> Forum > ๑۩۞۩๑ İslami İlimler Dunyası ๑۩۞۩๑ > Dini Konular > Dini makale ve yazılar  > Günde Beş Vakit
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Günde Beş Vakit  (Okunma Sayısı 766 defa)
03 Kasım 2010, 18:42:44
Zehibe

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 31.681



Site
« : 03 Kasım 2010, 18:42:44 »



Günde Beş Vakit

Prof. Dr. İsmail Lütfi Çakan


Mişkâtü’l-Mesâbîh’in Namaz bölümünün hemen başında Ebû Hüreyre radıyallahu anh’ten rivayet edilen ikinci hadiste Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz sahâbîlere hitaben şöyle buyurmuştur:

- “Ne dersiniz, birinizin evinin önünde günde beş kez yıkandığı bir dere olsa, o kişide kirden pastan bir iz kalır mı?” Onlar;

- Hayır, onda kirden pastan hiçbir iz kalmaz, dediler. Bunun üzerine Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem;

- “İşte beş vakit namazın konumu budur. Allah, beş vakit namaz sebebiyle hataları temizler”1 müjdesini vermiştir.

Hadis, Câbir b. Abdillah radıyallahu anh’ten düz bir tespit ve teşbih cümlesi halinde “Beş vakit namaz, herhangi birinizin kapısı önünden akan ve her gün içinde beş kez yıkandığı suyu gür bir dereye benzer”2 diye de nakledilmiştir.

***

Gerekçe

İslâm tarihinde beş vakit namazın farz kılındığı, “kâinat kitabının Hz. Peygamber’e gerçek yönleri ve bütün hikmetleriyle gösterilip öğretildiği” Mi’rac olayının yıldönümünü idrak edeceğimiz şu günlerde Mi’rac‘ın baş hediyesi ve mü’minler için aslında bizzat mirac demek olan namaz ile ilgili bir hadîs-i şerîf üzerinde düşünmek herhalde isabetli olacaktır. Süleyman Çelebi merhumun dile getirdiği mi’rac-namaz ilişkisi ne kadar güzel ve anlamlıdır:

“Sen ki mi’rac eyleyip ettin niyaz

Ümmetin mi’racını kıldım namaz!”

Biz biliyoruz ki Hz. Peygamber için hicret ile başlayacak ğurbet ateşinden önce vuslat neş’esinin lütfedildiği olayın adıdır Mi’rac. Aynı durumun bize ait uygulaması demektir namaz. Nitekim bir rivâyette es-Salâtü gurbânun = Namaz Allah’a yakınlıktır” buyrulmaktadır.”3

Yöntem

Tebliğ, eğitim-öğretim, bilgilendirme ve bilinçlendirmenin hiç kuşkusuz çok değişik yol ve yöntemleri bulunmaktadır. Bu yöntemlerin tamamını Hz. Peygamber’in sünnetinde farklı ve ilginç örnekleriyle bulmak mümkündür. Çünkü Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, kendi ifadesiyle “muallim ve davetçi olarak gönderilmiştir.”4

Soru sormak suretiyle muhatapların dikkatini çekmek, onlarla diyalog kurmak ve soyut/mücerret gerçekleri somut/müşahhas hale getirmek yöntemi, anlamayı büyük ölçüde kolaylaştırmaktadır. Hadisimizde günde beş vakit edâ edilen namaz ibâdetinin kılanlara sağladığı mânevi temizlik ve arınma, bir derede günde beş kez yıkanan kişinin maddi açıdan elde ettiği temizliğe benzetilmiştir. Gerçekleşen mânevî arınma, böylece âdetâ gözle görülür hale getirilmiş olmaktadır.

Burada hemen işaret edelim ki Peygamber Efendimizin bazı özel konular dışında hemen her alandaki beyânları, muhataplar kitlesinin genelinin kolaylıkla kavrayabileceği açıklıktadır. Yeter ki biz, onun açıklama ve davranışlarında, Allah’ın resûlü Hz. Muhammed’i arayalım, onu görmeye çalışalım.

Hz. Peygamber’in bu hadisteki yöntemi, zaman içinde ulemâ tarafından te’lif/kitap yazım yöntemi olarak uygulanmıştır. Özellikle halkı bilinçlendirmeye yönelik olarak kaleme alınan hadis kitapları, hemen her konuya o konunun faziletini/üstünlüğünü vurgulayan hadis-i şeriflerle başlatılmıştır. Önemi kavranan konunun daha bir istek ve kolaylıkla yaşanacağı umudu, bu uygulamada etkili olmuş gözükmektedir. Sünnet’i günlük hayata temel kılma düşüncesi ile tasnif edilmiş olan Mesâbîhü’s-sünne ve onun üzerinde gerçekleştirilmiş bulunan Mişkâtü’l-Mesâbîh’te de bu uygulamayı açıkça görmekteyiz. Hadisimiz, sözünü ettiğimiz bu uygulamanın bir sonucu olarak Namaz bölümünün hemen baş kısmında ikinci rivayet olarak yerini almış bulunmaktadır.

Anlam

Hadisimizde geçen hatalar (hatâyâ) ifadesi, İslâm bilginleri tarafından “küçük günahlar” olarak anlaşılmış ve yorumlanmıştır. Hakkında açıklanmış ceza (had) bulunan “kebîre” diye bilinen büyük günahlar, bu “hatalar”ın dışında tutulmuştur. Nitekim Mişkâtü’l-Mesâbîh’te hadisimizden önceki rivayette, “büyük günahlardan sakınıldığı takdirde” beş vakit namazın, aralarda işlenecek küçük günahlara kefâret olduğu bildirilmiştir. Yine aynı şekilde hadisimizi takiben yer verilmiş olan iki sahih hadiste de bu durum açıkça ortaya konulmuş bulunmaktadır. Hatta bu hadislerin birincisinde Hud Sûresinin “Gündüzün iki yanında ve gecenin gündüze yakın saatlerinde namaz kıl. Şüphesiz iyilikler kötülükleri giderir..” anlamındaki 114. âyetinin de işlenen bir “hata” üzerine nâzil olduğu ve “iyiliklerin kötülükleri gidereceği hükmünün “bu tür hatalar işleyecek bütün ümmet fertleri hakkında geçerli” olduğu Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem tarafından bildirilmiştir.5

Ayrıca küçük günahlardan arınma imkan ve bilinci, müminlerde büyük günahları işlememe iradesini de geliştirip güçlendirir. “Sana indirilen kitabı oku ve namazı kıl. Şüphesiz ki namaz hayasızlıktan ve kötülükten alıkoyar. Allah’ı anmak elbette en büyük ibâdettir…”6 âyeti, bu gerçeği ortaya koymaktadır.

Namaz ibâdetinin müminlerin hayatındaki etkisi açısından bu hadîs-i şerîf son derece dikkat çekici bir gerçekliği yansıtmakta, fevkalâde güçlü bir kulluk teşvikini ihtiva etmektedir. Bizim için mi’rac, bu teşvike uyup söz konusu gerçekliği yakalayabilmek olsa gerektir.

Özellikle içinde bulunduğumuz üç aylarda bu gerçekliği ve teşviki düşünmek ve gereğini yerine getirmek için gayret göstermek, hiç kuşkusuz en isabetli ve akıllıca bir hareket olacaktır.

Okudukça ayrı ve derin bir heyecan duyduğum, büyük ümitlere kapıldığım bu hadîs-i şerîf, âdetâ bir can simidi gibi mevcut kirli hayatı paylaşan müslümanlara ne büyük müjdedir.

Netice

Kulluk gereği olan ibâdetleri ve özellikle namazı anlamakta güçlük çekenler, herhalde bu hadîs-i şerîfi kavramaları halinde kayıplarının ne denli büyük olduğunu da fark edecek ve tembelliklerine yanacaklardır.

Öte yandan namazını düzenli olarak kılanların böyle bir şansı kullandıkları bilinci içinde olmaları, hem sevinmelerine hem de ibâdetlerinden haz almalarına vesile olacaktır. Bir tür alışkanlık haline gelmiş, bir başka ifadeyle otomatikleşmiş bir kulluk uygulaması, bilinç/şuur noksanlığı yüzünden zevksizleşebilir. Bu sebeple hem namazlı-niyazlı müslümanların hem de özelde namaz, genelde kulluk kusuru bulunanların bu hadîs-i şerîfteki peygamber tespit ve muştusunun şuuruna varmaları gerekir. “Bir derede günde beş kez yıkanmak” diye kendi kendilerine sürekli telkinde bulunmaları, hem kulluk pratiği hem de dinî dirilik bakımından bir çok şeyi değiştirecek ve geliştirecektir.

Dipnotlar: 1) 1 Buhârî, Mevâkît 6; Müslim, Mesâcid 283; Tirmizî, Emsâl5; Nesâî, Salât 7; İbn Mâce, İkâmet 193. 2) Müslim, Mesacid 284. 3) Bk. Ahmed b. Hanbel, Müsned, III, 321. 4) Konu ile ilgili örnekler için bk. Ebû Ğudde, er-Resûlü’l-muallim ve esâlîbuhu fi’t-ta’lîm. (Çeviri, E. Yıldırım, Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed ve Öğretim Metodları, İstanbul, 2001. 5) Bk. Buhârî, Mevâkît 4; Müslim, Tevbe 39. 6) El-Ankebût (29), 45.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Günde Beş Vakit
« Posted on: 29 Mart 2024, 07:34:23 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Günde Beş Vakit rüya tabiri,Günde Beş Vakit mekke canlı, Günde Beş Vakit kabe canlı yayın, Günde Beş Vakit Üç boyutlu kuran oku Günde Beş Vakit kuran ı kerim, Günde Beş Vakit peygamber kıssaları,Günde Beş Vakit ilitam ders soruları, Günde Beş Vakitönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes