Yeterince Otantik Değilsiniz Padişahım

“Yeterince Otantik Değilsiniz Padişahım”

Ahmet BİRLER • 90. Sayı / DİĞER YAZILAR

Padişah Abdülaziz 1867 Paris Dünya Fuarı’na modernliğin seyrine gittiğinde, bizzat kendisi Doğu’ya ait seyirlik bir mevzu olarak karşılanmıştı. Ama Batılı göz, Sultan Abdülaziz’e bakınca, kendi kafasındaki otantik ve egzotik oryantal imgeyi bulamadı, Sultan’ı yeterince orijinal görmedi. Çünkü Batılı göz, Doğu’nun modernleşme çevrimine girmemiş halini, Batı’dan teknik ve bilimsel mesafece uzağına düşmüş olanını makbul sayıyordu. Bu kez karşısındaki Doğulu, bir imge değil, modernleşme hattında yol kat etmeye çalışan bir özneydi. İşte, Dilek Zaptçıoğlu’nun kitabı, başlığını tam da bu olaydan alıyor.

Modernleşme, yakın tarih, Doğu-Batı ilişkisi konularındaki makalelerinden tanıdığımız Dilek Zaptçıoğlu, bu çalışmasında on altı denemesini bir araya toplamış. “Modernlik, Dindarlık ve Özgürlük” alt başlığını taşıyan kitapta, modernleşme maceramızın bazı temel meseleleri tartışılıyor. Batılı’nın Doğu tahayyülü bunlardan biri. Ama daha kritik olanlar da var. Mesela, “otantik kalarak modernleşmenin” prototipi olarak sunulan “Japonya modeli”, bu model karşısında aldığımız düşünsel pozisyonlar da kitapta tartışılıyor.

Çalışmanın önemli denemelerinden bir kısmı, modernleşme ve dindarlar ilişkisine ayrılmış. Dindarların modernleşme sürecinde yaşadıkları, özellikle fikrî sorunların bir kısmı bu denemelerde tartışılıyor. Örtünme, utanç duygusu, okul modeli, aile, vatan, “gerçek” demokrasi gibi günümüzün hararetli konuları aktüel ve popüler tartışmaların ötesinde, düşünsel köklerine işaret ederek ele alıyor.

Kitabın en ilginç denemelerinden biri “Master Thinker ve Demokrasi: İslamcı Düşüncede Heidegger Sevgisi Üzerine Notlar” başlıklı olanı. Türkiye’deki bazı İslamcı yazarların ve ortamların Heidegger sevgisine değinmesi yanında, Heidegger’in, yine İranlı İslamcı entelektüel çevrelerde izini sürmesiyle de ufuk açıcı bir deneme.

Kitapta yer alan bazı denemelerin başlıklarıysa şöyle: “Metafizik Tereddüt ve Doğum Oranları: Okur-yazarlık, Doğurganlık ve Aile Yapıları ile İslamcılık Arasındaki İlişkiye Bir Bakış”, “İslamcılık, Liberalizm ve Sol Üzerine Üç Okuma”, “Yeni Bir Çağın Eşiğinde: Mavi Marmara’nın Seferi”, “ Nasıl Bir Okul? Nasıl Bir Toplum?”

“Yeterince Otantik Değilsiniz Padişahım”
Dilek Zaptçıoğlu
2012, İletişim, 381 s.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın