Yarının öğretmenleri, İstiklal Marşı'na yabancı

Yazılışının üstünden 90 yıl geçen İstiklâl Marşı'nın üniversiteli gençler tarafından nasıl algılandığını belirlemek üzere Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü'nden Yard. Doç. Dr. Adem İşcan ve araştırma görevlisi Yaşar Şimşek tarafından gençler üzerinde bir araştırma yapıldı.

Çalışma 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nin çeşitli bölümlerinde öğrenim gören 511 öğrenciye uygulandı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, öğrencilerin yüzde 77'si İstiklal Marşı'ndaki sözcüklerin anlamını bilmediklerini ve yeterince öğretilmediği için kavrayamadıklarını belirtti.

İstiklâl Marşı'nın anlamının tam olarak kavranmasıyla ilgili soruya verilen cevaplardan hareketle, öğrencilerin büyük kısmının (yüzde 77), İstiklâl Marşı'nın anlamının tam olarak kavranmadığı görüşünde oldukları tespit edildi. Öğrencilerin (yüzde 21,33)'ü ise İstiklâl Marşı'nın anlamının tam olarak kavrandığı düşüncesinde oldukları görüldü. İstiklâl Marşı'nın anlamının tam olarak kavranamamasının nedeni olarak öğrenciler, yabancı sözcüklerin anlamının bilinmemesi (yüzde 31,50) ve gerektiği gibi öğretilmemesi (yüzde 17,80) olarak görüş belirtti.

Üniversite öğrencilerinin yarıdan fazlası İstiklâl Marşı'nı bağımsızlığın simgesi olarak görürken (yüzde 50,88), İstiklâl Marşı'nı; Türk milletinin kurtuluş mücadelesini yansıtan, millî birlik ve beraberliği güçlendiren, vatan sevgisini ve önemini vurgulayan, geçmiş ve geleceğimize ayna tutan (yüzde 9,78), o dönemde yaşananları tüm çıplaklığıyla anlatan bir destan olarak nitelendiriyor.

İstiklâl Marşı'na gereken değerin verilip verilmediği sorusunun sonucunda öğrenilerin yüzde 57'si gereken değerin verilmediğini düşünüyor. Katılımcılar İstiklâl Marşı'nın anlamı benimsenmediği (yüzde 42), değer verilmediği için ezbere dahi bilinmediği, okullarda pazartesi ve cuma günleri okunan sıradan bir şiir gibi görüldüğü görüşünde. Katılımcıların, "Her Türk vatandaşının tüm ayrıntılarıyla bilmesi gerektiği en önemli marş" tespitine sadece yüzde 5'inin katılması da öğrencilerin İstiklal Marşı'na karşı ilgisizliğini gösteriyor.

Toplumda İstiklâl Marşı'yla ilgili bir bilinç oluşup oluşmadığıyla ilgili öğrencilere sorulan soruya, katılımcı öğrencilerin yaklaşık yüzde 72'si toplumda İstiklâl Marşı'yla ilgili bir bilinç oluşmadığını düşünüyor. İstiklâl Marşı konusunda toplumda bir bilinç oluşmamasının nedeni olarak öğrenciler, topluma bu bilincin aşılanmaması ve geçmişten kopuk yaşanmasını gösteriyor.

Milli Marş'ın gerektiği gibi öğretilmesiyle ilgili ise öğrencilerin neredeyse tamamına yakını olumsuz bir görüş içinde. Eğitim sisteminin tekdüze ve ezbere dayalı olması ve yüzeysel olarak anlatılması bu olumsuz tablonun belli başlı nedeni. Çözüm üretmek adına öğrencilere sorulan "Okullarda İstiklâl Marşı'nın öğretilmesi konusunda neler yapılabilir?" sorusuna ise öğrencilerin yüzde 40'ının cevabı, ders olarak okutulması yönünde. Bunun dışında öğrenciler çözüm önerisi olarak, "Her kelimenin anlamı derinlemesine incelenip ezbercilikten kaçınmalı ve derslerde İstiklal Marşı sevdirilerek, bilinçli bir şekilde önemi kavratılarak anlatılmalı." diyor.

Öğrenciler, İstiklâl Marşı konusu işlenirken Milli Eğitim Bakanlığı'nın her kelimenin anlamının derinlemesine incelenerek, ezbercilikten kaçınacak bir yöntem izlemesi gerektiği kanaatinde. Öğrenciler, konu üzerinde daha fazla durulması, konuyla ilgili görseller, belgeseller, tiyatrolar, yarışmalar hazırlanması ve her şeyden öte öğretmenlerde İstiklâl Marşı bilinci oluşturulması gerekliliğini belirtti.

Araştırmanın ilginç bir diğer sonucu ise anket yapılan öğrencilerin Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nin Eğitim Fakültesi öğrencileri olması. Yani yarın mezun olduklarında çocuklara İstiklal Marşı'nı anlatacak öğretmenler olması.

Araştırmacılar, eğitim fakültelerinin Türkçe öğretmenliği, sınıf öğretmenliği ve okulöncesi öğretmenliği branşlarında İstiklal Marşı'nın ayrıntılı işlenmesi gerektiğini vurguluyor.

ÖSYM, 36 yıldır İstiklal Marşı sorusu sormadı!

Yard. Doç. Dr. Adem İşcan ve araştırma görevlisi Yaşar Şimşek tarafından yapılan araştırmanın sonuç kısmında ilginç bir noktaya dikkat çekiliyor. Türk Edebiyatı'nda yayımlanan bir yazıya atıf yapılarak ÖSYM'nin 1976'dan bu yana yaptığı sınavlarda İstiklal Marşı'yla ilgili tek bir sorunun dahi çıkmadığı aktarılıyor ve bunun İstiklal Marşı'na olan kayıtsızlığı da gün yüzüne çıkardığı ifade ediliyor. Mehmet Akif'le ilgili sadece bir sorunun yer aldığını belirten İşcan ve Şimşek, "Bütün ders kitaplarının ilk sayfasında yer alan, millî ve özel günlerde okunan, hayatın içinde olan İstiklâl Marşı ne yazık ki Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından sınavlarda görmezden gelinmiştir." diyor.

zaman