Dünyadaki dillerin üçte birinden fazlası tehlike altında

Dünyada konuşulan yaklaşık 7 bin 100 dilin 2 bin 500'den fazlası yok olma tehlikesiyle karşı karşıya AA muhabirinin Birleşmiş Milletler (BM) verilerinden derlediği bilgilere göre, 15. yüzyıldan itibaren konuşulan 15 bin dilin yarısından fazlası, savaşlar, soykırım, yasaklamalar ve asimilasyon politikaları nedeniyle yok oldu. Günümüzde kullanılan 7 bin 100 dilin 4 ila 5 bini yerel halklar tarafından konuşuluyor. Bu dillerin 3 bininin, gelecek 100 yılda yok olacağı tahmin ediliyor. En çok konuşulan dil Mandarin ÇincesiDünyada en çok konuşulan diller arasında Mandarin Çincesi başı çekiyor. Çinceyi İspanyolca, İngilizce ve Arapça takip ediyor.Çince, Çin dışında hiçbir ülkede resmi dil olarak kabul edilmiyor. Ancak Brunei, Kanada, Malezya, Yeni Zelanda, Singapur, Trinidad ve Tobago ile Vietnam'da konuşulan diller arasında bulunuyor.İspanyolca; Arjantin, Bolivya, Şili, Kolombiya, Kosta Rika, Küba, Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, El Salvador, Ekvator Ginesi, Guatemala, Honduras, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, İspanya, Uruguay ve Venezuela'da resmi dil olarak, İsviçre, Trinidad ve Tobago, ABD, Kanada ve Belize'de de halk dili olarak konuşuluyor.İngilizce ise ABD, İngiltere, Antigua ve Barbuda, Avustralya, Barbados, Belize, Botsvana, Kanada, Dominika, Eritre, Fiji, Gambiya, Grenada, İrlanda, Jamaika, Kenya, Kiribati, Liberya, Malavi, Maldivler, Malta, Marshall Adaları, Mauritius, Mikronezya, Namibya, Yeni Zelanda, Nijerya, Palau, Saint Kitts Adaları, Saint Lucia Adaları, Ruanda, Şeyseller, Sierra Leone, Güney Sudan, Swaziland, Tonga, Trinidad ve Tobago, Tuvalu, Uganda, Vanuatu, Zambiya, Zimbabve'de resmi dil olarak kullanılıyor. "Dünya dili" olarak tabir edilen İngilizce, çok sayıda ülkede de eğitim, ticaret ve iş dünyasında geniş şekilde konuşuluyor.Cezayir, Bahreyn, Çad, Komor, Mısır, Filistin, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Libya, Moritanya, Fas, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Somali, Sudan, Suriye, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen'de resmi dil olarak kullanılan Arapça, Avustralya, Kanada, Güney Kıbrıs Rum yönetimi, İran, İsrail, Panama, Güney Sudan ve Tanzanya'da konuşulan diller arasında yer alıyor.Türkçenin konuşulduğu ülkelerTürkçe, Türkiye dışında KKTC'de de resmi dil. Arnavutluk, Avusturya, Bulgaristan, Güney Kıbrıs Rum yönetimi, Kosova, Makedonya ve Romanya'da azınlık dili olarak kabul edilen Türkçe, ayrıca Moldova'da Gagavuzca, Irak'ta Türkmence, Azerbaycan'da Azerice, Afganistan'da Özbekçe ve Türkmence, İran'da Azerice olarak kullanılıyor.Bölgelere göre dillerEn çok konuşulan 10 dili, dünya nüfusunun yüzde 43’ü kullanılıyor. Bunların ilk 5'i yüzde 12,2’yle Çince, yüzde 5,8’le İspanyolca, yüzde 4,6’yla İngilizce, yüzde 3,6’yla Hinduca ve yüzde 2,8’le Portekizce.Azınlık dilleriDünyadaki azınlık dillerinin 2 binden fazlası Afrika'da, yaklaşık bini ise sadece Papua’da konuşuluyor. Avrupa'nın tamamında 285, sadece Pasifik Okyanusu'nun küçük devletlerinden Vanuatu’da ise 106 dil konuşuluyor.

aa