Roma Dininin Gelişmesi

2. 2- Roma Dininin Gelişmesi

Romalıların ruhsal ve Coğrafya ufuklarının, m.ö. 6. yüzyıldan sonra genişlemesiyle, tanrılarının ilgi ve etki alanı da ziraat, çobanlık ve harplerin dışına çıkarak gelişti. Pek çok yabancı tanrılar zamanla Roma'ya girdiler. Fethedilen ülkelerin tanrıları, şeklen getirilerek Romalıların geniş hoş görüleriyle Mabette devamlı bir yer aldılar. Fakat bu, sadece dini hoşgörülük değil, tamamen bilerek izlenen, din politikası idi. Bu yabancı tanrılar, mabetteki yerli tanrılara refakat ederken, bir müddet sonra bunlar da esas yerli tanrılardan sayılmaya başlandılar. Jüpiter, Mars ve Quirinus'tan teşekkül eden üçlülük yerini 6. yüzyılda Jüpiter, Juno Regİna ve Minerva'nın yeni üçlülüğüne bıraktı. Delfi'de bulunan Apollon kültüyle ilgili kehanet kitapları, Roma'ya getirilerek Jüpiter Mabedi'nin bodrumuna kondu. Apollon için, 15 kişiden ibaret özel bir rahipler teşkilatı kuruldu.

Bununla, artık Yunan tanrıları Roma'ya girmeye başladı. Topluma sunulan ilk Yunan tanrıları, yarı tanrılar veya Herkül ve Zeus'un çocuklarından Caster ve Pollox gibi efsanevî kahramanlardı. Bunlar için, şehir merkezinde bir mabet kurulmuştu. Apollon adına, 431 yılında Roma'da özel bir kült yeri inşa olundu ve halkın koruyucu patronu olarak kendisine hürmet edildi. Artemis, İtalya'nın eski tanrılarından Diana ile birleştirildi. Sıhhat ilâhı Asclepios'un kutsal hayvanı, yılan idi. Hekimlerin taşıdıkları yılan simgesi buradan gelmektedir. 217 yılında ise Yunanlıların on iki Olimpik ilâhlar sistemi resmen Roma devlet kültüne kabul edildi. Yerli tanrılarla birleştirildi. Bundan sonra resmi dolarak aşağıdaki tanrılar birbirine eşit sayılıyordu:

Zeus-Jüpiter, Hera-Juno, Posaydon-Nepton, Athena-Minerva, Ares-Mars, Afrodit-Venüs,Apollon-Apello, Artemis-Diana, Hephaîstos-Vulcanus, Hestia-Vesta, Hermes-Mercurius, Demeter-Ceres.

Artık Yunan tanrılarının da Atina'da Agora isimli serbest meydanda olduğu gibi, Roma'da Forum meydanında altınla kaplı heykelleri bulunuyordu. Bu suretle Doma tanrılarının da mitolojileri gelişerek çehre ve renic sahibi oldular. m.ö. III. yüzyıldan itibaren ise, Doğu tanrıları da Roma'ya nüfuz etmeye başladı. İsa'nın doğum yıllarında kültleri önemli rol oynadı. Dinlerin karışımı için en mühim tarih m.ö. 204 yılıdır. Çünkü II. Pön Savaşı'ndan sonra Roma'nın etrafındaki tehlikelerin artmasıyla Magna Mater'in küitü Roma'ya getirildi. Tanrıça Kübele (Sibel) nin siyah taşı devlet hesabına Firigya'dan Roma'ya taşındı. m.ö. 191 yılında adına mabet yapıldı. Kübele'ye, Magna Mater ismi altında ibadet edildi, massa kültüyle ilgili olarak kadınlar tarafından rağbet gören Sır Dinİeri'nin kan vaftizi büyük rol oynamıştır.

Cumhuriyet döneminin son zamanlarına doğru dinde genel bir düşüş görülür. Buna, Yunanlıların dini tenkitlerinin Roma'ya da nüfuz etmesi sebep olmuştur. Örneğin, Çiçero gibi bazı yazarlar halkın tanrılara olan inançlarını sarsmaya çalışmışlardır. Mabetler yavaş yavaş eski ihtişamlarını kaybetmeye, kült âyinleri ihmal edilmeye, dini takvimlerde karışıklıklar görülmeye başlanmıştır. İmparator Avgustos bu çöküntüyü Önleyebilmek için (m.ö. 12) rahiplerin önemli memuriyetlerini de üzerine almış, yeni mabetler yaptırmıştır. Sezar ve Avgustos'uiı Tanrısallığı ilân edilmiş ve dolayısıyla imparator kültünün geliştirilmesine çalışılmıştır. Bundan sonra kurbanlar imparator resimleri önünde Genius'a kesilmiştir. Jüpiter, imparatorluğun baş tanrısı ilân edilmiş ve diğer milletlerin baş tanrıları da kendi aralarında eşit sayılmışlardır. Yine bu devirde İzis, Serapis, Adonis vs. gibi Doğu tanrıları Roma'ya girmeye devam etmişlerdir. m.ö. 160 yılında, Caligula zamanında Mısır'dan alman İzis takdisi devlet kültü olarak kabul edilmiş ve m.s. 38 yılında kendisine özel bir mabet İnşa edilmiştir.

Yabancı Sır Dinlerinin Roma'nın eski diniyle karışması; Romalılarda, derin hayat problemlerini ifade ve anlama özlemini doğurmuştur.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın