Reflü Hastalığı

Reflü Hastalığı

Ekim 2008 - 118.sayı

Dr. Ramiz KAYRAK kaleme aldı, DİĞER YAZILAR bölümünde yayınlandı.

Bazen mükellef bir akşam yemeğinin ardından rahat koltuğa oturup çayımızı yudumlarken, aniden ortaya çıkan bir yanma hissi, ağzı dolduruveren acı ekşi bir su tüm keyfimizi kaçırıverir. Çoğumuzun belli dönemlerde yaşadığı bu tecrübenin sıklaştığı ve farklı sorunların da ilave olduğu çokça karşılaşılan bir hastalıktan bahsedeceğiz bu ay: Reflü Hastalığı.

Kalbin altında kaynayan kazan: Mide

Biliyoruz ki midemiz yiyecekleri öğütme işinin büyük bir bölümünü, içerdiği asit sıvı sayesinde gerçekleştirir. Normal dokuları yakıcı ve eritici etkisi olan asit, kendisine karşı korunaklı olarak yaratılmış bulunan mide içerisinde hapsedilmiştir. Yemek borusunun bitimi ile midenin başlangıcı arasında yer alan bir kapak mekanizması sayesinde gıdalar mideye doğru geçebilirken, mide içeriğinin yemek borusuna kaçışına engel olunur. Öyle ki, sağlıklı bir birey başaşağı dursa dahi sonuç değişmez.

İşte bu mekanizmada teklemeye yol açan durumlarda asidin yakıcı etkisi yemek borusuna ulaşır ve göğüs kemiğinin arkasından boğaza doğru uzanan bir yanma hissine neden olur. Haftada iki kereden fazla tekrarlanması ve başka şikayetlerin de eklenmesi durumunda Reflü Hastalığından söz edilir.

Reflü olduğumu nasıl anlarım?

Özellikle yemek yenmesini takip eden ve bazen saatlerce sürebilen boğaz ve göğüste hissedilen yanma hissi dışında;

Ağıza acı ekşi su gelmesi,

Mide içeriğinin yukarıya çıkması,

İnatçı kuru öksürük,

Nefes alıp verirken ıslık sesi duyulması,

Özellikle sabahları seste boğuklaşma,

Boğaz ağrısı ya da bir lokma takılmış gibi hissetmek,

Yutmada güçlük gibi belirtilerin olması Reflü Hastalığını akla getirir.

Yemek borusu ve midede neler oluyor?

Normalde mide içeriğinin geriye kaçmasını engelleyen kapak sisteminin bir biçimde zarar görmesi Reflü Hastalığının temel sebebidir. Bozulan kapak mekanizması sonucunda asit ve sindirici enzimler içeren sıvı yukarıya kaçarak, yemek borusunda hasara ve iltihaplanmaya yol açar. Yanma hissi ve yutkunma güçlüğü gibi belirtiler bu durumun birer neticesidir. Mide sıvısının ağza ulaşması, soluk borusu ve hatta akciğerlere kaçması ile de diğer şikayetler ortaya çıkar.

Kapak mekanizmasını bozan etkenleri ise şöyle sıralamak mümkündür;

Aşırı yağlı, baharatlı gıdalar,

Domates sosu, nane

Soğan ve sarımsak,

Kafeinli ve karbonatlı içecekler,

Çikolata,

Alkol,

Sigara,

Bir defada aşırı miktarda yemek ve hemen ardından uzanmak,

Şişmanlık,

Bazı ilaçlar,

Mide fıtığı, ülser, gebelik ve diyabet gibi tıbbi durumlar.

Ne zaman doktora gideyim?

Şikayetler sıklaşmaya başlayıp, uykuyu böler hale geldiğinde ve günlük işlerin yerine getirilmesine engel olmaya başladığında tıbbi yardım gerekir. Bunun dışında;

Göğüsteki yanma ve ağrı hissi kalp ağrısını maskeleyebileceğinden, şiddetli göğüs ağrısı ve basınç hissi ortaya çıktığında ve bilhassa kola, boyna ya da sırta yayıldığında,

Şiddetli göğüs ağrısını takiben kusma olduğunda,

Yutma güçlüğü geliştiğinde,

Kilo kaybı olduğunda

Koyu renkli dışkılama ya da

Kanlı kusma görüldüğünde acil olarak hekime başvurmak gerekir.

Teşhis için neler yapılacak?

Reflü hastalığının tanısında halihazırdaki altın standart endoskopidir. Bu işlemde ucunda küçük bir kamera olan esnek ve ince bir boru boğazdan aşağıya salınarak yemek borusu, mide ve oniki parmak barsağı direkt gözle görülebilmekte ve kolayca tanı konabilmekte.

Ayrıca, ihtiyaç duyarsa hekime biyopsi alma imkanı da sunan bu yöntem halk arasında yersiz bir korkunun öznesi durumundadır. Eğer hasta uyum gösteremez ya da tahammül edemezse anestezi altında dahi yapılabilir.

Gerekli görüldüğünde uygulanacak daha farklı ve ileri tetkikler olduğunu da belirtmekte yarar var.

Durumu tedavisiz idare etsem?

Yukarıda sayılan etkenlerden uzak durmak, yaşam tarzı değişikliği oluşturmak ve sigara tarzı alışkanlıkları bırakmanın yanı sıra, mide asit salgısını ya da etkisini azaltan ilaçların kullanımı ile tedavide oldukça yüksek başarı elde edilir.

İlaç tedavisinin yeterli olmadığı ve mide fıtığı gibi özel durumlarda ise cerrahi tedavi çözüm olabilir.

Hastalığın kendi haline bırakıldığı ya da iyice ilerleme gösterdiği hallerde oldukça ciddi sonuçlar doğar. Yemek borusu iltihabı ve ülserleri, kanama, yutma zorlukları, solunum problemleri, yemek borusunda darlık bunlar arasında sayılabilir.

Çok nadir de olsa yemek borusunun alt ucundaki hücrelerde kanser öncesi değişiklikler ve hatta kanser gelişimi bile söz konusu olabilir.

Yaşam kalitesini belirgin bir biçimde etkileyen ve tedavi edilmediği takdirde ciddi sonuçlar doğuran Reflü Hastalığını ciddiye almak ve önerilere uymak en akıl kârı iş olsa gerek.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın