Kıyamette Sorgulama

Her insan yaşadığı ana şahitlik edebilir, ancak bazı insanlar henüz yaşamadıkları ama gelecekte yaşayacaklarına inandıkları anlara şahitlik eder Bizler, geleceği bilemeyiz ancak gelecek ile ilgili öngörüde bulunabiliriz Bunun yanı sıra, zaman ve yer kavramının dışında olan bir varlıktan, gelecek ile ilgili bazı bilgilere sahip olabiliriz Böylece, gelecek ile ilgili bilgiler ışığında yaşadığımız ana anlamlı bir yön verebiliriz
Yaşayan her insanın bir gün öleceği ve öldükten bir süre sonra, bir daha ölmeyecek bir beden ile tekrar dirilişe geçeceği ve yaşantısı ile ilgili hesap vereceği konusunda yeterli kanıtlar mevcuttur Sorgulama ve hüküm günü olarak da tarif edilebilen ‘kıyamet günü’ hakkında çok sayıda güvenilir bilgiye ulaşılabilir Kıyamet günü ile ilgili kapsayıcı bir haberde, insanın dört konudan sorgulanmadıkça, ilahi mahkemeden ayrılamayacağı belirtilir[1] Konu ile ilgili kapsayıcı haber Tablo 1’de özetlenmiştir
Tablo 1: Kıyamet günü insanın sorgulanacağı 4 konu

1
ömür sorgulaması; örneğin, ömrünü nerede geçirdin veya vakitlerini nasıl değerlendirdin?

2
ilim ve amel sorgulaması; örneğin, önemli konuları öğrendin mi veya uygulamalar mevcut bilgi ile uyumlu mu?

3
iktisat sorgulaması; örneğin, parayı nereden kazandın veya paranı nerelere harcadın?

4
beden ve sağlık sorgulaması; vücudunu ne uğurda, nerelerde veya nasıl yıprattın?
Sorgulama konusu olan dört konunun sıralamasına dikkat edilecek olursa, insana verilen en önemli sermayenin ömrün yapıtaşı olan ‘boş vakit’ olduğu anlaşılabilir İlaveten, başka bir öğretici haberde, dört konunun ikisi olan sağlık ve boş vakit, insanların değerlendirmekte aldandığı nimetler olarak ifade edilmiştir[2] Çünkü bu iki nimet, ilim veya para gibi belirli bir performans sonucu değil, hali hazırda insana verilmiştir Dolayısıyla, ölene kadar ömrün kıymeti ve hastalanana kadar sağlığın kıymeti genellikle göz ardı edilir Hâlbuki hali hazırda verilen bu iki nimet olmadan, belirli bir performans sonucu elde edilen diğer iki nimetten istifade edilemeyeceği açıktır İlimden kastedilen, kişiyi ilgilendiren spesifik ilim (ilm-i hal) olmalıdır ki bu konuda cinsiyet ayrımı söz konusu değildir Kapsayıcı haberde ilme teşvik edilmektedir ancak ilim öğrenmenin yeterli olamayacağı, ilme uygun davranış ve uygulamaların ilim öğrenmenin kaçınılmaz sonucu olması gerektiği vurgulanmıştır İktisat konusunda, kazanılan paranın yalnızca helal (serbest) veya haram (yasak) yollardan olup olmadığı değil, helal yollara sarf edildiği takdirde israf veya cimrilik edilip edilmediği de sorgulanacaktır


Referanslar [1] Ebu Berze (ra) rivayet ediyor; Rasulullah (sav) buyurdu: ‘…Kıyamet günü, dört konudan sorgulanmadıkça, kulun ayakları (ilahi mahkemeden) ayrılamaz: ömründen, ömrünü nerede harcadığından ilminden, ilmi ile amel edip etmediğinden malından, nereden kazanıp nerelere harcadığından bedeninden, bedeni nerede (ve nasıl) yıprattığından…’ Tirmizi, Kıyamet 1
[2] Abdullah ibnu Abbas (ra) rivayet ediyor; Rasulullah (sav) buyurdu: ‘…Sağlık ve boş vakit, insanların değerlendirmekte aldandığı iki (önemli) nimettir…’ Buhari, Rikak 1



alıntıdır