|
Konu Başlığı: Meshedilmesi Farz Olan Miktar Gönderen: Eflaki üzerinde 26 Ocak 2010, 13:46:38 Şeriat sahibi abdestte ayakları yıkarken tümünün yıkanmasını farz kılmıştır. Meshetmek, yıkama yerine geçtiğine göre normal olarak da mestlerin her tarafının meshedilmesi gerekirdi. Ama bir kolaylık göstererek mestlerin tümünün meshedilmesini zorunlu kılmamıştır. Şu nedenle ki, mestler üzerine meshetmek özel bir ruhsattır. Şeriat sahibi bu ruhsatıyla da, insanlara fazlasıyla merhamet gösterdiğini isbatlamış olmaktadır. Mestlerin meshedilmesi farz olan miktarı hususunda mezheblerin detaylı görüşleri aşağıda anlatılmıştır. Malikiler dediler ki: Mestlerin üst kısımlarının tümünü meshetmek vâcibtir. Alt kısımlarını meshetmekse müstehabtır. Mâlikîlerin bazısı, bunun da vâcib olduğunu ileri sürmüşlerdir. Öyleki: Mestin altını meshetmeyen kişinin, namazını kılmışsa ve henüz ihtiyarî vakitte ise namazını iade etmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. İhtiyarî vakitle ilgili açıklama, namaz vakitleri bölümünde yapılacaktır. Mestin alt tarafından maksat, yere gelen taban kısmıdır. İç kısmı değildir. Mest geniş olursa içine eli sokup meshetmek mekruh olur. Hanefiler dediler ki: Mestin dış yüzünün, elin üç küçük parmağının uzunluğu ve genişliği kadarını meshetmek farzdır. Ancak meshedilen bu kısmı da ayak ile doldurulmuş olmalıdır. Şafiiler dediler ki: Mestin üst kısmının yüzünü meshetmekle, farz olan mesh yerini bulmuş olur. Başı meshetmeye kıyasla, ıslak parmağı hiç sürdürmeksizin mestin üzerine indirmek de yeterli olur. Ama mestin ön yüzünün dışında topuk kısmı veya yan tarafları veya alt taraflarını meshetmek yeterli olmaz. Fakat mafsal yumru kemiklerinin hizasında olan kısımları meshetmek yeterli olabilir. Yalnız şunu da söylemek gerekir ki: Mestin üzerinde tüy bulunur da bu tüyler mesh yapılırken ıslaklığın mest derisine ulaşmasına engel olurlarsa veya sadece tüyleri meshetmek kasdedilirse de, su kendiliğinden mestin derisine ulaşırsa yine mesh sahîh olmaz. Hanbeliler dediler ki: Mestin üst taraflarının çoğunun meshedilmesi farzdır. Alt taraflarını meshetmekse müstehabtır. Abdestini alıp da meshetmeyi unutan için, aradan muvâlât (organlardan biri kurumadan diğerini yıkamaya geçme zorunluluğu) süresi geçse bile bundan sonra yalnız mestin altım meshetmek yeterli olur. Fakat abdest alınır da mestin alt tarafı kasten meshedilmezse, aradan fazla zaman geçmemışse yine yalnız altını meshetmekle yetinilebilir. Aradan uzun zaman geçmişse abdesti yenilemek mendub olur. Aynı şekilde alt tarafı meshedilmeden kılınan namaz, ihtiyarî vakitte bulunuluyorsa iade edilmesi mendub olur.[104] |