Eski Mısır Dini

ESKİ MISIR DİNİ

Mürüvvet Kurnan, Hacettepe Üni.

Literatür.

1- Barguit P., Les textes des Sarcophages egyptiens du Moyen Empire, Paris, 1986.

2- Budge Wallis E.A, The Gods of the egyptians, 2 Vol, New York, 1969.

3- Daumas Françoİs, La Civilisation de l'Egypte pharaonique, Paris, 1967.

4- Dunand françoise -Zivie- Coche Christiane, Dieuxet Hommes en Egypte, Paris, 1991.

5- Erman Adolphe, des Pharaons, Paris 1939.

6- Faulkner R., ithe Anrient Egyptian Piramid texts, 2 Vol Oxford 1969.

7- Hornung Erik, les Dieux de l'Egypte, Paris 1986.

8- Kolpaktchy Gregoire, le livre des Mort des anciens egyptiens, Paris 1991.

9- Jacq Christıan, Nefertiti et Akhenaton, Paris 1990.

10- Lalouette Claire, Textes sacres et textes profanes de l'ancienne Egypte, Paris 1987.

11- Leveque J., Sagesses de l'Egypte ancîenne, Paris 1983.

12- Montet Pierre, L'Egiypte eternelle, Paris 1970.

13- Moret Alexandre, le Nil et la civilisation egyptienne, Paris 1929.

14- Rachet M.F. et Guy, Dictionaire dela civilisation egyptienne, Paris 1970.

15- H.J.Schoeps, Religionen Gütersloch 1964, s.78-93.

16- Traunecker Claude, les Dİeux de t'Egypte, Paris 1991.

17- Helmuth von Glasenapp, Die nichtchristlichen Religionen, Frankfurt 1957, s.25-37.

18- Talat S. Halman, Eski Mısır Şiiri, İstanbul 1972.

19- E. A. Wallis Budge, The Book of the Dead, New-York.

Firavunlar ülkesi Mısır, Dünya tarihinde en-Eski yazılı metin ve belgelerin ortaya çıktığı, inanç tarihiyle ilgili en eski metinlerin Mezopotamya'dan sonra bu bölgede bulunması pek çok yönden önemlidir. Ayrıca Kur'an'da adı geçen Peygamberlerden Hz.Yusuf (m.ö. XIV.yy.) ve Hz. Musa'nın yaşadıkları çevreler ve Firavunlarla ilişkileri olması bakımından da Müslümanların ilgi alanıdır. Piramitleriyle, hayvan şeklindeki tanrılarıyla ve resim yazılarıyla Eski Yunanlılar tarafından sırlar ülkesi olarak görülmüştü. Ancak yazarlardan Heredot, Josephus, Porphurius, Piodor kendi ilanlarıyla Mısırlılarınkini karşılaştırdıklarında çoğu kere yanlış hükümlere varmışlardır. Mısır yüzyıllar boyunca meçhul ve harikalar diyarı olarak kaldı. Nihayet 1799 yılında Napolyon'un Mısır seferi sırasında Rosette'de üzerinde üç çeşit yazı bulunan bir kitabeye rastlandı. Bu kitabe, 1822 yılında Fransız J.F.ChampolIion tarafından doğru olarak mânâlandınldı ve dolayısıyla hiyeroglif yazısı çözülmüş oldu. Bundan sonra, eski Mısırlılar hakkındaki bilgilerimiz birdenbire arttı ve Eski Mısır ilmi doğdu. Günümüz Batı Üniversitelerinde bu alanda araştırma ve öğretim yaptİran bölümler vardır.

Eski Mısır'da Nil boyunca yaşayan göçebe kabileler Neolitik Çağ'dan itibaren (m.ö.5000-4000) yerleşik hayata geçtiler. Toplumun gelişmesi sonucu kabileler şehir devletçiklerini ve vilayetlerini kurdular. Tarihi devirlerde Yukarı Mısır'da ve Delta bölgesinde (Aşağı Mısır'da) krallıklar ortaya çıktı ve vilâyetler krallıklar etrafında birleştiler. Nehen Kralları Öteki devletlere hakimiyetlerini kabul ettirerek Mısır'ın siyasi ve kültürel birliğini sağladılar. Bu gelişme yazılı tarihe geçişi kolaylaştırdı. m.ö. 3100 dolaylarında Aşağı ve Yukarı Mısır kral Menes tarafından birleştirildi. Menfis adıyla yeni bir başkent kuruldu.

İlk taş piramit grubunun yapımı 3.Sülalenin (m.ö.2686-2613) ikinci firavunu Coser zamanında gerçekleşti. Keops, Kefren ve Mikerinos'un muhteşem piramitlerinin yapımı ise 4. Sülale dönemine (m.ö.y.2613- y.2494) rastlar. Eski dünyanın en güçlü 2-3 devletinden biri olarak yaşayan Mısır, Önce Asurluların sonra da m.ö. VI. yy. da Perslerin saldırılarıyla yıkıldı. M.ö. 332 yılında Büyük İskender Mısır'a girdi ve Makedonya hakimiyetini başlattı. Dış hakimiyetlerden zaman zaman kurtulan Mısır Müslümanlar gelinceye kadar Romalıların hakimiyetinde kaldı.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın