|
Konu Başlığı: Ünite 2 Dinler Tarihi Gönderen: Safiye Gül üzerinde 20 Mart 2014, 16:20:30 2. ÜNİTE / DİNLER TARİHİ S. DİNLER TARİHİNİ NASIL TANIMLAYABİLİRİZ? C. Dinler Tarihi: Günümüzde mensubu bulunan veya bulunmayan bütün dinlerin tarihini, inanç, ibadet ve ahlak sistemlerini ve dini kurumlarını tarafsız olarak ele alıp inceleyen bir bilim dalıdır. S. DİNLER TARİHİNİN KONUSU NEDİR? C. Yeryüzünde var olmuş bütün dinlerdir. Dinler Tarihi, beşeri kültürün çeşitli halkalarında uzun zaman yaşamış ve daha sonra çeşitli nedenlerle ortadan kalkmış dinler de dâhil olmak üzere bugün yeryüzünde yaşamakta olan dinleri inceleme konusu yapar. Bu incelemede dinlerin doğuşlarını, gelişmelerini, birbirleriyle etkileşimlerini, karşılaştırmalı tarihlerini, inanç, ibadet ve ahlak sistemlerini, dini kurumlarını, kültürlerini ve mezheplerini ele alır. S. DİNLER TARİHİNİN METODU NEDİR? C. Dinler Tarihinin Temel Metodu: Tarihi - Karşılaştırmalı Metottur. Bu Bakımdan Dinler Tarihi’ne Karşılaştırmalı Dinler Tarihi de denir. Dinlerin doğuşu, gelişmesi, yok olması gibi konularda tarih metoduna başvurur. Felsefe gibi zihinsel kurgularla dini olguları yorumlamaya kalkışmaz. S. DİNLER TARİHİ, TARİHİ - KARŞILAŞTIRMA METODU DIŞINDA BAŞKA METOTLAR KULLANIR MI? C. Filoloji antropoloji, etnoloji, arkeoloji, mitoloji, sosyoloji ve psikoloji bilimlerinin verilerinden faydalanır. S. DİN BİLİMLERİ HANGİ ALT BİLİM DALLARINDAN OLUŞMAKTADIR? C. Din Bilimleri’nin alt bilim dalları: Dinler Tarihi, Din Fenomenolojisi, Din Sosyolojisi, Din Psikolojisi Din felsefesi, DİNLER TARİHİ: Dinlerin doğuşu gelişmesi inanç, ibadet ve ahlak sistemleri, kültler, mezhepler, dinlerin karşılaştırmalı tarihleri gibi konuları ele alır. DİN FENOMENOLOJİSİ: Dini fenomenlerin dışa akseden yönlerinden hareket ederek onların sınıflandırma ve isimlendirme işiyle ilgilenir. DİN SOSYOLOJİSİ: Din ile toplum arasındaki ilişkileri ve bu ilişkilerden doğan olguları, dini grupları inceler. DİN PSİKOLOJİSİ: Dinin fert üzerindeki etkilerini inceleme konusu yapar. Fertlerin dinden kaynaklanan tecrübe, his, ideal ve beklentileri gibi konular bu bilim dalının inceleme alanına girer. DİN FELSEFESİ: Başta tanrı inancı olmak üzere, dini inanç ve hükümlerin mantığını ve geçerliliğini ortaya koymaya çalışır. Bu alt bilim dallarından: Dinler Tarihi, Din Sosyolojisi, Din Fenomenolojisi ve Din Psikolojisi: Objektif (tarafsız) ve Deskriptif (tasvir edici) nitelikli bilim dallarıdır. Din Felsefesi: Değer biçen, yani dini fenomenleri doğruluk-yanlışlık bakımından değerlendiren yapısı itibariyle bu ilk dört bilimden ayrılır. Bu nedenle din felsefesini din bilimleri içinde görmeyenlerde bulunmaktadır. S. DİĞER DİNLERİ ÖĞRENMENİN İSLAM AÇISINDAN ÖNEMİ NELERDİR? C. Diğer Dinleri Öğrenmenin İslam Açısından Önemi: Genel kültür açısından Diğer din mensuplarıyla sağlıklı bir iletişim kurma Misyonerlik faaliyetlerini tanıma ve tedbir alma İslam’ı diğer din mensuplarına daha iyi anlatabilmek İslam’a karışmış hurafeleri tanıyıp tespit edebilmek Eksiklerimizi ve yanlışlarımızı tanımak İslam’ı günümüz şartlarında daha iyi yorumlamak ve yaşanır bir din haline getirmek Din hizmetlerini daha verimli hale getirmek S. DİNLER TARİHİ’NİN KUR’ANIN TEFSİRİYLE İLŞKİSİ NASILDIR? C. Dinler Tarihi Kur’ânın tefsir edilmesinde metod bakımından tefsir bilimlerine yardımcı olabilir. Her kutsal metinde olduğu gibi Kur’anı Kerim’de de bir takım yabancı arapça olmayan kelimeler bulunmaktadır. Tefsir usulünde buna Garibu’l kur’an denilmektedir. S. TEFSİRDEKİ İSRAİLİYAT’IN BİLİNMESİNDE DİNLER TARİHİ’NİN KATKISI OLABİLİR Mİ? C. Dinler tarihinin verilerinden faydalanarak tefsir kitaplarındaki İsraİliyat türünden hikâyelerin kökenleri belirlenebilir. Böylece Dinler Tarihi’nin sağladığı malzemeler vasıtasıyla Kur’an ‘daki bazı ayetler tarihi gerçeklere uygun olarak yorumlanabilir. Kur’an ‘daki bazı Ahkâm Ayetleri’nin anlaşılmasında da Dinler Tarihi verilerinin önemli katkısı olabilir. S. DİNLER TARİHİNİN HADİSLE İLİŞKİSİ NEDİR? C. Kur’an-ı Kerim’de olduğu gibi hadislerde de eski kavimlerden, bu kavimlerin başından geçen olaylardan ve inançlarından bahsedilmektedir. İnsanlık tarihinden geniş bir alanı araştırma ve inceleme konusu yapan Dinler Tarihi’nden elde edilen veriler yardımıyla bu tür hadisleri daha doğru yorumlamak mümkün olur. S. HADİSLERİN SIHHATİNİN TESPİTİNDE DİNLER TARİHİ VERİLERİNİN NE GİBİ KATKISI OLABİLİR? C. Dinler Tarihi’nin hadislerin sahih olup olmamasının tespit edilmesinde azımsanmayacak katkısı vardır. Kur’an-ı Kerim’in ruhuna ve genel olarak İslam’ın yapısına ters düşen bazı hadislerin kaynağını Dinler Tarihi verileri aracılığıyla tespit edebiliriz. Örnek: Meşru bir evlilik sonucu dünyaya gelmeyen bir çocuğun cennete giremeyeceği hadisi Kur’an ‘ın ve İslam’ın ruhuna aykırılık taşımaktadır. Dinler Tarihi verilerine göre bu hadis İsrailiyat’tandır. Bu hadis Yahudilik’ten geçmiş olabilir. S. DİNLER TARİHİ’NİN KELÂM İLE İLİŞKİSİ NEDİR? C. Kelam bilimi, İslam’ın itikadi esaslarını Kur’an-ı Kerim çerçevesinde sağlam bir temele oturtmaya çalışan bir bilimdir. Allah’ın sıfatları, vahiy, peygamberlik, ahiret, iman, adalet gibi konuları oluşturur. Tarihte Yahudi ve Hıristiyanların tartıştığı temel itikadi konular yüzünden tartıştığı ve mezheplere ayrılmışlardır. Kur’an-ı Kerim’de Allah, onların bu tartışmalarını ve hataya düştüklerini bildirmektedir. Müslümanları da onların bu durumlarından ibret almaları konusunda uyarmaktadır. Müslümanlarda tarihte itikadi konularda tartışmışlar ve mezheplere ayrılmışlardır. S. DİNLER TARİHİ VERİLERİ KELAM BİLİMİYLE UĞRAŞANLARA NE GİBİ KATKI SAĞLAR? C. Önceki ümmetlerin itikadi konulardaki yanılgılarının neler olduğu konusunda Dinler Tarihi, Kelam bilimiyle uğraşanlara birçok malzeme sunabilir. Ayrıca diğer din ve kültürlerden geçen ve İslam’ın yapısına uygun olmayan inançların kökeni hakkında bilgi verebilir. Kelamcılar bu malzemelerden hareketle sağlam, işlevi olan bir itikat sistemi ortaya koyabilir ve Allah’ın sıfatları Peygamberlik ve Vahiy, Allah-insan ilişkisi gibi önemli konurlarda çağın ihtiyaçlarına uygun yorum yapabilirler. S. DİNLERİ TARAFSIZ OLARAK İLK İNCELEYEN MÜSLÜMAN BİLGİNLER VE KİTAPLARI NELERDİR? C. Dinleri tarafsız olarak ilk inceleyen Müslüman bilginler ve kitapları: Ebu’l Meali-Muhammed b.Ubeydullah : “Beyan’ül Edyan” Biruni : “Asar’ul-Bakiye” ve “Kitabu’t Tahkik Ma li’l Hind” S. TÜRKİYE’DE DİNLER TARİHİ DERSİ NE ZAMAN OKUTULMAYA BAŞLANMIŞTIR? C. Türkiye’de Dinler Tarihi dersi: Daru’l-Fünun (Edebiyat fakültesi 1874): Tarihi Umumi ve Din Esatiril-Evvelin II. Meşrutiyet’ten sonra Ulûm-u Şeriyye ders programında 6 saat “Tarih-i Din-i İslam” ve “Tarih-i Edyan” dersleri birlikte yer almıştır. S. DİNLER TARİHİ GÜNÜMÜZDE HANGİ EĞİTİM KURUMLARINDA OKUTULMAKTADIR? C. 1982 yılında Yüksek İslam Enstitüleri ilahiyat fakültesine dönüşmüştür. Bu fakültelerin sayısı yirmiyi geçmiştir. İlahiyat fakültelerinde Felsefe ve Din Bilimleri Bölümüne bağlı olan bir Dinler Tarihi anabilim dalı bulunmaktadır. Bu ana bilim dalı Dinler Tarihi, Mukayeseli Dinler ve Din Fenomenojisi bilim dallarından oluşmaktadır. Lisans seviyesinde Dinler Tarihi ve seçmeli olarak günümüzde Dinlerarası İlişkiler dersleri okutulmaktadır. S- OSMANLI’NIN SON DÖNEMİNDEN GÜNÜMÜZE KADAR DİNLER TARİHİ ALANINDA YETİŞMİŞ BİLİM ADAMLARI VE KİTAPLARI NELERDİR? C- Osmanlı’nın Son Döneminden Günümüze Kadar Dinler Tarihi Alanında Yetişmiş Bilim Adamları Ve Kitapları: 1. Ahmet Mithat Efendi, Tarih-i Edyan,1911 2. Mahmud Esad B.Emin Seydişehir, Tarih-i Edyan,1912-1915 3. Es’ad Tarih-i Edyan,1912 4. Şemşettin Günaltay, Tarih-i Edyan 1922 5. H.Ömer Budda. Dinler Tarihi,1935 6. Ömer Rıza Doğrul, Yeryüzünde Dinler Tarihi,1947 7. Annamarie Schimmel, Dinler Tarihine Giriş,1955 8. Mehmet taplamacıoğlu, Karşılaştırmalı dinler tarihi,1966 9. Hüseyin G. Yurdaydın-Mehmet Dağ, Dinler Tarihi,1978 10. Ahmet Kahraman, Dinler Tarihi,1984 11. Ekrem Sarıkçıoğlu Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi,1983 12. Günay Tümer-Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi,1997 13. Şaban Kuzgun, Dinler Tarihi,1998 14. Mehmet Aydın, Dinler Tarihine Giriş, |