Dünyanın ilk kitap kasabası
30 sahaf ve edebiyat festivaliyle her yıl yüz binlerce kişiyi çekiyor
Galler'in Hay-on-Wye kasabası, iyi bir fikrin ücra ve küçük bir kasabayı dünyanın önemli kültür merkezlerinden biri haline getirebileceğinin kanıtını oluşturuyor.
Galler’in İngiltere sınırındaki 2 bin nüfuslu Hay-on-Wye kasabası, her yıl mayıs ayında nüfusunu yüz katına çıkarıyor. Kasaba bu dramatik artışı aralarında BBC ve The Telegraph gibi büyük medya kuruluşlarının da bulunduğu çok sayıda sponsorun katkısıyla düzenelen Hay Edebiyat Festivali’ne borçlu.
Bu yıl 26 Mayıs ve 5 Haziran arasında gerçekleştirilen uluslararası nitelikteki festival yüzlerce konferansa, söyleşiye, imza gününe ve konsere ev sahipliği yapıyor.
Dar sokakları, en fazla birkaç katlı taş veya ahşap evleri, saat kulesi, kilisesi ve tam ortasındaki küçük tarihi kalesiyle Hay-on-Wye bu büyük kalabalığı aynı anda ağırlayamayacağı için festival, kasabanın hemen dışında kurulan büyük çadırlarda gerçekleştiriliyor.
Festival süresince çevredeki az sayıdaki otel tamamen dolduğundan, kasabanın etrafındaki kamp ve karavan alanları ziyaretçilerin önemli bir kısmının barınma sorununu çözüyor.
Bu yıl 29'uncusu yapılan festival aralarında şarkıcı Tom Jones, besteci Karl Jenkins ve James Bond filminin yönetmeni Sam Mendes’in de bulunduğu çok sayıda ünlüyü ağırlıyor.
Ancak Wye Nehri kıyısındaki Hay kasabasının başarı hikayesi edebiyat festivali ile başlamış değil. Galler’in bu ücra ve küçük kasabasının kaderi 1962’de açılan bir dükkan ile değişti.
Dünyanın ilk "kitap kasabası"
Richard Booth adlı kitap meraklısı, Amerika’da peş peşe kapanan kütüphanelerden aldığı on binlerce kitabı Hay-on-Wye’a taşıyarak kasabanın merkezinde ilk sahaf dükkanını açtı. Booth’u, başkalarının da takip etmesiyle Hay-on-Wye kısa sürede ikinci el kitap ticareti için önemli bir merkez haline geldi.
Dünyanın ilk “kitap kasabası” olarak tanımlanmaya başlanan Hay-on-Wye, medyanın ilgisini çekmeyi iyi bilen Booth’un 1977’de kasabayı bağımsız bir krallık, kendisini de kral ilan etmesi ile dikkatleri çekti. Booth kendisine “Kitap yürekli Richard”, atına da “Başbakan” adını vermişti.
Sağlık sorunları nedeniyle birkaç yıl önce dükkanını satan Booth'un adı, Hay-on-Wye'ın en güzel sahafının tabelasında hala görülebiliyor. Kasabanın merkezindeki 3 katlı ahşap bina ikinci el ve nadir kitap sevenlerin uğrak yeri konumunda. Booth'un dükkanı, kitap dolu duvarlarıyla bir lokantayı da içeriyor.
Hay-on-Wye'da şöyle bir gezinmek bile kitabın kasabanın hayatında tuttuğu yeri görmeye yetiyor. Son yıllarda bazı sahafların yerini el sanatları ve hediyelik eşya dükkanlarının almasından yakınılıyorsa da Hay-on-Wye'da her adımda bir kitap tezgahına rastlanıyor. Başında bir satıcının bile olmadığı bazı tezgahlarda, müşterinin kitabını seçmesi ve duvardaki bir kutuya parasını atması bekleniyor.
En ünlü Türk ziyaretçi Davutoğlu
Hay-on-Wye’ın ziyaretçileri arasında eski ABD başkanları Bill Clinton ve Jimmy Carter dahil pek çok siyasetçi var. Kasabayı ziyaret eden en ünlü Türk siyasetçi ise eski başbakan Ahmet Davutoğlu.
Galler’in kitap “başkenti” Hay-on-Wye, İslam tarihinin en önemli kültür merkezlerinden biri olan ve sahip olduğu yazma kütüphanesiyle meşhur Timbuktu ile de 2007’den bu yana kardeş şehir.
Hay-on-Wye’ın polisiye romandan tarihe, ekonomiden botaniğe uzanan çok sayıda alanda uzmanlaşmış 30 sahafından biri olan Lesley Arrowsmith, kasabanın yaz aylarında da ziyaretçi çekmeyi başardığı ancak en yoğun dönemin Hay Edebiyat Festivali’nde yaşandığını söyledi.
Arrowsimth, şunları kaydetti:
“Hay-on-Wye kış aylarında epeyce sakin olur ama biz yine de açığız. 1965’den bu yana Richard Booth’un bu küçücük kasabaya dünyanın her yerinden ziyaretçi çekme rüyasının parçasıyız. Ünlü müşterilerimiz oluyor fakat bazen alışverişlerini yapıp gittikten çok sonra kim olduklarını öğreniyoruz. Türk olduğunu söyleyen müşterim olmadı ama Türkiye ile ilgili pek çok kitabımız var.”
Türkiye'den ziyaretçi bekliyor
Sahaf Darren Bloodworth da Hay-on-Wye’a festival vesilesiyle gelen pek çok insanın kendileri ile temas haline kaldığını ve ihtiyaç duyduğu kitapları sipariş edebildiğini söyledi.
Hay-on-Wye’a ilk dükkanlarını 1980’lerin başında açtıklarını ve işe her türden kitabı satarak başladıklarını anlatan Bloodworth, zaman içinde doğa tarihi, botanik ve bahçe konusunda uzmanlaştıklarını kaydetti.
Bloodworth "Türkiye’den daha fazla ziyaretçi görmeyi bekliyoruz. Türkiye’nin bitki örtüsüne dair çok ilginç bir dizi kitabımız var. Ayrıca genel olarak Akdeniz havzasına dair pek çok kitaba sahibiz.” dedi.
Hay-on-Wye edebiyat festivalinin dışında yemekten sanata uzanan çeşitli alanlarda 10 festivale daha ev sahipliği yapıyor. Londra’ya karayoluyla 3,5 saat mesafedeki kasabaya tren ve otobüs aktarmasıyla ulaşmak mümkün.
aa
[
Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
