Üniversitelerin farklı uygulamaları yabancı öğrenciyi mağdur ediyor

Türkiye'de eğitim görmek isteyen yabancı öğrencilerin girdiği 'Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı'nın (YÖS) kaldırılması üzerine öğrenci seçimi üniversitelere bırakıldı.

2010 yılından beri üniversite yönetimleri, yabancı öğrenci kabul ederken ülkelerin kendi ulusal sınavlarını, uluslararası sınavları ve öğrencilerin ortaöğretim not ortalamalarını dikkate alıyor. YÖK, ayrıca üniversitelere yabancı öğrenci alırken kendi içinde sınav yapma imkânı da tanıdı. Ancak bu durum yabancı öğrencilerin mağdur olmasına yol açıyor. Üniversitelerin farklı sınavlar yapması öğrencilerin bunları takibini zorlaştırıyor. Türkiye'de okumak isteyen pek çok yabancı öğrenci sınavlardan ve yeni sistemden haberdar değil. Bazı üniversiteler de uluslararası sınavlar haricinde sadece kendi yaptığı sınavla yabancı öğrenci alıyor. Örneğin; Ege, Marmara ve Dokuz Eylül gibi üniversiteler sadece kendi sınavlarına giren öğrencileri kabul ediyor.

Türkiye'ye en fazla yabancı öğrenci Orta Asya ülkelerinden geliyor. 2009-2010 eğitim yılında yeni yabancı öğrenci kaydı 5 bin 100 iken 2011'de bu sayı 7 bin 39'a yükseldi. 2012'de ise 8 bin 627 yabancı öğrenci Türk üniversitelerine kayıt yaptırdı. Türkiye'de eğitim gören toplam yabancı öğrenci sayısı da 31 bin 933'e yükseldi. Tablo yabancı öğrenci sayısında artış olduğunu gösterse de her üniversitenin farklı başvuru-kayıt tarihleri ve giriş ücretlerinin artması gibi problemler sebebiyle yabancı öğrenciler mağdur oluyor.

Ganalı Adam Amıdu, Yıldız Teknik Üniversitesi Fizik Bölümü'nde okuyor. Nijerya'da uluslararası alanda geçerliliği olan bir sınava girip yeterli puan alan Amıdu, Türkiye'de birçok devlet üniversitesine başvuru yapmak istemesine rağmen müracaat tarihlerinin kısa ve giriş sınavlarının aynı güne denk gelmesinden dolayı sıkıntı yaşamış. Hedeflediği üniversitelerin bazıları yeniden sınava girmesini isterken, bazıları da çok yüksek başvuru ücreti talep etmiş. Son olarak Yıldız Teknik Üniversitesi'nde eğitim hakkı kazanan Amıdu, iki yıldır İstanbul'da eğitimine devam ediyor.

Yabancı öğrencilerin Türkiye'de eğitim için karşılaştıkları engellerin başında üniversite başvuru ücretlerinin her sene artırılması geliyor. Ücretler 100-150 dolar arasında değişiyor. Her başvuru için ayrı ücret isteniyor. Endonezya'dan Türkiye'ye gelip hem lisans hem de yüksek lisans yapan Ayub Rokhman Wakhid, üniversitelere ödediği başvuru ücretlerinin ailesinin bütçesini sarstığını dile getiriyor. Üniversiteye girişte istenen evraklarda da standart olmadığını söyleyen yabancı öğrenciler, bir üniversitede diplomanın sadece fotokopisi istenirken diğerinde aslının da talep edildiğini ifade ediyor. Fatih Üniversitesi Fizik Bölümü'nde okuyan Kenyalı Nasur Damia'nın verdiği bilgiye göre de, bazı üniversiteler kayıt için pasaportun noter tasdikli kopyasını yeterli görürken, bazıları aslını da istiyor.

Nijerya Abuja Devlet Üniversi-tesi'nden mezun olup Türkiye'de eğitim danışmanlığı yapan Ahmet Özer, dünyada birçok üniversitenin yabancı öğrenci alımında kayıt aşamasına kadar tüm işlemleri internet üzerinden yaptığına dikkat çekiyor. Sınav ve mülakatların dahi internet aracılığıyla yapıldığını ifade ediyor. Yabancı uyruklu öğrenciler, üniversitenin kabul mektubuyla birlikte ülkelerindeki en yakın Türk konsolosluğuna giderek geçerli bir öğrenci vizesi alıyor. Daha önceden pasaport, transkript fotokopisi ve diploma fotokopisi ile denklik başvurusu alınabildiğini hatırlatan Ahmet Özer, "Artık öğrenim vizesiyle denklik almak zorunlu hale getirildi. Öğrencinin rahat şekilde kaydını yaptırabilmesi için eski sistem devam etmeli." şeklinde konuşuyor. Özel üniversitelere kayıtta da vize süresinin mağduriyetler oluşturduğunu dile getiren Vakıf Üniversiteleri Birliği Başkanı Rıfat Sarıcaoğlu ise sürenin kısaltılması için taleplerini ilettiklerini aktarıyor.

zaman