> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Çeşitli Konularda Eserler > Din Psikolojisi > Dini tecrübe alanları
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Dini tecrübe alanları  (Okunma Sayısı 2380 defa)
11 Kasım 2010, 12:07:04
Safiye Gül

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 15.436


« : 11 Kasım 2010, 12:07:04 »



5- Dinî Tecrübe Alanları
 

Dinî tecrübeye konu olan Allah ya da Kutsal Varlık, duyularla algılanamayan, tabiatüstü, aşkın bir mahiyette olduğuna göre, O'nun insan tecrübesi içerisinde kavranması nasıl mümkün olacaktır.. Şüphesiz ki, insanın idrak yapısı Allah'ın mahiyetini kavrayamaz; ancak, görünmez bu Yüce Varlığın belirti ve tezahürlerini, insanın değişik tecrübe alanla­rı içerisinde tanımaya imkân veren yolların varlığı da bir gerçektir. İnsanı, Allah'ın varlığı hakkında ha­berdar ve bilgili kılmaya imkân veren “ilâhî işaret­ler”, “kutsal” kavramıyla nitelendirilir. O halde kutsalın tecrübesinin yapıldığı bu alanlar nelerdir?.. [241]

 
a) Varoluş Tecrübesi :
 

Bu, derinlik hâlinde in­sanın kendi boyutlarını kavramasıdır. İnsanın kendi gerçeği üzerine eğilmesi durumunda bir veri olarak tecrübe edilir. Kutsal olarak tecrübe edilen insanın kendi varoluşunun derinliğinin şuuru için­de, görünüş itibariyle birçok kutupluluk mevcuttur. Kendi kendinin duygusal algısı bizzat kendisi üzeri­ne kıvrılabildiği gibi, fakat aynı zamanda kendi ken­disinin temelinde bütünüyle varoluşta içkin olma­yan, onu aşan bir kutsalın mevcut olduğu şuuruna da yol açabilmektedir.

Bu tecrübenin gidiş yolu şu şekilde cereyan et­mektedir: Kendi varoluşunun temelini araştıran insan, kendiliğinde varoluşun hiçbir mükemmellik ve dayanıklılık taşımadığını hisseder. Varoluş, ona sebep olan ve dinî geleneğin “Allah” diye isimlendir­diği, hiçbirşeye benzemez, tamamen başka varlığın ufku üzerinde çözülür. Bu tecrübede varoluş, esas itibariyle “iyi” olarak gözükmektedir. Varoluşun de­ğişiklikleri, tezatları, tutarsızlıkları içinde insan, herşeye rağmen anlamlı bir süreklilik bağı bulmak­tadır. Netice itibariyle, varoluşun bir lütuf ve armağan olarak algılanması, insanı Allah'a bağlayan bir temel tecrübe olmaktadır. “Nefsini bilen Rabbini bilir” hikmetinin ifade ettiği kadar, bazı tecrübî araştırmalarda  da [242],   benlik  tecrübesinden Allah tecrübesine giden biryol olduğu müşahede edilmek­tedir. Bu yolda, psikolojik olarak kendilik tecrübesi (experience de soi), Allah tecrübesine zarurî olarak birleşmektedir. Ancak, gerçek bir dinî tecrübe için, tecrübe öncesi bir ruhî duygusallık değil, fakat in­sanın manevî varlığı sonuca götürücü olmaktadır. İnsan kendisini sınırlı ve bağımlı bir varlık olarak tanıdığı zaman, böylesi yoğunluğa ulaşıldığı anlar­da, kendi varlığını herşeyin sebebi ve kaynağı olan Allah'la ilişkili bir varlık olarak tecrübe eder. [243]

 
b) Tabiat Tecrübesi :
 

Tabiat olayları ve kâinattaki muhteşem nizam ve güzellik, başlangıç­tan beri insanları etkilemiştir. Tabiat, hem esirgeyen ve bağışlayan, hem ezici ve yıkıcı, hem kurtarıcı ve öldürücü, kısacası Kutsal'm bütün vasıflarını taşı­yan, anlaşılması son derece güç esrarengiz bir kuv­vet olarak algılanmıştır. Tabiattaki bu intizam ve insan ruhunu etkileyen bu kudret, eski devirlerde insanı kutsala götüren bir rehber olmuştur [244]. Bu­nunla birlikte, son asırlarda müşahede edilen tekno­lojik gelişmeler ve dinî hayatın gerileyişi, bu ikisi arasında zaruri bir ilişkinin varlığı görüşüne yol açtı. Bir bakıma, teknolojik gelişmelerin dünyanın kut­sallığı algısını ortadan kaldırdığı, ileri sürülür oldu. Sosyologlar, çağımıza mahsus teknisyen zihniyet ile ateizm arasında sıkı bir ilişki buldular [245]. Böylece, akılcılığın gelişmesiyle dinin, kutsal duygusu içinde­ki temelinden mahrum kaldığı ileri sürülmektedir. Fakat kutsalın tecrübesi konusundaki müşahedeler, bu tezin sistematik gözlemlerle desteklenmediği­ni göstermektedir. İkbâl'in isabetle belirttiği gibi, esasen batılı bilim adamlarının yaptıkları kutsal-kutsaldışı ayırımı suni bir ayırımdır. Çünkü, kutsal-dışı, hususiyetle dinî olan şeyle çelişki içinde olarak mevcut değildir. Kutsaldışı diye birşey yoktur. Bütün bu tabiat âlemi, ruhun kendisini idrak etmesi için saha teşkil etmektedir. Her yer mukaddestir [246]. Nitekim, birkaç sene öncesine kadar moda olan dünyanın kutsallığının giderilmesi tezi günümüzde dinin kaderi üzerinde soruşturma yapan herkes için artık pek bir anlam ifade etmemektedir. İlkel bir mistisizm patlaması, bu tezin öncülerinden bazı sos­yologları görüşlerinden döndürdü. Çevreci hareket­ler de, hayatın tabiatla ilişki hâlinde yeşeren değer­leri onarmak istiyorlar; her ne kadar bunların çıkış noktası dinî değilse de, çoğu kez tabiatın hemen hemen dinî bir algısına erişmek istiyor gözükmekte­dirler. Bu hareketler, teknisyen zihniyetin hâkim ol­duğu ülkelerde meydana gelmektedir. Teknisyen zihniyet ve kudsiyet tecrübesi arasında her ne kadar bir gerilim olabilmekteyse de, bunun ikisi zaruri ola­rak bir biriyle çelişmemektedir.

K.Kerim'de tabiat ve tabii olaylar hakkında sık sık ve devamlı tekrar edilen ifadeler yer almaktadır [247]. Bütün bunlardan, Allah'ın varlığının delilleri (âyet) olarak bahsedilmektedir. Buna göre, kâinat ve orada cereyan eden bütün olaylar, kendinden ötede bir başka varlığı, yani Yaratıcı'sını gösteren “işaret”lerdir. Nasıl ki yola dikilen işaretler yolcunun gözlerini kendilerine değil, gideceği istikâmete yö­neltirse, her tabiat olayı da, insanın dikkatini kendi üzerine değil, kendisinin ötesinde olan bir istikâmete yöneltmeye çalışır. Ancak, tabiatın İlâhî Kudretin bir işareti olarak algılanabilmesi, derin bir anlayışın geliştirilmesine bağlıdır. Bu derin anlayı­şın elde edilmesi, aklî düşünce ile birlikte, aklı aşan bir İman kapasitesine ihtiyaç gösterir. Bu derin an­layışı elde etmiş olan mümin için bir tabiat olayı artık sıradan basit bir olay değil, yüce gerçekliğe in­sanı davet eden ve O'nun hakkında bilgi veren bir sembol ve işarettir.

Tecrübî araştırmalar tabiatın, dini algının mü­kemmel yeri olduğunu göstermektedir. Değişik araştırmaların ortak sonucuna göre [248], dinî iman göstergesi ve tabiatın dinî algısı arasında olduğu gibi, tabiat tecrübesinin derinliği ve onun dinî anla­mı arasında anlamlı bir ilişki mevcuttur. Bu tecrü­bede, kişilik tiplerinin algının keyfiyetini etkilediği de müşahede edilmektedir. [249]

 
c) Dinî Musikî Tecrübesi :
 

Dinî musikî dinleme­nin insanların çoğu için bir dinî tecrübe şekli olduğu bilinmektedir. Sembolik ritmi, notalar arasındaki uyumu ile dinî musiki, parçaları anlamasa bile din­leyicinin algıladığı dinî niyetleri canlandırmaktadır. Bu sebeple de kutsal müzik, din konusundaki açık alanda hareket eden, fakat dinî imanın berisinde kalan bir tecrübeyi uyandırabilmektedir. Kutsal mü­ziği dinlediklerinde inançsızların, “tanrısız kutsal” diye adlandırılabilen şeyi algıladıkları çok iyi bilin­mektedir. Fakat böyle bir tecrübe inançsızları dua ve dinî faaliyete sevketmede etkili olmamaktadır [250].

Kur'ân'ın kendi okunuşundaki musikî, anlamını bilmese bile çoğu insan için dinî duyguları kuvvetle uyarıcı bir nitelik taşımaktadır. Bazı sûfi tarikatla­rın zikir ve ayinlerini musikî eşliğinde yapmaları, dinî musikînin dinî tecrübeyi uyarıcı ve kuvvetle yaşatıcı etkisinden yararlanma anlamına geldiğini söyleyebiliriz. [251]



[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Dini tecrübe alanları
« Posted on: 19 Mart 2024, 07:42:56 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Dini tecrübe alanları rüya tabiri,Dini tecrübe alanları mekke canlı, Dini tecrübe alanları kabe canlı yayın, Dini tecrübe alanları Üç boyutlu kuran oku Dini tecrübe alanları kuran ı kerim, Dini tecrübe alanları peygamber kıssaları,Dini tecrübe alanları ilitam ders soruları, Dini tecrübe alanlarıönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes