๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Dinler Tarihi => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 03 Kasım 2010, 00:46:14



Konu Başlığı: Ermeni Kilisesinin Gelişmesi
Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 03 Kasım 2010, 00:46:14
2. 1- Ermeni Kilisesinin Gelişmesi


Ermeni Alfabesinin hazırlanmasından sonra, Yunanca ve Süryanca dini eğitim yerini halk dili Ermenice'ye bıraktı. Kilise dili Ermenice oldu. Yunanca konuşan bir kısım halk başlangıçta tepkiyle karşıladı ise de, Bizans sempatizanhğı ithamından kurtulmak için Yunancayı çabucak terk etti. Kitab-ı Mukaddes 433 yılında Süryanca Peşitta ismi verilen tercümeden Ermenice'ye çevrildi. 432 ve 435 yıllarında Aştişat'da toplanan dini meclisler, Efes konsili kararlarını Ermeni Kilisesi için kabul ettiler. Fars'ların baskıları karşısında da Efes Konsili kararlarına sıkı sıkıya bağlandılar. Tevin'de 506/507 ve 552 yıllarında toplanan dini meclislerle de Monofizitliği resmen benimsediler. 640-653 yıllarında Müslümanların hakimiyetine girerek, Bizans'ın etkisinden ve baskısından kurtuldular.

Katalikosluk merkezi Tevin, Müslümanların hakimiyet sınırlan içine girmesine rağmen Katalikos'un dini faaliyetlerine hiç dokunulmadı, halk serbestçe inanç ve İbadetlerini sürdürmeye devam etti. 893 yılında Tevin şehrinin şiddetli bir depremle yıkılması, Katalikosluğun Valarşabat'a, daha sonra da Van Gölü içindeki Akdamar Adası'na taşınmasına sebep oldu. Çevrede Müslümanların yoğunlaşması cemaatın azalması üzerine, Patriklik 992 yılında Kars yakınlarındaki Ani'ye taşındı. Anİ'de zengin bir kilise hayatıyla birlikte, güzel bir mimari de gelişti. Ancak 1045 yılında Bizans'ın eline geçmesi ve Katolikosun İstanbul'a sürgün edilmesi, Ani'deki gelişmeleri önledi. Selçukluların Anadolu'ya gelişleri de idareci zümreyi memnun etmedi. Halkın muhalefetine rağmen, dinî merkez Bizans hakimiyetindeki Amasya'ya daha sonra da Yukarı Fırat bölgesinde Rum Kalesi'ne taşındı. Kilise idarecilerinin bu davranışları Ermeniler arasında bölünmelere yol açtı, Monofızit Ermeni halkının Monofızit Süryani kilisesine daha çok yakınlaşmasına sebep oldu.

Haçlı seferleri sırasında Ermeniler, Sasanilerce yıkılan devletlerine yeniden kavuşmak ümidiyle Papalığa yaklaştılar. 1198 yılında II. LeO Ermenistan Kralı olarak takdis edildi. Maraş ve havalesinde “Küçük Ermenistan Krallığı” adıyla bir devlet kurularak Papalığa bağlandı. Ancak 1248 yılında Papalığın Ermenileri Katolikleştirme isteği, Papalıkla Ermeniler arasındaki ilişkileri kopardı. 1344 de halk İsyan etti. Bir süre sonra da “Küçük Ermenistan Krallığı” Memluklarca yıkılarak Roma ile ilişkileri ve bağlan tamamen koptu.