3- Din Psikolojisi ve Diğer Bilimler
 

Din Psikolojisinin, dinî ilimlerle insan ilimlerinin ke­siştiği ortak bir alan üzerinde yer aldığı kabul edilmek­tedir[16]. Bu bakımdan, onun verdiği bilgiler şu üç kay­naktan elde edilen bilgelerle beslenmek durumundadır: a. Genel Psikoloji, b. Din Bilimleri, c. Dinî îlimler.

Din Psikolojisi, genel psikolojinin bir alt dalı ol­ması bakımından temelde onun ilke ve metodlarından faydalanarak çalışmalarını yürütür. Bu arada çeşitli psikoloji alanlarının herbirinden, kendi görüş ve yorumlarına katkılar sağlar.

Din Psikolojisiyle aynı sınır üzerinde yer alan ve insanın dinî boyutunu değişik açılardan inceleyen bir dizi ilim dalı mevcuttur. Din Bilimleri ya da “din konulu insan ilimleri” denilen bu ilimlerin başında, dinî hayatı toplum açısından ele alan Din Sosyolojisi gelir. Tarihî seyir içerisinde dinleri inceleyen Din­ler Tarihi, dinî olayları görünürdeki olay yönü ve objektif gerçekliği içerisinde ele alan Din Fenomenolojisi, dini çeşitli topluluklar ve bunların kültür ve toplum yapıları açısından inceleyen Dinî Antropolo­ji, kavimlerin dinî kültürlerini karşılaştırmalı olarak ve birbirleriyle ilişkileri içerisinde, inceleyen Dinî Etnoloji, Din Psikolojisinin yakın ilişki içerisinde bulunduğu alanlardır. Ayrıca Din Psikolojisi, Din Felsefesi'nin geliştirdiği görüşlerden, Dinî Sanat ve Edebiyattan, insanın dinî ilgilerini ve dindar kişinin ruh dünyasını anlamak ve aydınlatmak için gerekti­ği şekilde istifade eder.

Dinî tezahürlerin psikolojik açıklama ve tasviri çoğu zaman bu tezahürlerin oluşmasında etkili olan dinî inanç ve öğretileri yakından tanımayı gerekti­rir. Onun  için,  temel  dinî  kaynaklarla,  bunların açıklama ve yorumlan üzerine kurulu  olan  dinî ilimleri (Tefsir, Hadis, Fıkıh, Kelâm..) zaman zaman gözönünde bulundurmak, ulaşılan sonuçların sağ­lamlığı bakımından gerekli olabilmektedir. Ayrıca, İslâm'ın doğuşu ve yayılışı, asırlar içerisindeki geli­şimi, belli dönemlerde güç kazanıp büyük insan kit­lelerini içten kavrayıp etkilemesi ya da fertler ve toplumlar üzerindeki gücünün zayıflaması tarzında­ki gelişmeler, dinî hayatın dinamiklerinin anlaşıl­masında önemli ipuçları vermektedir. Bunun için İslâm Tarihi, İslâm Mezhepleri Tarihi, Kültür ve Me­deniyet Tarihi gibi bilim dallarının verdiği bilgilere başvurmak gerekmektedir. Bu sayede, iman hayatı­nın fertlere ve toplumlara göre kazandığı çeşitlilik, ana modelden ve merkezden sapmalar ve bunları doğuran sosyal psikolojik ve kültürel faktörler, dün ile bugün arasındaki yaşama ve uygulama farklılık­ları, karşılaştırmalı olarak incelenebilir. [17]