Cenaze Namazı

Hükmü

Cenaze namazı farz-ı kifâyedir. Bir kişi bile olsa, bu namazı toplumun bir kısmı kıldığı takdirde, diğerleri yükümlülükten kurtulur. Ama sevabını da sadece kılan kişi kazanır.[135]

Kılınış Şekli

Burada cenaze namazının kılınış şeklini her mezhebe göre kısaca açıklamak; sonra da bu namazın rükün, şart, sünnet ve mendublarını anlatmak istiyoruz. Kılınış şekli aşağıya alınmıştır.

Hanefiler dediler ki: Cenaze namazı şu şekilde kılınır: Namaz kılacak kişi, cenazenin göğüs hizasında durur; ALLAH’a ibâdet amacıyla cenaze namazının farzını edâ etmeye niyet eder; sonra ellerini kaldırarak iftitah tekbirini alır; “sübhâneke”yi okur; arkasından ellerini kaldırmaksızın tekbir alır ve Peygamber Efendimize salâtü selâm okur; sonra yine ellerini kaldırmaksızın tekbir alarak ölüye ve tüm müslümanlara duada bulunur... En faziletlisi, önce zikredilmiş duayı okumasıdır. Duadan sonra ellerini kaldırmaksızın dördüncü tekbiri alır ve selâm verir. Sağa verdiği ilk selâmda, sağ tarafında bulunanlara; sola verdiği ikinci selâmda sol tarafında bulunanlara selâm vermeye niyet eder. Her iki selâmda da, ölüye selâm vermeye niyet etmez. Tekbir dışındaki diğer şeyleri gizlice okur.
Malikiler dediler ki: Cenaze namazı şu şekilde kılınır: Namaz kılan kişi, eğer cenaze erkekse tam orta kısmının hizasında durur. Cenaze kadınsa, omuz kısmının hizasında durur. Sonra namazda hazır bulunanların müslüman cenazeleri için namaz kılmaya niyet eder. Ellerini tıpkı diğer namazlarda olduğu gibi kaldırarak iftitah tekbiri alır. Önce bildirilen iftitah duasını okur, sonra ellerini kaldırmaksızm ikinci tekbiri alıp duâ okur. Bunun arkasından yine ellerini kaldırmaksızm üçüncü tekbiri alarak duâ okur. Bundan sonra yine ellerini kaldırmaksızın dördüncü tekbiri alarak duada bulunur ve sadece tek selâm verir. İmama tâbi olarak kılmakta olsa bile, diğer namazlarda da anlatıldığı gibi, bu tek selâmı verirken, bununla namazdan çıkmaya niyet eder. Bu namazın bütün sözleri gizlice okunur. Ancak imam, kendisine tâbi olanların duyabilmesi için tekbirlerle selâmı sesli olarak telâffuz eder. Her duanın, ALLAH’a hamd ve Peygamber Efendimize salâtü selâmla başlatılması daha uygun olacağı mülâhaza edilmektedir.

Şafiiler dediler ki: Cenaze namazı şu şekilde kılınır: Namaz kılan kişi imam olsun, münferid olsun, cenaze eğer erkekse baş hizasında, kadın veya erselik ise kuyruk sokumu hizasında durmalıdır. Sonra; “Allah rızâsı için farz-ı kifâye olarak, burada hazır bulunanların müslüman ölüleri için dört tekbirli (cenaze) namazını kılmaya niyet ettim” diyerek kalbiyle de niyet etmelidir.

Sonra iftitah tekbiri almalıdır. Cemaatte bulunanlar da imama uymaya niyet etmelidir. Sonra “eûzu” çekerek iftitah duasını okumaksızın Fâtiha’yı okumalı, Fâtiha’nın ardısıra zamm-ı sûre okumamalıdır. Bundan sonra ikinci tekbiri alarak şu salât duasını okumalıdır:

Bundan sonra üçüncü tekbiri alarak ölü için, âhiretle ilgili herhangi bir duayı okumalıdır. Tabiî en faziletlisi, önce bildirilen duayı okumaktır. Bundan sonra dördücü tekbiri alıp şu duayı okumalıdır:

“ALLAH’ım! Bizi onun sevabından mahrum kılma ve ondan sonra da bizi fitneye düşürme”.

Bu duanın hemen arkasından da şu âyet-i kerîmeyi okumalıdır:

“Arşı yüklenen ve onun etrafında bulunan (melekler), Rablerini hamd ile tesbih ederler, O’na imân ederler ve mü’minler için (şöyle) mağfiret dilerler: “Rabbimiz! Senin rahmetin ve ilmin herşeyi kuşatmıştır. O halde tevbe edip senin yoluna uyanları mağfiret eyle. Onları cehennem azabından koru!” [136]

Bundan sonra da, sağında bulunanlara selâm vermeye niyet ederek ilk selâmı vermeli; ikinci selâmı verirken de solunda bulunanlara selâm vermeye niyet etmelidir. Her tekbir alışta ellerini kaldırıp tıpkı diğer namazlarda olduğu gibi göğsünün altına bağlamahdır.

Hanbeliler dediler ki: Cenaze namazı şu şekilde kılınır: Cenaze erkek ise namaz kılan kişi, göğsü hizasında durmalıdır. Cenaze kadın ise, namaz kılan kişi, onun tam ortası hizasında durmalıdır. Sonra da orada hazır bulunan cemâatin müslüman ölüleri veya orada karşılarında duran ölü için namaz kılmaya niyet edip ellerini kaldırarak tıpkı diğer namazlardaki gibi iftitah tekbiri almalı, eûzu besmele çekerek Fatiha okumalıdır. Daha fazla birşey okumayıp ellerini kaldırarak ikinci tekbiri almalı; tıpkı son teşehhüddeymiş gibi Peygamber Efendimize salâtü selâmda bulunmalı, sonra yine ellerini kaldırarak üçüncü tekbiri alıp ölü için duâ etmelidir. Yine ellerini kaldırarak dördüncü tekbiri almalı, bundan sonra hiçbir şey okumayıp sükût hâlinde birazcık bekleyip tek selâm vererek namazı bitirmelidir. İkinci selâm verişinin bir sakıncası olmaz. [137]
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın