Zulüm etseler bile ana babaya iyilik etmek

(4) Zulüm Etseler Bile, Ana-Babaya İyilik Etmek

7— (3-s) İbni Abbas'dan (ALLAH ikisinden de razı olsun) rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir:

«— Müslüman ana-babaya sahib olan bir müslüman, ALLAH'dan sevab bekliyerek onların hizmetinde bulunursa, ALLAH ona muhakkak Cennetden iki kapı açar. Eğer ana-babadan biri bulunursa, bir kapı açar. Eğer onlardan birini kızdırırsa (gazaba getirirse), onun rızasını kazanmadıkça, ALLAH o çocuktan razı olmaz, İbni Abbas'a soruldu:

— Eğer ana-baba, o çocuğa zulüm etmiş olsalar da mı?

— Çocuğa (dünya işlerinde) zulüm etmiş olsalar dahi (rızalarını almadıkça, ALLAH ondan razı olmaz), cevabını verdi.»[13]

Ana-baba, çocuğa zulüm etmiş olsalar bile, onları hiddetlendirmemek ve onların rızasını kazanmak gerektiği ibni Âbbas hazretlerinden rivayet edilmektedir. Aliyyü'l-Karî 'nin açıklamasına göre, bu bir kemal mertebesidir. Fakat esasta, bir kimsenin zevcesinden ana veya babası fazla eziyet çekmiş olmalarından oğullarına ailesinden ayrılmayı emretse-ler, o çocuğa ailesini boşaması icab etmez.

Tahavî de diyor ki, mubah olan şeylerde ana-baba emrine itaat edilir, yasak olan şeylerde değil... Bir kısım âlimlere göre de dünya işlerinde zulüm etseler, onlara itaat edilir ve rızâları alınır, yoksa âhiret işleri için yapacakları zulüm için rızaları şart olmaz.

Şafiî âlimlerinden Izzeddîn ibni Selâm şöyle diyor: «Ana-babanin çocuğa her emrettiğine, çocuğun itaat etmesi ve her yasak ettikleri şeyi yapmaması icab etmez.» Bu görüşte âlimlerin ittifakı vardır. İmamı Gazalî 'ye göre İse, haram veya helâl oluşu kesin olmayan şüpheli işlerde ana-babaya itaat lâzımdır; haram olduğu bilinen işlerde onlara itaat etmek icab etmez. Alimlerin çoğu bu görüştedir. Çünkü şüpheden kaçınmak takvadır, ana-babaya itaat İse kesin bir emirdir. Burada hatıra şu gelir: Ana ve babadan her İkisinin hakkını gözetmek mümkün olmazsa, yani birini gözetirken diğeri bundan eziyet çekerse, ne yapmak gerekir Buna şöyle cevab veriliyor: Hürmet ve tazim icab eden İşte babanın hakkı tercih edilir. Hizmet ve nafakaya dair işlerde anne tercih edilir. Meselâ : anne ve baba ikisi beraberce çocuklarının yanına varsalar, ve ondan bir şey istedikleri vakit önce annesine verip; Ana-babadan yalnız birine yetecek kadar bir nafaka çocukta bulunmuş olsa; anne, babaya tercih edilir. Çünkü anne çocuk için çok zahmet çekmiştir, ona karşı şefkati fazladır, onu taşımış ve emzîrmiştir. Hastalığında ve sağlığında onun hizmetini yapmış, kir ve pasını temizlemiş ve terbiyesinde bulunmuştur.[14]

[13] Beyhakî: Şuabü'l îman.

Mişkâtü'l MesabiH: C, 2, S. 603. Hadîs No: 4943. Kitabü'l Adab.

A. Fikri YAVUZ, İmam Buhari’nin Derlediği Ahlak Hadisleri (Edeb-ül Müfred), Sönmez Neşriyat: 1/9-10.

[14] A. Fikri YAVUZ, İmam Buhari’nin Derlediği Ahlak Hadisleri (Edeb-ül Müfred), Sönmez Neşriyat: 1/10.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın