Fesad zamanında sünnete sarılmak

Fesad Zamanında Sünnete Sarılmak

İslam’da, ibadet, yaşayış ve inanış kaidelerini belirleyen iki ana kaynak vardır. Bunlardan birincisi Allah’ın kitabı olan Kuran-ı Kerim, diğeri de Rasulullah(s.a.v.) Efendimizin sünnetidir. Bu iki kaynak bir arada değerlendirilmediği zaman, İslam kaideleri tam olarak anlaşılmadığı gibi, onların yaşanması da mümkün değildir. Bunun için birçok ayeti kerimede Allah’a ve Peygamber’ e itaat ardı ardına zikredilir. “Kim, Peygamber’e itâat ederse Allah’a itâat etmiş olur…’’1

“Allah’a ve elçisine itaat edin ki merhamet olunasınız.”2

Aynı zamanda Hz. Peygamber (s.a.v.)’in, dînî yaşayışı belirlemede yetkisi olduğu da muhakkaktır. Bununla ilgili olarak şu ayeti kerime Rasulullah (s.a.v.)’ın bu yetkisine işaret etmektedir:

“Peygamber size ne verdiyse onu alın, size neyi yasakladıysa ondan da sakının…’’3

Efendimiz (s.a.v.) ise konuyla ilgili olarak şöyle buyurmaktadır: “Size iki şey bırakıyorum ki, onlara tutunduğunuz müddetçe asla dalâlete düşmezsiniz: Allah’ın kitabı ve Peygamberi’nin sünneti.’’4

Sünnet, kelime olarak, yol, prensip, gidiş manalarına gelmekle birlikte terim olarak, Hz. Peygamber (s.a.v.)’in söz, fiil ve onayladıkları demektir. Bu tanımlamadan da anlaşılacağı üzere sünnet, aslında bir yaşama tarzıdır. İslam’ı en güzel şekilde yaşamak sünnetle mümkündür. Çünkü sünnete tabi olmak, güzel bir şahsiyet ortaya koyarak, insanların kendisinden emin olduğu bir kimse olmayı sağlar, bununla birlikte bir hayat tarzı belirler. Bu hayat tarzında, kendisi için istediğini başkası için istemek vardır, yolda insana eziyet veren bir şeyi kaldırmak vardır, selamlaşmak var, yetimin başını okşamak vardır, garibi, fakiri gözetmek vardır, yemek adabından tutun da oturup kalkma adabına kadar, Müslüman şahsiyeti oluşturmanın ilkeleri vardır. Bunun için Efendimiz (s.a.v.), “Kim benim sünnetimden (hayat tarzımdan) yüz çevirirse, benden değildir”5 buyurarak kendisinin bir hayat tarzı sunduğunu ifade eder. Bu hayat tarzına uymak karşılığında ise güzel bir Müslüman olarak yaşayıp cennete kavuşmak var. Cennete nail olmak ve kötü akıbetten uzaklaşmak ta sünnetin önemini kavrayıp, onu bir hayat ölçüsü haline getirmekle gerçekleşecektir. Bunu Efendimiz (s.a.v.) şöyle izah etmektedir: “Ümmetimden herkes Cennet’e girecektir, girmemekte direten müstesna.” Ashab: “Girmemekte direten kimdir yâ Resûlallah?” diye sordular Allah Resûlü şu cevabı verdiler: “Bana itaat eden Cennet’e girer; bana isyan edense Cennet’e girmemekte inat ediyor demektir’’6

İnsanın zaman zaman “fesat” ortamına sürüklendiğini söylemek yanlış olmasa gerektir. Fesad’ın kaynağı insanın bizzat kendisidir. İnsanlardaki bozulma ve yoldan çıkma ile birlikte, yaşanılan zaman dilimi de kendiliğinden bu sürecin içerisine girerek, bu tanımlamayla nitelenir. Aslında zaman, insan varlığına verilmiş büyük bir nimettir. İnsan, bu nimeti kendi hayrına, İslam ile birlikte tezyin ettiğinde saadet zamanı haline getirebilmekte, ama nefsanî heves ve arzularının esaretiyle birlikte yaşanılmaz hale getirdiğinde ise fesad zamanı nitelemesine layık görebilmektedir. İşte bu yüzden insanların bozulma yaşadığı-saptığı zaman dilimine “fesad zamanı” adı verilir. Fesad ise dini hakikatlerin saptırılması, hak ile batılın birbirine karıştırılması ve insanların haktan uzaklaşması anlamlarına gelmektedir. Asr suresinde, aslında zamanın kutsal bir ilahi vergi olduğu, ama bu lütfu, insanın hüsranlığı veya saadeti için kullanabileceğinden bahsedilmektedir. Fesad zamanı da insanların çoğunlukla hüsranlıkla sonuçlandırdığı bir zaman dilimi olmaktadır. Bunu Asr Suresi şöyle beyan etmektedir: “Asr’a yemin olsun ki, muhakkak insan hüsran içerisindedir. İman edip salih amel işleyen, hakkı öneren ve sabrı tavsiye eden müstesna.”

Aslında fesad zamanı bir kırılma anıdır. İmanla inkarın çarpıştığı, eğrilik ile doğruluğun mücadele ettiği, haksızlık ile adaletin karşı karşıya geldiği, kötü ile çirkinin yüzleştiği bir kırılma noktası. İşte bu noktada insan bir seçimde bulunması gerekiyor. Bir tarafta nefsanî arzulara hitap eden süslü, makyajlı, pudralı, yapay bir yol. Diğer tarafta asil, gerçek, doğru, tabii, ileriye götüren bir yol. Bir tarafta insanı hüsrana sürükleyen diğer tarafta mutluluğa, huzura sevk eden bir yol. Müslümanlar için fesad zamanı bir imtihan dilimi olmaktadır. Dine sadakatinin, Kuran’a bağlılığının, Sünnet’e sarılışının bir imtihan dilimi. Hz Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bu imtihanın önemi sadedinde “Ümmetimin fesada uğradığı zamanda kim benim sünnetime sarılırsa, yüz şehidin sevabını kazanabilir.’’ buyurmaktadır. Çünkü sünnet ifade edildiği üzere bir şahsiyet inşa eder. Müslüman şahsiyetinin azaldığı, kokuşmuşluğun, bozulmuşluğun, asimilasyonun gündemde olduğu, zaman diliminde sünnet ile birlikte bir duruş sergilemek, çöplüğün içerisinde filizlenen, gül olmaktır. Bu bakımdan ufacık bir sünnet dahi olsa, o hafife alınmamalı, Müslüman kimliğimizi oluşturacağı düşüncesiyle bütün sünnetlere sarılmak ana düsturumuz olmalıdır. Ne mutlu, fesad zamanında sünnete sarılıp, bir gül gibi insanlığa nazar edenlere.

Sami Büyükkaynak

Dipnotlar: 1) Nisa, 4/80. 2) Nur, 24/52. 3) Haşr, 59/7. 4) Muvatta, kader 3. 5) Buhari Nikâh 1; Müslim Nikâh 1. 6) Buhârî, İ’tisâm 2 ; Ahmed b Hanbel, el-Müsned, 2/361.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın