Kişi Ne Yediğini Bilmeli

Cafer Bekiroğlu


Marifetnâme’den şunu anlıyoruz ki; Bir insanın tabiatı kuru veya rutubetli, sıcak veya soğuktur. Aldığı gıdalar ya kuruluğu ve soğukluğu ya da  sıcaklığı ve rutubeti artırıcı özelliktedir. Bu itibarla bilinçli bir insan kendi mîzâcını tanımalı, aldığı ilaç gıdaların baskın özelliklerini bilmeli ve bütün bunları mevsimleri gözeterek tüketmelidir. Biz burada bazı gıdalara dair seçtiğimiz bilgileri özetleyerek veriyoruz:

Ispanak: birinci derecede soğuk ve nemlidir. Gıdası iyidir. Akciğer ve göğse faydalıdır. Karnı yumuşatır; sırt ağrılarını giderir.

Soğan: İkinci derecede kurutucu, üçüncü derecede ısıtıcıdır. Aynı zamanda ayrıştırıcı ve yumuşatıcıdır. Damar ağızlarını açar. Tohumu ezilerek cüzamlıya yağı sürülse hastalığı giderir. Tuz ile siğili söker. İtidal üzere yenmesi mide ve iştihaya kuvvet verir. Pişmiş soğan faydalıdır; idrarı söktürür, tabiatı yumuşatır, zehir kokularına karşı faydalıdır. Yara üzerine sarılsa, ağrı ve sızısını giderir.

Yumurta: En iyisi yağ içinde yarım pişirilen tavuk yumurtasınıdır. Yumurtanın katı pişmişi boş ve faydasızdır. Ancak sarısı hararete ve beyazı soğukluğa pek fazla meyillidir. Beyazı, yüze sürülse, güneş ışıklarına ve ateş sıcaklıklarına karşı koruyucudur. Sarısı, bal ile karıştırılıp yüzdeki bozukluklara ve çillere sürülse onları giderir. Yumurta et kuvvetindedir ve onun en kıymetli yeri sarısıdır.

Ceviz: Birinci derecede kurutucu, ikinci derecede ısıtıcıdır. Baş ağrısı yapar. Hazmı zor, harareti çoktur. Ağızda sivilceler oluşturabilir. Bal ile yendiğinde mide üşütmesine faydalıdır.

Darçın: Üçüncü derecede hararet verici ve kurudur. Hoş ve çekicidir. Tıkanıklıkları açar. Yağı parlatıcı, ayrıştırıcı ve zayıflatıcıdır. Yüzdeki kızartılara, çillere ve titremeye faydası vardır. Baş ve göğüs ağrılarına faydalıdır. Üşütmeye bağlı nezleyi ve kuru öksürüğü giderir. Mideyi kuvvetlendirir, kalbi ferahlandırır. Karaciğer tıkanıklıklarını açar. Böbrek ve rahim ağrılarına faydalıdır. Göz kararmasına ve katarakta iyi gelir.

İncir: Tazesi az rütûbetli ve sıcaktır. Çok suyu ve gıdası vardır. Midede hemen sindirilir. Bütün meyvelerden daha besleyicidir. Çekirdekle kabuk arasındaki kısmı yaraları ve ülserleri olgunlaştırıp yumuşatır. Harareti teskin eder. Hastalıkla bozulan rengi düzeltir. Macunu, büyük çıbanları olgunlaştırır, irinlerini çıkartır. Müzmin öksürüğü giderir. Akciğere ve göğse faydalıdır. Karaciğer tıkanıklıklarını ve dalak, böbrek ve mesaneyi açar. Özellikle badem ile veya ceviz ile yenmesinin faydası çoktur. Lâkin ağır yiyeceklerle incir yemek iyi değildir. İncirin sirkeli su içinde kaynatılmışından üç sabah, aç karnına üçer adet yiyen, hummadan yani ateşli hastalıktan ve safradan kurtulur.

Buradan İbrahim Hakkı Hazretleri’nin insana kendi kendinin doktoru olmayı tavsiye ettiğini düşünebiliriz. Çünkü o okuyucusuna öncelikle kendi bünyesini tanımayı, sonra gıda ve ilaç olarak aldığı besinlerin özelliklerini bilmeyi ve bunları yerli yerince kullanmayı tavsiye ediyor. Koruyucu hekimliğin ana ilkelerine riayeti işaret ediyor. En sonunda diyor ki: “Bütün ilaç ve gıdalar Cenâb-ı Hakk’ın izniyle tesir eder. Aslında eşyaya tesir gücünü bahşeden Müsebbibü’l-Esbâb’dır ki, her şeye fayda ve zarar veren O’dur.”
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın