşer. Oysa Allah katında o sıkıntılar için kurtuluş vardır.

Sıkıldıkça sıkılır, halkaları daraldıkça da genişler. Ben o sıkıntıların genişliğe açılacağını hiç sanmazdım."

Sen benim gözlerimin siyahı idin, bakan kişi sana ağladı.

Senden sonra dileyen ölsün, ama ben senin için tedbirli davranıp herşeyden sakınıyordum."

İbrahim´in güzel şiirlerinden biri de vezir Mutasını Muhammed b. Abdülmelik b. Zeyyad´a yazdığı şu şiiridir:

"Sen benim bu zamana göre kardeşim oldun. Zaman benden yüz çevirince sen de bana karşı düşman oldun, savaşmaya başladın.

Daha önce zamanı sana karşı yeriyordum. Ama şimdi seni zamana karşı yeriyorum.

Daha önce seni musibetler zamanında sığınılacak biri olarak görüyordum.

İşte şimdi senden aman dilemeye başladım."

"Yaşantının huzur içinde ve dingin olması, aileye ve vatana nefsini meylettirmekten seni alıkoymasın.

İndiğin zaman her beldede ailene bedel başka bir aile, vatanına bedel başka bir vatan bulursun."

İbrahim b. Abbas, bu senenin şaban ayının ortasında Samarra´da vefat etti. Hassan b. Muhalled b. Cerrah, Halife İbrahim b. Şaban ve Haşim b. Feycur da bu senenin zilhicce ayında vefat ettiler.

Ben derim ki: Ahmed b. Said er-Ribatî, sofilerin liderlerinden Haris b. Esed el-Muhasibî, İmam Şafiî´nin arkadaşlarından Harmele b. Yahya et-Tecibî, Abdullah b. Muaviye el-Cumahî, Muhammed b. Ömer el-Adenî, Harun b. Abdullah el-Hammanî ve Hennad b. Sırrî de bu senede vefat ettiler. [2]

Hicretin İkiyüzkırkdördüncü Senesi

Halife Mütevekkil bu senenin safer ayında halifelik debdebesi ile Dımışk şehrine girdi. Bu, görülecek bir gündü. Dımışk´ta ikamete niyetlenmişti. Hükümdarlık divanlarının oraya taşınmasını, orada saraylar yapılmasını emretti. Kendisi için Darıya yolunda bir saray yapıldı. Orada bir müddet ikamet etti. Fakat daha sonra soğuk ve rutubetli olduğu için bu ülkenin havasını beğenmedi. Suyunun Irak suyuna, havasının Irak havasına nisbetle ağır olduğunu hissetti. Yazın zevalden sonra rüzgarların çıktığını, sonra gittikçe şiddetlenip havanın tozlandığını ve gecenin üçte birine kadar bunun devam ettiğini gördü. Orada pirelerin de çok olduğunu farketti. Kış mevsiminde çok miktarda yağmur ve şaşırtıcı derecede kar yağdığını gördü. Maiyetinin kalabalık oluşu sebebiyle fiyatlar yükseldi; yağmur ve karın çoklugundan ötürü üreticiler ürünlerini pazara getiremez oldular. Bu durumlardan dolayı halife çok sıkıldı. Sonra Büyük Boğa´yı Bizans´a gazaya gönderdi. Dımışk´ta iki ay on gün müddetle ikamet edişinin ardından, sene sonunda Samarra´ya döndü. Bağdatlılar buna çok sevindiler.

Bu senede, Rasûlullah (a.a.v.)´ın önünde taşınmakta olan mızrak

getirilip halife Mütevekkile sunuldu. O da buna çok sevindi. Bu mızrak, bayramlarda ve önemli günlerde Rasûlullah (s.a.v.)´m önünde tutulup götürülürdü. Daha önce bu mızrak, Necaşi´nin idi. O, bunu Zü-beyr b. Avvam´a hediye etmişti. Zübeyr de Rasûlullah (s.a.v.)´a hibe etmişti. Halife Mütevekkil, muhafız kuvvetleri komutanına emir vererek bu mızrağın, Rasûlullah (s.a.v.)´m Önü sıra dikilip götürülüşü gibi kendisinin de önünde götürülmesini istedi.

Bu senede halife Mütevekkil, tabip Bahtiyaşu´a gazablandı. Onu sürgün etti, malını müsadere etti.

Bu senede kendisinden daha önce bahsedilen Abdüssamed, insanlara haccettirdi.

Bu senede Müslümanların kurban bayramıyla Hristiyanların paskalyası ve Yahudilerin de fıtır bayramı aynı güne rastladı. Bu da çok hayret verici bir durumdu.

Bu senede Ahmed b. Meni´, İshak b. Musa el-Hutemî, Hamid b. Mes´ade, Abdülhamid b. Sinan, Ali b. Hicr, vezir Muhammed b. Abdülmelik ez-Zeyyad, "İslahu´l-Mantık" adlı eserin sahibi Yakup b. es-Sekkit gibi meşhur şahsiyetler vefat ettiler. [3]

Hicretin İkiyüzkırkbeşinci Senesi

Bu senede halife Mütevekkil, Mahuze şehrinin inşasını ve nehrinin kazılmasını emretti. Anlatıldığına göre, bu şehir ile orada Lü´lüe adıyla yapılan hilafet sarayının inşasına 2.000.000 dinar sarfetmiştir.

Bu senede ülkenin çeşitli yerlerinde çok miktarda deprem görüldü. Mesela, Antakya´da meydana gelen depremden ötürü 1.500 ev yıkıldı. Antakya surlarındaki burçlardan doksan küsuru da yıkıldı. Çeşitli mıntıkalarından ürkütücü sesler duyuldu. İnsanlar hemen evlerinden çıkıp kaçtılar. Antakya yakınında Akra adıyla bilinen dağ parçalanıp denize gömüldü. Deniz suları kabardı. Pis kokulu ve siyah bir duman göklere yükseldi. Antakya´ya bir fersahlık mesafedeki nehrin suları kurudu. Nereye gittiği bilinemedi.

Ebu Cafer b. Cerir´in anlattığına göre, bu senede Tenis halkı da gürültülü sesler duymuşlar ve birçok insan ölmüştü.

Ayrıca bu senede Urfa, Rakka, Harran, Re´sü´1-Ayn, Humus, Dı-mıŞK, Tarsus, Masisa, Adana ve Şam sahillerinde de depremler meydana gelmişti. Lazkiye şehri de sarsılmış, oradaki evlerin tümü sakinlerinin üzerine çökmüştü. Orada çok az sayıda insan kalmıştı. Cebele mıntıkası da ahalisiyle birlikte yere göçmüştü.

Bu senede Mekke´deki Mişaş pınarının suyu kurumuş; öyle ki, Mekke´de bir kırba suyun fiyatı seksen dirheme kadar yükselmişti. Sonra halife Mütevekkil oraya bol miktarda para göndererek pınarı kazdırmış ve su çıkarmıştı.

Bu senede İshak b. Ebi İsrail, kadı Süvvar b. Abdullah ve Hilal er-Razî gibi meşhur şahsiyetler vefat ettiler.

Bu senede Necah b. Seleme vefat etti. Bu zat, tevki divanının reisliğini yapmaktaydı. Bu divan, vali ve diğer görevlilerin hesaplarına bakardı. Necah, Mütevekkilin yanında yükselip itibar sahibi olmuştu. Fakat sonradan bir işe bulaştı ve bu nedenle Mütevekkil onun mallarını, mülklerini müsadere etti. İbn Cerir, bunun hikayesini uzun uzadıya anlatmaktadır.

Bu senede Ahmed b. Abde ed-Dabbî, Mekke kurrası Ebü´1-Hays el-Kavvas, Ahmed b. Nasr el-Nisaburî, İshak b. Ebi İsrail, İsmail b. Musa b. bintü´s-Süddî, Zünnun el-Mısrî, Abdurrahman b. İbrahim Duhaym, Muhammed b. Rafı´, Hişam b, Ammar ve Ebu Türab en-Nahşebî gibi meşhur şahsiyetler de vefat ettiler. [4]

İbn Ravendi

Zındık bir kimseydi. Asıl adı, Ahmed b. Yahya b. İshak Ebü´l-Hü-seyin b. Ravendi idi. Ravend, Kaşan beldesine bağlı bir köyün adıdır. İbn Ravendi, daha sonra Bağdat´a geldi ve orada yetişti. Bağdat´ta zındıklığa dair kitaplar tasnif ederdi. Fazilet ve üstünlüğü vardı, ama bu faziletini kendisine dünya ve ahirette fayda vermeyecek, bilakis zarar verecek yollarda kullandı.

Hicretin 298. senesi olaylarından bahsederken İbn Cevzî´nin anlattığına bakarak bu kişinin biyografisini uzun uzadıya anlattık. A...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın