Hicretin Yüzyirmidördüncü Senesi

Hicretin Yüzyirmidördüncü Senesi

Hicretin Yüzonaltıncı Senesi

Hicretin Yüzonyedinci Senesi

Hicretin Yüzonyedinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler.

Katade B. Duame Es-Sedusî

Fasıl

İbn Ömer´in Azatlısı Nafi

Şair Zu Rimme.

Hicretin Yüzonsekizinci Senesi

Alî B. Abdullah B. Abbas.

Hicretin Yüzondokuzuncu Senesi

Hicretin Yüzyirminci Senesi

Hicretin Yüzyirmibirînci Senesi

Hicretin Yüzyirmibîrinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler.

Zeyd B. Ali

Mesleme B. Abdülmelik.

Nümeyr B. Kays.

Hicretin Yüzyirmiikinci Senesi

Battal Adıyla Bilinen Abdullah Ebu Yahya.

Hicretin Yüzyirmiikinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler.

Îyas Ez-Zekî

Hicretin Yüzyirmiüçüncü Senesi

Hicretin Yüzyirmidördüncü Senesi

Hicretin Yüzyirmidördüncü Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler.

Kasım B. Ebi Bezze.

Zührî

Fasıl

Bilal B. Sa´d.

Cad B. Dirhem..

Hicretin Yüzonaltıncı Senesi

Bu senede Muaviye b. Hişam, Anadolu´ya gazaya gitti.

Şam´da ve Irak´ta büyük bir veba görüldü. Vebanın en şiddetlisi Vasıfta görüldü.

Bu senenin muharrem ayında Horasan valisi Cüneyd b. Abdur-rahman el-Mirrî, karnına musallat olan bir hastalıktan dolayı vefat etti. Bu zat, Fadıla binti Yezid b. Mühelleb ile evlenmişti. Mü´minle-rin emiri Hişam b, Abdülmelik ona kızmış, onu görevden azletmiş, yerine Asım b. Abdullah´ı Horasan valiliğine tayin etmişti. Asım´a şu emri de vermişti: «Eğer sen Horasan´a gittiğinde ölmeden Önce Cü-neyd´i ele geçirebilirsen, onun canını sen al.» Asım b. Abdullah Horasan´a gelmeden Cüneyd, muharram ayında Merv şehrinde vefat eti.

Onun vefatı ile ilgili olarak Ebu Cerir İsa b. İsmet, şu ağıdı yakmıştı:

«Cömerdlik ve Cüneyd, birlikte öldüler. Cömerdliğe ve Cüneyd´e selam olsun. Dallarda güvercinler öttükleri sürece, İkisi birlikte Merv mezarlığında kalacaklar.

Sizler kerem sahibi kimselerin kötülükten uzak, seçkin şahsiyetleri idiniz.

Sizler vefat edince cömerdlik ve keremde öldü.»

Asım, Horasan´a gelince Cüneyd´in geride bıraktığı idarecileri dayağa yatırdı. Onlara çeşitli işkenceler tatbik etti, devlet malını müsadere ettiklerini ve çeşitli suçlar işlediklerini ileri sürerek onlara haksızlık etti. Bu nedenle Haris b. Şüreyh, ona karşı ayaklanıp isyan etti ve onunla meydanda savaştı. Aralarında burada anlatımı uzun sürecek vak´alar meydana geldi., Sonra Haris b. Şüreyh bozguna uğradı, Asım ona galip oldu.

Vakidî dedi ki: Bu senede Velid b. Yezid insanlara haccettirdi. O, amcası Hişam b. Abdülmelik´ten sonra hilafete geçmişti. ´Nitekim bu husus inşaallah ileride de anlatılacaktır. [1]

Hicretin Yüzonyedinci Senesi

Bu senede Muaviye b. Hişam, Anadolu kıyılarına gazaya gitti. Süleyman b. Hişam da İç Anadolu taraflarına gazaya gitti. İkisi de mü´minlerin emiri Hişam´m oğullan idiler.

Bu senede "Eşek Mervan" lakabıyla tanınan ve Ermeniye´de bulunan Mervan b. Muhammed iki müfreze gönderdi. Bunlar, Lan tarafindaki şehirleri fethettiler, oradaki insanların çoğunu imana getirdiler.

Bu senede Hişam, önceki senede Cüneyd´in yerine Horasan´a tayin ettiği vali Asım b. Abdullah el-Hilalî´yi görevden azletti. Horasan´ı daha önceki uygulamaların devamı olarak Irak valisi Abdullah b. Halid el-Kusarî´nin uhdesine verdi. Bunu azledilmiş olan Asım b. Abdullah el-Hilalî´nin bir mektubuna dayanarak yaptı. O, mü´minlerin emiri Hişam´a şöyle bir mektup yazmıştı: «Horasan valiliği, ancak Irak valiliği ile birlikte yürütülebilir. (Kendisi bu teklifte bulunmuştu ama bu teklif kendisi için değil de başkaları için gerçekleşti.) Hişam, onun bu nasihatini kabul etmiş ve Horasan´ı Halid el-Kusarî´nin uhdesine tevdi etmişti. [2]

Hicretin Yüzonyedinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler

Katade B. Duame Es-Sedusî

Künyesi Ebu´l-Hattab el-Basrî idi, a´ma idi. Tabiin ulemasından ve ilmiyle amel eden imamlardandı. Aralarında Said b. Müseyyeb, Mısrî, Ebu´l-Aliye, Zürare b. Evfa, Atâ, Mücahid, Muhammed b. Şirin, Mesruk, Ebu Miciez ve diğerlerinin de bulunduğu bir tabii cemaatından ve Enes b. Malik´ten rivayetlerde bulunmuştur. Eyyüb, Ham-mad b. Mesleme, Humeyd et-Tavil, Said b. Ebu Arube, A´meş, Şube, Evzaî, Mes´er, Muammer ve Hemmam gibi büyüklerin de aralarında bulunduğu bir cemaat da ondan hadis rivayet etmişlerdir.

Said b. Müseyyeb dedi ki: «Katade´den daha faziletli başka bir Iraklı bana gelmiş değildir.»

Bekir el-Müzenî: «Hıfzı ondan daha sağlam başka birini göremedim.» demiştir.

Muhammed b. Şirin: «O, insanlar arasında hıfzı en sağlam olan kimse idi.» demiştir.

Matar dedi ki: «Katade, bir hadisi dinlediği zaman onu ezberle-yinceye kadar, bir korku ve titreme kendisini alırdı. Nihayet o hadisi ezberlerdi.»

Zührî: «Katade, MekhuTden daha âlimdi.» demiştir.

Muammer: «Zührî, Hammad ve Katade´den daha fakih birini görmedim.» demiştir.

Katade dedi ki: «Duyduğum herşeyi kalbim hıfzetti.»

Ahmed b. Hanbel dedi ki: «Katade, Basralılar arasında hafızası en sağlam olan bir kimseydi. Duyduğu herşeyi ezberlerdi. Cabir, bir defasında ona bir sayfalık yazıyı okumuş, o da dinlediği o sayfadaki ifadeleri ezberlemişti. Cabir, bir gün ondan bahsetti, onun ilmini, fıkhını, cedel ilmi hususundaki bilgisini, tefsire vukufunu ve diğer özel-likerini övdü.»

Ebu Hatim dedi ki: «Katade, hicretin 117. senesinde Vasıfta taundan Öldü. O zaman ellialtı veya elliyedi yaşında idi.»

Katade dedi ki: «Bir kimse Allah´a bağlanırsa, Allah onunla beraber olur. Allah´ın kendisiyle beraber olduğu kimsenin yanında yenilmeyen bir cemaat, uyumayan bir bekçi, sapmayan bir hidayet kılavuzu ve unutmayan bir âlim vardır.»

Katade dedi ki: «Cennet´te, Cehennem tarafına bakan bir pencere vardır. Cennetlikler oradan bakıp şöyle derler: "Şu şakilere ne olmuş-ki Cehennem´e girmişlerdir Bizler sizin te´dibiniz sayesinde Cennet´e girdik." Cehennemlikler şöyle derler: "Evet, bizler sizi te´dip etmek için sizlere emirler verdik, ama kendimiz o emirleri yerine getirmezdik. Sizi bazı şeylerden yasaklardık ama o yasakları kendimiz çiğnerdik."»

Katade dedi ki: «Kişinin kendi nefsini, dinini ve insanları ıslah etmek amacıyla ilimden bir bab ezberlemesi, bir sene müddetle ibadet etmesinden daha faziletlidir.

Eğer ilimle yetinilecek olsaydı, Musa (a.s.), sahip olduğu ilimle yetinirdi. Ama o daha fazlasını istedi.»

Bu senede vefat edenler arasında Ebu Habbab Said b. Yesar, A´rec, İbn Ebi Müleyke, Abdullah b. Ebi Zekred el-Huzaî ve Meymun b. Mehran b. Musa b. Verdan da vardı. [3]

Fasıl

Said b. Yesar´a gelince o, abid ve zahidlerdendi. Bir sahabe cemaatından rivayetlerde bulundu.

A´rec ile İbn Ebi Müleyke de böyle idiler. Meymun b. Mehran´a gelince o, tabii âlimlerinin zahid ve abidlerinin en kıymetlilerindendi. Önde gelen imamlarmdandı. Meymun, Cezire halkının imamı idi. Taberanî´nin rivayetine göre ona şöyle demişler:

- Sana ne olmuş ki, bir kardeşin dahi senden kızarak ayrılmıyor. Meymun şu cevabı vermişti:

- Ben onunla tartışmam ve alış veriş yapmam.»

Ömer b.Meymun dedi ki: «Babam çokça namaz kılmaz, çokça oruç tutmazdı, ama Aziz ve Celil olan Allah´a karşı gelmekten hoşlanmazdı.»

İbn Ebi Adiy, Yunus tariki ile Meymun´un şöyle dediğini rivayet etmiştir:

«Âlim ve cahille tartışma. Alimle tartışırsan onun ilmine ulaşamazsm, cahille tartışırsan kalbin katılaşır.»

Ömer b. Meymun dedi ki: «Babamı bir gün elinden tutarak Basra caddelerinde gezdirdim, bir su kanalının yanına geldik. Babam orayı geçemedi, ben kanalın üzerine uzandım, sırtıma basarak geçti. Sonra kalkıp tekrar elinden tuttum ve Hasan-ı Basrî´nin evine gittik. Kapıya vurdum, Sedusili bir cariye karşımıza çıktı. Kim olduğumuzu sordu, babamı göstererek: «Bu, Meymun b. Mehran´dır. Hasan´la görüşmek istiyor.» dedim. Cariye: «Ömer b. Abdülaziz´in katibi Meymun mu » diye sorunca evet, dedim. O da babama dönüp: «Ey bahtsız adam, ne diye şu kötü zamana kadar kaldın » dedi. Babam ağladı. Hasan-ı Basrî, onun ağlayışını duydu, kapıya geldi. İkisi kucaklaştılar. Sonra içeri girdiler, babam ona dedi ki: «Ey Ebu Said, ben kalbimde bir katılık görüyorum, sen onu yumuşat ve sükuna erdir.» Hasan, ona şu ayeti okudu:

«Bana söylesene, ey Muhammedi Biz onlara yıllar yılı nimetler vermiş olsak, sonra da tehdit edildikleri şey başlarına gelse, kendilerine verilmiş olan nimetler onlara bir fayda sağlar mı » (eş-Şuarâ, 205-207.) Babam bayılıp yere düştü, koyun kesilirken nasıl ayaklarını oynatıp çırpmıyorsa babamın da ayaklarım oynatıp çırpındığını gördüm. Uzun bir süre sonra ayağa kalktı. Sonra cariye geldi ve: «İhtiyarı yordunuz, haydi kalkın evinize gidin.» dedi. Babamın elini tutup oradan ayrıldım, ona dedim ki:

- Babacığım, bu Hasan-ı Basrî miydi

- Evet.

~ Onu daha yaşlı sanıyordum.

Ben böyle dedikten sonra göğsüme bir yumruk vurdu, sonra şöyle dedi:

- Ey oğulcuğum! O bize öyle bir ayet okudu ki, eğer sen o ayeti kalbinle anlasaydm, o ayet nedeniyle kalbinde birçok yaralar görürdün.»

Taberanî´nin rivayetine göre Meymun b. Mehran, şöyle demiştir:

Zevk ve safa uğruna bir dirhem verip yerine 100.000 dirhem kazanmaktansa, şu ayetin kapsamına girmemeyi daha çok arzularım:

«İnsanlar arasında, bir bil...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın