Ünite 9 Hıristiyanlık II

ÜNİTE 9 / HIRİSTİYANLIK-II

S.   HIRİSTİYANLIĞIN TEMEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
C.   Hıristiyanlığın temel özellikleri:
1.   Aslî günah,
2.   Ahit,
3.   Mesihçilik,
4.   Teslis (üçlü tanrı anlayışı),
5.   Misyonerlik
*   Bunlardan ahit ve Mesihçilik doğrudan doğruya Yahudilikten kaynaklanan özellikler olurken, aslî günah anlayışı da Yahudilikten bazı izler taşımaktadır.

S.   ESKİ AHİTTE GEÇTİĞİ ÜZERE İLK GÜNAH HİKÂYESİ NASILDIR?
C.   Anlatılanlara göre Tanrı insanlığın ilk atası olan Âdem ile onun eşi Havva’yı yaratmış ve onları herhangi bir çalışmanın ve olumsuzluğun bulunmadığı bir hayatı yaşamak üzere Aden Bahçesine yerleştirmiştir. Burada onlar Tanrı’nın kendilerine yasaklamış olduğu ağacın meyvesinden yiyerek, O’na karsı büyük bir suç islemiştir. Bunun üzerine Tanrı, isledikleri suç nedeniyle toprağın lanetli hale geldiğini söyleyerek kadına doğum sırasında acı çekme, adama ise topraktan geçimini temin etme cezasını vermiş ve onları Aden Bahçesinden (cennetten) çıkarmıştır.

S.   PAVLUS’UN ASLİ GÜNAH TEORİSİ NASILDIR?
C.   İsa’yı ikinci bir Âdem olarak görmekte ve topraktan olan birinci Âdem’in islediği günahla insanlığın ölümlü bir varlık haline gelmesine, semavî olan ikinci Âdem’in, yani Isa Mesih’in ise insanlığın kurtuluşuna vesile olduğunu ifade etmektedir. Böylece o, Âdem’in islediği günah sebebiyle onun soyundan gelen her insanın günahkâr olduğu düşüncesini bir teori olarak Hıristiyan kutsal metinlerine sokmuştur.

S.   PAVLUS’UN ASLİ GÜNAH TEORİSİNİN SİSTEMLEŞTİREN KİMDİR? NELERİ SAVUNMUŞTUR?
C.   Sistemleştiren Hippo’lu Augustinedir. Augustine insanın kirli bir tabiata sahip olduğunu, herkesin aslî suçla doğduğunu ve bu nedenle aslî günahtan kurtulmak için Isa adına vaftiz olması gerektiğini savunmuştur. Ona göre bu aslî suçtan vaftiz olarak arınmayan bebekler bile cehenneme gidecektir. İsa’nın kefareti meselesini Hıristiyanlığın en önemli öğretilerinden biri olarak görmüştür.

S.   İSA’NIN KEFARETİ ANLAYIŞI HAKKINDA BİLGİ VERİNİNİZ?
C.   Âdem’in günahını tevarüs eden ve bu günahla kirlenen insanlık, Tanrı’nın gönderdiği peygamberlere, yaptığı ahitlere (antlaşmalara) ve gönderdiği yasalara rağmen, kendi kurtuluşunu gerçekleştirememiştir. Bunun üzerine Tanrı, kurtuluş mücadelesinde sürekli başarısız olan insanlığı kurtarmak için tarihin akısına müdahale ederek biricik oğlu İsa’yı insan seklinde yeryüzüne göndermiş ve insanlığın kurtuluşu için onu çarmıhta feda etmiştir. İsa’nın bu kurtarıcı eylemi sayesinde insanlık, aslî günahın yükünden ve ölümün hâkimiyetinden kurtulmuştur. İnsanlar, Isa adına vaftiz olarak onun bu kurtarıcı eyleminden istifade edebilir ve günahtan kurtulabilirler. Bu anlayışın etkisiyle Hıristiyanlığın ortayı çıktığı dönemlerde, mevcut günahlardan arınma ve tövbe etmenin fiziki bir sembolü olarak görülen vaftiz de işlev değiştirerek Âdem’den gelen aslî suçun temizleyicisi olarak telakki edilmeye başlanmıştır.

S.   HIRİSTİYANLIKTAKİ AHİT ANLAYIŞI NASILDIR?
C.   Tanrı, Isa öncesi dönemde, insanlıgın kurtulması için peygamberler göndermiş ve onlara insanların hayatlarını tanzim edecek çeşitli yasalar vermiştir. Bu bağlamda O, Yahudilerle özel bir ahit (antlaşma) yapmıştır. Ancak Yahudiler bu antlaşmanın geregini yapma konusunda başarısız olmuş, dolayısıyla da insanlık, Âdem’den beri gelen günahkâr tabiatından kurtulamamıştır. Bunun üzerine Tanrı, insanlığın artık yasalarla kurtulamayacağını görerek tarihin akısına müdahale etmiş ve kendi biricik oğlu İsa’yı insan seklinde yeryüzüne göndererek insanlıkla yeni bir ahit yapmıştır. Özü itibarıyla Âdem’in günahını tevarüs etmemiş tanrısal bir varlık olan Hz. Isa, kendisini çarmıhta feda ederek insanlığın suçunu kaldırmış ve ilk ahitte sunulan hayvanların kanı yerine kendi kutsal kanını akıtmak suretiyle bu ahdi onaylatmıştır. Bundan dolayı Hıristiyanlar; Yahudilerin kutsal metinlerini “Eski Ahit” kendi metinlerini ise “Yeni Ahit” şeklinde isimlendirmektedirler. Hıristiyanlığa göre İsa’nın kendi kanını akıtmak suretiyle insanlıkla yaptığı “yeni ahit” e iştirak etmek için, iman ederek onun adına vaftiz olmak gerekmektedir. Böylece kişinin kendi bireysel kurtuluşunu gerçekleştirmesi mümkün olmaktadır.

S.   HIRİSTİYANLIKTA MESİH ANLAYIŞI NASILDIR?
C.   Hıristiyan inancına göre çarmıhta ölen İsa, üçüncü gün dirilerek ölümü yenmiş ve daha sonra göğe yükselerek Baba’nın (Tanrı’nın) sağına oturmuştur. O, dünyadaki mevcut düzenin sona ereceği zaman yeryüzüne dönerek tanrısal bir düzeni, Tanrı’nın yeryüzündeki krallığını kuracaktır. Mesih İsa’nın kuracağı bu Tanrısal krallıkta kötülükler, günahlar, adaletsizlikler ve dertler sona erecek, yeryüzüne barış ve huzur egemen olacak, böylece kurt ile kuzu birlikte otlayacaktır.

S.   HIRİSTİYANLIKTAKİ TESLİS ANLAYIŞI HAKKINDA BİLGİ VERİNİZ?
C.   Hıristiyanlığa göre Tanrı; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh olmak üzere üçlü bir görünüm sergilemektedir. Hıristiyanlığın temelini oluşturan teslis, inanç esaslarının da özünü oluşturmaktadır.

S.   MİSYONERLİK NE DEMEKTİR? MİSYONERLİK FAALİYETLERİ NASIL GENİŞLEMİŞTİR?
C.   Yayılmacı özelliği bulunan ve bunun için sistematik çaba sarf eden her din için kullanılmakla birlikte, daha çok Hıristiyan yayılmacılığını ifade etmekte kullanılan bir kavramdır. İncillere göre İsa tebliğ süresi boyunca devam ettirdiği Yahudiler dışındaki toplumlara yönelik tebliğ tutumunu çarmıhta ölüp dirildikten sonraki dönemde değiştirmiş ve göğe yükselmeden hemen önce havarilerine, gidip bütün milletleri taraftar edinmelerini ve onları Baba, Oğul ve Ruhu’l - Kudüs adına vaftiz etmelerini emretmiştir.

S.   HIRİSTİYANLIĞIN İLK MİSYONERİ KİMDİR? MİSYONERLİĞİN AMACI NEDİR?
C.   Hıristiyanlığın ilk misyoneri: Pavlus’tur.
   Misyonerliğin amacı: Bütün dünyayı Hıristiyanlaştırarak İsa Mesih’in ikinci gelişine hazır hale getirmektir. Zira Hıristiyanların anlayışına göre yeryüzünden kötülük ve günahların kaldırılması, İsa’nın ikinci defa gelip Tanrı Krallığı’nı kurmasıyla gerçekleşecektir.

S.   HIRİSTİYANLIĞIN İNANÇ ESASLARI NASIL OLUŞMUŞTUR?
C.   Kilise Babaları, ikinci yüzyıldan başlayarak özellikle dördüncü ve besinci yüzyıllarda, konsillerde ortaya konan öğretilerin de katkısıyla teslisin (üçlü Tanrı anlayışının) unsurları etrafında şekillenen birtakım kredolar oluşturmuş ve zaman inanç esasları belirlenmiştir.

S.   HIRİTİYANLIĞIN EN ESKİ KREDOSU (CREDO: İMAN BEYANNAMESİ) HANGİSİDİR?
C.   MS II. Yüzyılın sonları ile III. yüzyılın baslarında ortaya çıkan Eski Roma Kredosu’dur.

S.   ORTODOKS KİLİSESİ HANGİ KREDOLAR’I EN YETKİN KREDO OLARAK KABUL ETMEKTEDİR?
C.   İznik - İstanbul Kredosu ’nu en yetkin Kredo olarak kabul etmektedir.

S.   KATOLİK DÜNYASINDA YAYGIN OLARAK KULLANILAN KREDO HANGİSİDİR?
C.   Havariler Kredosu ’dur.

S.   HAVARİLER KREDOSU ‘NUN ÖZGÜN HALİ NASILDIR?
C.   Havariler Kredosu ’nun özgün hali şu şekildedir:
1.   Ben Tanrı’ya, kudretli Baba’ya,
2.   Ve O’nun biricik oğlu Rab İsa’ya,
3.   Bakire Meryem ve Kutsal Ruh’tan doğmuş olduğuna,
4.   Platus zamanında çarmıha gerildiğine, öldüğüne ve gömüldüğüne,
5.   Üçüncü gün ölüler arasından dirildiğine,
6.   Göklere yükseldiğine ve Baba’nın sağında oturduğuna,
7.   Oradan, dirileri ve ölüleri yargılamak üzere ineceğine,
8.   Ve Kutsal Ruh’a,
9.   Kutsal, evrensel Kilise’ye ve azizlerle birliğe,
10.   Günahların bağışlanacağına,
11.   Ölülerin dirileceğine,
12.   Sonsuz hayata inanırım.
S.   HIRİSTİYANLIĞIN İNANÇ ESASLARI NEYE ŞEKİLLENMEKTEDİR?
C.   Hıristiyan inanç esasları, esas itibariyle teslisin üç unsuru, yani Baba Tanrı, Oğul Isa ve Kutsal Ruh üzerinde şekillenmektedir.

S.   HIRİSTİYANLIK TESLİS UNSURLARI HAKKINDA BİLGİ VERİNİZ?
C.   Hıristiyanlığa göre teslis bir Tanrı’nın üç kişilikte, yani Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’ta bulunmasını ifade etmektedir İncillerin birçok yerinde “baba” olarak adlandırılan Tanrı’dan, bedenleşen ve İsa’da yasayan Tanrı Kelâmı’ndan, “Kutsal Ruh” denilen Tanrı’nın güçlü ve içkin mevcudiyetinden bahsedilmektedir.

S.   TESLİS KAVRAMINI İLK DEFA KİM KULLANMIŞTIR?
C.   İlk defa 180 yılında, Antakyalı Teofilos (Theophilus) kullanmıştır.

S.   TESLİS KAVRAMI NASIL OLUŞTURULMUŞTUR?
C.   Hıristiyanlık tarihinde en ciddi tartışmalara ve bölünmelere neden olan teslisin unsurları konsillerde tartışılarak kademeli bir biçimde belirlenmiştir. Bu çerçevede önce, 325 İznik Konsilinde Baba Tanrı’nın yanında, Oğul İsa’nın da tanrılığı karara bağlanmıştır. Bu ikiliye, daha sonra 381 yılında İstanbul Konsilinde Kutsal Ruh’un tanrılığı da eklenerek teslis anlayışı oluşturulmuştur.

S.   HIRİSTİYANLIĞA GÖRE BABA TANRI İNANCI NASILDIR?
C.   Onlara göre Hz. İsa’nın da “baba” diye çağırdığı Tanrı ezelî, ebedî, her şeye gücü yeten, görünen veya görünmeyen her şeyin yaratıcısı, her yerde hazır ve nazır, merhametli, bağışlayıcı Yüce Varlıktır. O, doğmamış ve doğrulmamıştır. O’nun birliği, yüceliği, ilmi ve kudreti İncillerde de vurgulanmıştır.

S.   HİPOSTAZ KAVRAMI NEDİR? HIRİSTİYANLAR NİÇİN KULLANIŞLARDIR?
C.   Hıristiyanlıkta Tanrı’nın birliği inancı teslis inancından dolayı anlaşılmaz hale getirilmiştir. Hıristiyan din adamları bu durumu izah etmek için Grekçe “var olma tarzı” anlamındaki “hipostaz’’ kavramını kullanmışlardır. Kilise, Tanrı’nın üçlü doğasının, O’nun gerçek cevheriyle ilgili bir sır olduğunu, bunu anlamanın zor, ancak iman açısından bir gereklilik olduğunu vurgulamıştır.

S.   HIRİSTİYANLIKTAKİ OĞUL İSA İNANCI NASILDIR?
C.   Hıristiyan grupların hemen hepsi Tanrı Kelâmının, dolayısıyl...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın